1. Omnes igitur
animae sine recta fide teterrimae sunt, ut philosophorum quae non creatoris
legem sed humanum potius sequuntur errorem, et quamvis doctores videantur esse
moralium et se disciplinarum cotibus nitantur abstergere, superstitionis tamen
aerugines non declinant. Qualis enim dementia est illum colere quo melior est
et credere praestare posse qui sibi non praevalet subvenire? nihil enim cuiquam
prodest vitasse noxias cupiditates, enervatam non amasse luxuriam, deceptricem
fugisse fallaciam, alienum se a terrenis vitiis effecisse, quia necesse est
laboret incassum qui remuneratorem bonorum omnium sibi reddit infensum. Cuius
enim praeceptis oboediet, si latorem legis ignoret? graditur sine via, respicit
sine lumine, cogitat sine sapore, currit veloci gressu nec reperit ad quod
pervenire disponit.
2. Hi possunt ad
praesens florere, sed fructum non probantur inferre, quia gratia eorum non in
radice viguit sed in foliorum se tantum ostentatione iactavit. Nam et illi in
eadem parte sunt qui, etsi recte credunt, foedis tamen sceleribus polluuntur;
quoniam cum se gravibus peccatis conectunt, a creatore dissolvunt. Tunc
immortalis anima fit mortua tenebris suis; incipit amare quod pereat, incipit
odisse quod vivit, virtutes odit, vitia semper affectat in lamentabili
obscuritate fuscata; rationem mundissimam non habet quia in gurgitem se
perversitatis immersit; mox antiquo hoste captiva, ad vitia praeceps agitur et
per corporis illecebras sumit de eius obnoxietate victorias. Est enim aegra et
peccati semper anxia; ipsa se condemnans quam nullus accusat, ut merito mors
vitalis ac vita mortalis talibus provenisse dicatur. Hanc si miserator ille
respexerit oculumque mentis corporeis excessibus obcaecatum fuerit illuminare
dignatus, ad liberatricem paenitudinem trahit, evadendi donat effectum quae
pereundi primitus videbatur habuisse desiderium. Tunc felicior, cum
fleverit, tunc celsior, cum se prostraverit; lacrimis reparat quod gaudendo
perdiderat, et quae ad hostem voluptatibus invitata pervenit, ad salutarem
Dominum prosperrime contristata festinat.
3. Sed quamvis eas non
sit fas hominibus intueri, tamen evidentibus indiciis suas qualitates aperiunt
ut et illos possimus advertere de quibus aliquid non probamur audisse. Malis
nubilus vultus est in qualibet gratia corporali; maesti etiam cum laetantur,
agunt unde paulo post paeniteant. Deserti impetu voluptatis suae, subito in
tristitiam redeunt, oculi interdum super quam necesse est commoventur.
Iterumque cogitantes infixi sunt, incerti, vagi, fluctuantes, ad omnia trepidi,
de cunctorum voluntate suspensi, curis anxii, suspicionibus inquieti, aliena de
se iudicia sollicite perscrutantur quia dementer propria perdiderunt; quaerendo
vitam calamitatem infernae mortis incurrunt, et dum lucem temporalem avide
cupiunt, tenebras perpetuae noctis acquirunt. Relationes suas inexplicatas
saepe derelinquunt, saltu quodam ad aliud transferuntur, cum nihil agant semper
eos aestimes occupatos. Formidolose vivunt etiam cum nullius insecutione
vexantur. Poena illis est conscientia sua et a se omnia sustinent, cum ab aliis
gravia nulla patiantur, eorum et ipse odor acerbus est, nisi cum suavissimis
inhalationibus superstites condiuntur. Necesse est enim ut odore delectetur
peregrino qui offenditur proprio.
4.
Veniamus ad sanctae trinitati fideles animas quae praedicatam retinent
apostolicam disciplinam et in gloriosissima voluntate constantes revera
similitudinem supernae servare probantur imaginis.
|