1.
Quod pertinaciter studes et omnibus omissis hoc unum agis, ut te meliorem cotidie
facias, et probo et gaudeo, nec tantum hortor ut perseveres sed etiam rogo. Illud autem te admoneo, ne eorum more qui non
proficere sed conspici cupiunt facias aliqua quae in habitu tuo aut genere
vitae notabilia sint;
2.
asperum cultum et intonsum caput et neglegentiorem barbam et indictum argento
odium et cubile humi positum et quidquid aliud ambitionem perversa via sequitur
evita. Satis ipsum nomen philosophiae, etiam deste tractetur, invidiosum est:
quid si nos hominum consuetudini coeperimus excerpere? Intus omnia dissimilia
sint, frons populo nostra conveniat.
3.
Non splendeat toga, ne sordeat quidem; non habeamus argentum in quod solidi auri
caelatura descenderit, sed non putemus frugalitatis indicium auro argentoque
caruisse. Id agamus ut meliorem vitam sequamur quam vulgus, non ut contrariam:
alioquin quos emendari volumus fugamus a nobis et avertimus; illud quoque
efficimus, ut nihil imitari velint nostri, dum timent ne imitanda sint omnia.
4.
Hoc primum philosophia promittit, sensum communem, humanitatem et
congregationem; a qua professione dissimilitudo nosse parabit. Videamus ne ista
per quae admirationem parare volumus ridicula et odiosa sint. Nempe propositum
nostrum est secundum naturam vivere: hoc contra naturam est, torquere corpus
suum et faciles odisse munditias et squalorem appetere et cibis non tantum
vilibus uti sed taetris et horridis.
5.
Quemadmodum desiderare delicatas res luxuriae est, ita usitatas et non magno
parabiles fugere dementiae. Frugalitatem exigit philosophia, non poenam; potest
autem esse non incompta frugalitas. Hic mihi modus placet: temperetur vita
inter bonos mores et publicos; suspiciant omnes vitam nostram sed agnoscant.
6.
'Quid ergo? eadem faciemus quae ceteri? Nihil inter nos et illos intererit? 'Plurimum:
dissimiles esse nos vulgo sciat qui inspexerit propius; qui domum intraverit
nos potius miretur quam supellectilem nostram. Magnus ille est qui fictilibus
sic utitur quemadmodum argento, nec ille minor est qui sic argento utitur
quemadmodum fictilibus; infirmi animi est pati non posse divitias.
7.
Sed ut huius quoque diei lucellum tecum communicem, apud Hecatonem nostrum
inveni cupiditatum finem etiam ad timoris remedia proficere. 'Desines' inquit 'timere, si sperare desieris. 'Dices,
'quomodo ista tam diversa pariter sunt? 'Ita est, mi Lucili: cum videantur
dissidere, coniuncta sunt. Quemadmodum eadem catena et custodiam et militem
copulat, sic ista quae tam dissimilia sunt pariter incedunt: spem metus
sequitur.
8.Nec
miror ista sic ire: utrumque pendentis animi est, utrumque futuri exspectatione
solliciti. Maxima autem utriusque causa est quod non ad praesentia aptamur sed
cogitationes in longinqua praemittimus; itaque providentia, maximum bonum
condicionis humanae, in malum versa est.
9.Ferae
pericula quae vident fugiunt, cum effugere, securae sunt: nos et venturo
torquemur et praeterito. Multa bona nostra nobis nocent; timoris enim tormentum
memoria reducit, providentia anticipat; nemo tantum praesentibus miser est.
Vale.
|