1.
Epistulas ad me perferendas tradidisti, ut scribis, amico tuo; deinde admones
me ne omnia cum eo ad te pertinentia communicem, quia non soleas ne ipse quidem
id facere: ita eadem epistula illum et dixisti amicum et negasti. Itaque si
proprio illo verbo quasi publico usus es et sic illum amicum vocasti quomodo
omnes candidatos 'bonos viros' dicimus, quomodo obvios, si nomen non succurrit,
'dominos' salutamus, hac abierit.
2.
Sed si aliquem amicum existimas cui non tantundem credis quantum tibi,
vehementer erras et non satis nosti vim verae amicitiae. Tu vero omnia cum amico delibera, sed de ipso prius:
post amicitiam credendum est, ante amicitiam iudicandum. Isti vero praepostero
officia permiscent qui, contra praecepta Theophrasti, cum amaverunt iudicant,
et non amant cum iudicaverunt. Diu cogita an tibi in amicitiam aliquis
recipiendus sit. Cum placuerit fieri, toto illum pectore admitte; tam audaciter
cum illo loquere quam tecum.
3.Tu
quidem ita vive ut nihil tibi committas nisi quod committere etiam inimico tuo
possis; sed quia interveniunt quaedam quae consuetudo fecit arcana, cum amico
omnes curas, omnes cogitationes tuas misce. Fidelem si putaveris, facies; nam
quidam fallere docuerunt dum timent falli, et illi ius peccandi suspicando
fecerunt. Quid est quare ego ulla verba coram amico meo retraham? quid est
quare me coram illo non putem solum?
4.
Quidam quae tantum amicis committenda sunt obviis narrant, et in quaslibet aures
quidquid illos urit exonerant; quidam rursus etiam carissimorum conscientiam
reformidant et, si possent, ne sibi quidem credituri interius premunt omne
secretum. Neutrum faciendum est; utrumque enim vitium est, et omnibus credere
et nulli, sed alterum honestius dixerim vitium, alterum tutius.
5.Sic
utrosque reprehendas, et eos qui semper inquieti sunt, et eos qui semper
quiescunt. Nam illa tumultu gaudens non est industria sed exagitatae mentis
concursatio, et haec non est quies quae motum omnem molestiam iudicat, sed
dissolutio et languor.
6.
Itaque hoc quod apud Pomponium legi animo mandabitur: 'quidam adeo in latebras
refugerunt ut putent in turbido esse quidquid in luce est'. Inter se ista
miscenda sunt: et quiescenti agendum et agenti quiescendum est. Cum rerum
natura delibera: illa dicet tibi et diem fecisse se et noctem. Vale.
|