1.
''Quid enim, dicit, rex summus ea quae in mundo facienda esse decreverat sine
homine simulato non quibat efficere?''. - Si oporteret ita fieri quemadmodum
dicitis, ita fortasse fecisset; quia non oportuit, aliter fecit.
2. Quare
isto voluit et illo genere noluit, latent [aliter] involutae et vix ullis
comprehensibiles causae, quas accipere fortasse potuisses, si non esses
iamdudum ad non accipiendum paratus et prius te formares ad non credendi
frontem quam tibi esset exositum id quod novisse atque audire conquireres.
1. ''Sed
more est hominis interemptus''. - Non ipse: neque enim cadere divinas in res
potest mortis occasus nec interitionis dissolutione dilabi id quod est unum et
simplex nec ullarum partium congregatione conpactum.
2. ''Quis est ergo
visus in patibulo pendere, quis mortuus?''. - Homo quem induerat et secum ipse
portabat.
3. ''Incredibile dictu
est et caecis obscuritatibus involutum''. - Si velis, non caecum est et
similitudine proxima constitutum. Si quo tempore Sibylla praesagia, oracula
illa depromens, fundebat vi ut dicitis Apollinis plena, ab impiis esset caesa
atque interempta latronibus: numquid Apollo diceretnr in ea esse occisus?
4. Si Bacis, si
Helenus, Marcius aliique similiter vates hariolantes essent vita et luce
privati: nurmquid aliquis diceret lege eos humanitatis extinctos qui illorum
per ora loquentes vias rerum postulantibus explicabant?
5. Mors illa quam
dicitis adsumptio hominis fuit non ipsius, gestaminis non gestantis, quam nec
ipsam perpeti succubuisset vis tanta, si non agenda res esset et inexplicabilis
ratio fati clausis patefacienda mysteriis.
1.
''Quae sunt ista, inquies, clausa atque obscura mysteria?''. - Quae nulli nec
homines scire nec ipsi, qui appellantur dii mundi, parte queunt aliqua
suspicionis atque opinationis attingere, nisi quos ipse dignatus est
cognitionis tantae inpertire muneribus et in abditos recessus thesauri
interioris inducere.
2. Vides
enim, si nollet inferri sibi a quoquam manus, summa illi fuisse contentione
nitendum, ut hostes ab se suos vel potestate universa prohiberet?
3. Qui
caecis restituerat lumina, is efficere si deberet non poterat caecos? qui
debilibus integritatem, is debiles reddere difficultati habuit aut labori? qui
claudos praecipiebat incedere, is motus conligare membrorum nervorum duritia
nesciebat? qui extrahebat ab tumulis mortuos, huic arduum fuerat letum cui vellet
indicere?
4. Sed
quia fieri ratio ea quae fuerant destinata poscebat et hic in ipso mundo nec
modo quám gestum est alio, inaestimabilis illa atque incredibilis lenitas
iniurias in se hominum puerilibus pro ineptiis ducens manus in se porrigi ab
inmanibus passa est durissimisque latronibus nec reputandum putavit quid
illorum dissignasset audacia, dummodo suis ostenderet, quid ab sese expectare
deberent.
5. Cum
enim de animarum periculis multa, multa de illarum contra <salute>
insinuaret, magister, atque auctor ad officiorum convenientium fines suas leges
et constituta direxit: non superbiae fastum comminuit, non libidinum extinxit
flammas, non hiatum compressit aviditatis, non tela extorsit e manibus atque
omnia seminaria totius vitiositatis abscidit?
6. Ipse
denique non lenis, non placidus, non accessu facilis, non familiaris adfatu,
non humanas miserias indolescens omnes omnino crucibus et corporalibus adfectos
malis, morbis, unica illa benignitate miseratus reddidit et restituit sanitati?
|