1.
Quid vocentur Latine sophismata quaesisti a me. Multi temptaverunt illis nomen
inponere, nullum haesit; videlicet, quia res ipsa non recipiebatur a nobis nec
in usu erat, nomini quoque repugnatum est. Aptissimum tamen videtur mihi quo
Cicero usus est: 'cavillationes' vocat.
2.
Quibus quisquis se tradidit quaestiunculas quidem vafras nectit, ceterum ad
vitam nihil proficit: neque fortior fit neque temperantior neque elatior. At
ille qui philosophiam in remedium suum exercuit ingens fit animo, plenus
fiduciae, inexsuperabilis et maior adeunti.
3.
Quod in magnis evenit montibus, quorum proceritas minus apparet longe
intuentibus: cum accesseris, tunc manifestum fit quam in arduo summa sint.
Talis est, mi Lucili, verus et rebus, non artificiis philosophus. In edito
stat, admirabilis, celsus, magnitudinis verae; non exsurgit in plantas nec
summis ambulat digitis eorum more qui mendacio staturam adiuvant longioresque
quam sunt videri volunt; contentus est magnitudine sua.
4.
Quidni contentus sit eo usque crevisse quo manus fortuna non porrigit? Ergo et
supra humana est et par sibi in omni statu rerum, sive secundo cursu vita
procedit, sive fluctuatur et <it> per adversa ac difficilia: hanc constantiam
cavillationes istae de quibus paulo ante loquebar praestare non possunt. Ludit
istis animus, non proficit, et philosophiam a fastigio suo deducit in planum.
5.
Nec te prohibuerim aliquando ista agere, sed tunc cum voles nihil agere. Hoc
tamen habent in se pessimum: dulcedinem quandam sui faciunt et animum specie
subtilitatis inductum tenent ac morantur, cum tanta rerum moles vocet, cum vix
tota vita sufficiat ut hoc unum discas, vitam contemnere. 'Quid regere? '
inquis. Secundum opus est; nam nemo illam bene rexit nisi qui contempserat.
Vale.
|