|
28. Sequentique die cum iter
facere Caesar cum copiis vellet, renuntiatum est a speculatoribus Pompeium de
tertia vigilia in acie stetisse. Hoc nuntio adlato vexillum proposuit. Idcirco
enim copias eduxerat quod Ursaonensium civitati [qui sui] fuissent fautores,
antea litteras miserat Caesarem nolle in convallem descendere, quod maiorem
partem exercitus tironem haberet. Hae litterae vehementer confirmabant mentes
oppidanorum. Ita hac opinione fretus tuto se facere posse existimabat. Etenim
et natura loci defendebantur et ipsius oppido munitione ubi castra habuit
constituta. Namque ut superius demonstravimus, loca excellentia tumulis
contineri, interim nulla planitie edividit; id quod eo incidit tempore.
29. Planities inter utraque castra
intercedebat circiter milia passuum V, ut auxilia Pompei duabus defenderentur
rebus, oppido et excelsi loci natura. Hinc derigens proxima planities aequabatur. Cuius
decursum antecedebat rivus qui ad eorum accessum summam efficiebat loci
iniquitatem. Nam palustri et voraginoso solo currens erat ad dextrum. Id quod
Caesar cum aciem derectam vidisset, non habuit dubium quin mediae planitie in
aequum ad dimicandum adversarii procederent. Hoc erat in omnium conspectu. Hoc
accedebat ut locus illa planitie aequitate ornaretur, et diei solisque
serenitate ut mirificum, ut optandum tempus prope ab diis inmortalibus illud
tributum esset ad proelium committendum. Nostri laetari, nonnulli etiam timere,
quod in eum locum res fortunaeque omnium deducerentur ut quicquid post horam
casus tribuisset, in dubio poneretur. Itaque nostri ad dimicandum procedunt, id
quod adversarios existimabamus esse facturos. Qui tamen a munitione oppidi
longius non audebant procedere, in quo sibi prope murum adversarii
constituebant. Itaque nostri procedunt.
Interdum aequitas loci adversarios efflagitabat ut tali contenderent condicione
ad victoriam. Neque tamen illi a sua consuetudine discedebant, ut aut ab
excelso loco aut oppido discederent. Nostri pede presso propius rivum cum
adpropinquassent, adversarii patrocinari loco iniquo non desinunt.
30. Erat acies XIII aquilis
constituta, quae lateribus equitatu tegebatur, cum levi armatura milibus sex;
praeterea auxiliares accedebant prope alterum tantum. Nostra praesidia LXXX
cohortibus, octo milibus equitum. Ita cum in extrema planitie iniquum in locum
nostri adpropinquassent, paratus hostis erat superior, ut transeundum superius
iter vehementer esset periculosum. Quod cum a Caesare esset animadversum,
nequid temere culpa secus admitteretur, eum locum definire coepit. Quod cum
hominum auribus esset obiectum, moleste et acerbe accipiebant se inpediri
quominus proelium conficere possent. Haec mora adversarios alacriores
efficiebat: Caesaris copias timore inpediri ad committendum proelium. Ita se
efferen tes iniquo loco sui potestatem faciebant, ut magno tamen periculo
accessus eorum haberetur. Hic decumani suum locum, cornum dextrum, tenebant,
sinistrum III et V, itemque et cetera [auxilia equitatus]. Proelium clamore
facto committitur.
|