|
1.
"Sed et Magna, inquit, Mater accita ea Phrygio Pessinunte iussis consimiliter
vatum salutaris populo et magnarum causa laetitiarum fuit.
2. - Nam
et diu potens hostis ab Italiae possessione detrusus est et gloriosis
inlustribusque victoriis decus urbis restitutum est pristinum et imperii fines
longe lateque porrecti et innumeris gentibus civitatibus populis libertatis ius
raptum est et iugum servitutis inpositum, multaeque res aliae foris domique
perfectae ineluctabili firmitate gentis nomen maiestatemque fundarunt".
3. - Si
verum locuntur historiae neque ullas inserunt rerum conscriptionibus
falsitates, adlatum ex Phrygia nihil quid aliud scribitur missum rege ab
Attalo, nisi lapis quidam non magnus, ferri manu hominis sine ulla inpressione
qui posset, coloris furvi atque atri, angellis prominentibus inaequalis, et
quem omnes hodie ipso illo videmus in signo oris loco positum, indolatum et
asperum et simulacro faciem minus expressam simulatione praebentem.
1. Quid
ergo dicemus? Hannibalem illum Poenum, hostem potentem ac validum, sub quo
anceps et dubia res Romana contremuit et magnitudo trepidavit, lapis ea Italia
depulit, lapis fregit, lapis fugacem ac timidum suique esse dissimilem fecit?
2. Et
quod rursus exsilivit ad imperii columen et regium principatum, nihil consiliis
actum est, nihil hominum viribus, nec ad reditum sublimitatis antiquae tot
tantisque ab ducibus quicquam est scientia militari aut rerum experientia
conlatum?
3. Lapis
aliis vires, aliis roboris infirmitatem dedit, hos secundis praecipitavit ab
rebus, aliorum extulit stratas desperatione fortunas? Et quis hominum credet
terra sumptum lapidem, sensu agitabilem nullo, fuliginei coloris atque atri,
<parvi> corporis, deum fuisse matrema aut qui rursus accipiat - hoc
enim solum restat - numinis alicuius habitasse vim silicis fragmentis
<ignis> more subiectam venisque in eius abstrusam?
4.
"Et unde parta victoria est, si Pessinuntio lapidi nullum inerat
numen?". - "Sedulitate possumus dicere ac virtute pugnantium, usu
tempore consilio ratione, fato etiam possumus et reciproca varietate fortunae".
5. Sed
si auxilio lapidis res facta est melior et felix reciperata victoria
est, ubinam Mater Phrygia tempore illo fuit, cum tot tantis que exercitibus
caesis inclinata est res summa et ad ultimae labis periculum venit? Cur non
minaci forti se obtulit? cur impetus tantos belli non prius fregit ac reppulit
quam immanes ac * inciderent plagae, quibus omnis effunderetur sanguis et
exhaustis rueret vita ipsa paene vitalibus?
6.
"Advecta enim nondum nec favorem fuerat ut comrmodaret rogata". -
Esto: sed bonus auxiliator numquam rogari se poscit spontanea semper
opitulatione subveniens. "Hostem pellere ac fugare non potuit multo adhuc
mari terrisque ab Italia discreta". - Sed deo, si deus est, longum nihil
omnino est, cui punctum terra est et sub nutu omnia constituta.
1. Sed
fuerit praesens, ut exposcitis credi, illo ipso numen in lapide: - et mortalium
quisquam est, quamvis ille sit credulus et facillimas aures quibuslibet
fictionibus praebeat, qui eam iudicet fuisse aut tempore illo deam aut hodie
dici appellarique debere, quae modo haec appetat, modo illa deposcat, suos
deserat fastidiatque cultores, provinciis ab humilioribus migret, potentioribus
populis ditioribusque se iungat?
2. Verum bellicas res
amet interque esse desideret pugnis caedibus mortalitatibus et cruori. Si
deorum est proprium, si modo sunt veri et quos deceat nuncupari vi vocis istius
et potentia nominis, nihil facere malitiose, nihil iniuste hominibusque se
cunctis una et parili gratia sine ulla inclinatione praebere, generis eam
fuisse divini quisquamne hominum <credat> aut habuisse aequitatem diis
dignam, quae humanis sese discordiis inserens maiorum opes fregit, aliis se
praebuit exhibuitque fautricem, libertatem his abstulit, alios ad columen
dominationis erexit, quae ut una civitas emineret in humani generis perniciem
nata, orbem subiugavit innoxium?
|