1.
Putas me tibi scripturum quam humane nobiscum hiemps gerit, quae et remissa
fuit et brevis, quam malignum ver sit, quam praeposterum frigus, et alias ineptias
verba quaerentium? Ego vero aliquid quod et mihi et tibi prodesse possit scribam. Quid autem id erit
nisi ut te exhorter ad bonam mentem? Huius fundamentum quod sit quaeris? ne
gaudeas vanis. Fundamentum hoc esse dixi: culmen est. Ad summa pervenit qui
scit quo gaudeat, qui felicitatem suam in aliena potestate non posuit;
sollicitus est et incertus sui quem spes aliqua proritat, licet ad manum sit,
licet non ex difficili petatur, licet numquam illum sperata deceperint.
2.
Hoc ante omnia fac, miLucili: disce gaudere. Existimas nunc me detrahere tibi
multas voluptates qui fortuita summoveo, qui spes, dulcissima oblectamenta,
devitandas existimo? immo contra nolo tibi umquam deesse laetitiam. Volo illam tibi domi nasci: nascitur si modo intra te
ipsum fit. Ceterae
hilaritates non implent pectus; frontem remittunt, leves sunt, nisi forte tu
iudicas eum gaudere qui ridet: animus esse debet alacer et fidens et supra
omnia erectus.
3.
Mihi crede, verum gaudium res severa est. An tu existimas quemquam soluto vultu
et, ut isti delicati loquuntur, hilariculo mortem contemnere, paupertati domum
aperire, voluptates tenere sub freno, meditari dolorum patientiam? Haec qui
apud se versat in magno gaudio est, sed parum blando. In huius gaudii
possessione esse te volo: numquam deficiet, cum semel unde petatur inveneris.
4.
Levium metallorum fructus in summo est: illa opulentissima sunt quorum in alto
latet vena assidue plenius responsura fodienti. Haec quibus delectatur vulgus
tenuem habent ac perfusoriam voluptatem, et quodcumque invecticium gaudium est
fundamento caret: hoc de quo loquor, ad quod te conor perducere, solidum est et
quod plus pateat introrsus.
5.
Fac, oro te, Lucili carissime, quod unum potest praestare felicem: dissice et
conculca ista quae extrinsecus splendent, quae tibi promittuntur ab alio vel ex
alio; ad verum bonum specta et de tuo gaude. Quid est autem hoc 'de tuo'? te
ipso et tui optima parte. Corpusculum
bonum esse credideris: veri boni aviditas tuta est.
6.
Quod sit istud interrogas, aut unde subeat? Dicam: ex bona conscientia, ex honestis
consiliis, ex rectis actionibus, ex contemptu fortuitorum, ex placido vitae et
continuo tenore unam prementis viam. Nam illi qui ex aliis propositis in alia
transiliunt aut ne transiliunt quidem sed casu quodam transmittuntur, quomodo
habere quicquam certum mansurumve possunt suspensi et vagi?
7.Pauci
sunt qui consilio se suaque disponant: ceteri, eorum more quae fluminibus
innatant, non eunt sed feruntur; ex quibus alia lenior unda detinuit ac mollius
vexit, alia vehementior rapuit, alia proxima ripae cursu languescente deposuit,
alia torrens impetus in mare eiecit. Ideo constituendum est quid velimus et in
eo perseverandum.
8.
Hic est locus solvendi aeris alieni. Possum enim tibi vocem Epicuri tui reddere
et hanc epistulam liberare: 'molestum est semper vitam inchoare'; aut si hoc
modo magis sensus potest exprimi, 'male vivunt qui semper vivere incipiunt'.
9.
'Quare? ' inquis; desiderat enim explanationem ista vox. Quia semper illis
imperfecta vita est; non potest autem stare paratus ad mortem qui modo incipit
vivere. Id
agendum est ut satis vixerimus: nemo hoc praestat qui orditur cum maxime vitam.
10.
Non est quod existimes paucos. esse hos: prope modum omnes sunt. Quidam vero
tunc incipiunt cum desinendum est. Si hoc iudicas mirum, adiciam quod magis
admireris: quid amante vivere desierunt quam inciperent. Vale.
|