|
1. Caesar
itineribus iustis confectis nullo die intermisso a. d. XIIII Kal. Ian.
Lilybaeum pervenit statimque ostendit sese naves velle conscendere, cum non
amplius legionem tironum haberet unam, equites vix DC. Tabernaculum secundum litus ipsum constituit, ut
prope fluctus verberaret. Hoc eo consilio fecit nequis sibi morae quicquam fore
speraret et ut omnes in dies horasque parati essent. Incidit per id tempus ut
tempestates ad navigandum idoneas non haberet. Nihilo tamen minus in navibus
remiges militesque continere et nullam praetermittere occasionem profectionis,
cum praesertim ab incolis eius provinciae nuntiarentur adversariorum copiae:
equitatus infinitus, legiones regiae IIII, levis armaturae magna vis, Scipionis
legiones X, elephanti CXX classesque esse complures. Tamen non deterrebatur
animoque et spe confidebat. Interim in dies et naves longae adaugeri et
onerariae complures eodem concurrere et legiones tironum convenire IIII,
veterana legio quinta, equitum ad II milia.
2. Legionibus
collectis VI et equitum II milibus, ut quaeque prima legio venerat, in naves
longas imponebatur, equites autem in onerarias. Ita maiorem partem
navium antecedere iussit et insulam petere Aponianam quae est a Lilybaeo . . .
commoratus bona paucorum publice vendit, deinde Allieno praetori qui Siciliam
obtinebat, de omnibus rebus praecipit et de reliquo exercitu celeriter
imponendo. Datis mandatis ipse navem
conscendit a. d. VI Kal. Ian. et reliquas naves statim est consecutus. Ita
vento certo celerique navigio vectus post diem quartum cum longis paucis
navibus in conspectum Africae venit. Namque onerariae reliquae praeter
paucas vento dispersae atque errabundae diversa loca petierunt. Clupeam classe
praetervehitur, dein Neapolim; complura praeterea castella et oppida non longe
a mari relinquit.
3. Postquam
Hadrumetum accessit, ubi praesidium erat adversariorum cui praeerat C.
Considius, et a Clupeis secundum oram maritimam cum equitatu + Hadrumetum + Cn.
Piso cum Maurorum circiter tribus milibus apparuit, ibi paulipser Caesar ante
portum commoratus dum reliquae naves convenirent, exponit exercitum, cuius
numerus in praesentia fuit peditum III milia, equites CL, castrisque ante
oppidum positis sine iniuria cuiusquam considit cohibetque omnes a praeda.
Oppidani interim muros armatis complent, ante portam frequentes considunt ad se
defendendum; quorum numerus duarum legionum instar erat. Caesar circum oppidum
vectus natura loci perspecta rediit in castra. Non nemo culpae eius
imprudentiaeque adsignabat quod neque circum loca gubernatoribus praefectisque
quid peterent praeceperat, neque ut more ipsius consuetudo superioribus
temporibus fuerat, tabellas signatas dederat, ut in tempore his perlectis locum
certum peterent universi. Quod minime Caesarem fefellerat; namque nullum portum
terrae Africae quo classes decurrerent, pro certo tutum ab hostium praesidio
fore suspicabatur, sed fortuitu oblatam occasionem egressus aucupabatur.
4. L. Plancus
interim legatus petit a Caesare, uti sibi daret potestatem cum Considio agendi,
si posset aliqua ratione perduci ad sanitatem. Itaque data facultate litteras
conscribit et eas captivo dat perferendas in oppidum ad Considium. Quo
simulatque captivus cum pervenisset litterasque, ut erat mandatum, Considio
porrigere coepisset, priusquam acciperet ille, 'Unde' inquit 'istas?' Tum
captivus: 'Imperatore a Caesare.' Tum Considius, 'Unus est' inquit 'Scipio
imperator hoc tempore populi Romani'; deinde in conspectu suo statim captivum
interfici iubet litterasque nondum perlectas, sicut erant signatae, dat homini
certo ad Scipionem perferendas.
|