1.
Ex iis quae mihi scribis et ex iis quae audio bonam spem de te concipio: non
discurris nec locorum mutationibus inquietaris. Aegri animi ista iactatio est:
primum argumentum compositae mentis existimo posse consistere et secum morari.
2.
Illud autem vide, ne ista lectio auctorum multorum et omnis generis voluminum
habeat aliquid vagum et instabile. Certis ingeniis immorari et innutriri
oportet, si velis aliquid trahere quod in animo fideliter sedeat. Nusquam est qui ubique
est. Vitam in peregrinatione exigentibus hoc evenit, ut multa hospitia habeant,
nullas amicitias; idem accidat necesse est iis qui nullius se ingenio
familiariter applicant sed omnia cursim et properantes transmittunt.
3.
Non prodest cibus nec corpori accedit qui statim sumptus emittitur; nihil aeque
sanitatem impedit quam remediorum crebra mutatio; non venit vulnus ad
cicatricem in quo medicamenta temptantur; non convalescit planta quae saepe
transfertur; nihil tam utile est ut in transitu prosit. Distringit librorum
multitudo; itaque cum legere non possis quantum habueris, satis est habere
quantum legas.
4.
'Sed modo'inquis 'hunc librum evolvere volo, modo illum. 'Fastidientis stomachi
est multa degustare; quae ubi varia sunt et diversa, inquinant non alunt. Probatos itaque semper lege, et si quando ad alios
deverti libuerit, ad priores redi. Aliquid cotidie adversus paupertatem,
aliquid adversus mortem auxili compara, nec minus adversus ceteras pestes; et
cum multa percurreris, unum excerpe quod illo die concoquas.
5.
Hoc ipse quoque facio; ex pluribus quae legi aliquid apprehendo. Hodiernum hoc
est quod apud Epicurum nanctus sum - soleo enim et in aliena castra transire,
non tamquam transfuga, sed tamquam explorator -: 'honesta' inquit 'res est
laeta paupertas'.
6.
Illa vero non est paupertas, si laeta est; non qui parum habet, sed qui plus
cupit, pauper est. Quid enim refert
quantum illi in arca, quantum in horreis iaceat, quantum pascat aut feneret, si
alieno imminet, si non acquisita sed acquirenda computat? Quis sit divitiarum modus
quaeris? primus habere quod necesse est, proximus quod sat est. Vale.
|