1.
Quodsi falsa ut dicitis historia illa rerum est, unde tam brevi tempore totus
mundus ista religione completus est, aut in unam coire qui potuerunt mentem
gentes regionibus dissitae, ventis caeli convexionibusque dimotae?
2.
Adseverationibus inlectae sunt nudis, inductae in spes cassas, et in pericula
capitis immittere se sponte temeraria desperatione voluerunt, cum nihil tale
vidissent quod eas in hos cultus novitatis suae posset excitare miraculo?
3. Immo
quia haec omnia et ab ipso cernebant geri et ab eius praeconibus, qui per orbem
totum missi beneficia patris et munera dei animis hominibus que portabant,
veritatis ipsius vi victae et dederunt se deo nec in magnis posuere dispendiis
membra vobis proicere et viscera sua lanianda praebere.
1. ''Sed
conscriptores nostri mendaciter ista prompserunt, extulere in immensum exigua
gesta et angustas res satis ambitioso dilatavere praeconio''.
2. -
Atque utinam cuncta referri in scripta potuissent, vel quae ab ipso gesta sunt
vel quae ab eius praeconibus pari iure et potentia terminata. Magis vos incredulos faceret vis tanta
virtutum, et adprehendere locum fortasse possetis, quo videretur esse
simillimum veri, et incrementa rebus adposita et inditas scriptis et
commentariis falsitates.
3. Sed neque omnia
conscribi aut in aures omnium pervenire potuerunt gesta gentibus in ignotis et
usum nescientibus litterarum, aut siqua sunt litteris conscriptionibusque
mandata, malevolentia daemonum, quorum cura et studium est hanc intercipi
veritatem, et consimilium his hominum interpolata quaedam et addita, partim
mutata atque detracta verbis syllabis litteris, ut et prudentium tardaret fidem
et gestorum corrumperet auctoritatem.
4.
Sed numquam fuerit, his bene ut Christus qui fuerit litterarum testimoniis,
colligatur, cuius in id solum dimissa est causa, ut, si esse constiterit ea
vera quae dicimus, confessione omnium deus fuisse monstretur.
1. ''Non Creditis scriptis
nostris'': - et nos vestris non credimus scriptis. ''Falsa de Christo
conpingimus'': - et vos de diis vestris inania et falsa iactatis; neque enim
caelo deus aliquis lapsus est aut suis res vestras commentatus est manibus aut
ratione consimili nostris rebus et religionibus derogavit.
2.
''Ab hominibus haec scripta'': - et illa sunt ab hominibus scripta, mortalibus
edissertata sermonibus; et quidquid dicere de nostris conscriptoribus
intenderitis, et de vestris haec dicta paribus sumite atque habetote momentis.
3.
Vultis vera esse quae in vestris conprehensa sunt scriptis: - et quae in
nostris consignata sunt litteris confiteamini necesse est esse vera. Falsitatis arguitis res nostras: - et nos
vestras arguimus falsitatis.
4. ''Sed antiquiora,
inquitis, nostra sunt ac per hoc fidei et veritatis plenissima'': - quasi vero
errorum non antiquitas plenissima mater sit et non ipsa pepererit res eas quae
turpissimas diis notas ignominiosis concinnaverunt in fabulis.
5. Ante milia enim
annorum decem non potuerunt falsa et audiri et eredi aut non simillimum veri
est, fidem vicinis et finitimis quam spatiorum inesse longinquitate distantibus?
6. Testibus enim haec,
illa opinionibus adseruntur et proclivius multo est, minus esse in recentibus
fictionis quam in antiqua obscuritate summotis.
|