|
1.
Quidam imperator erat, in cuius imperio scil. in
civitate Romana fuit quidam iuvenis nomine Alexius, filius Euphemiani
nobilissimi Romani et in aula imperatoris primus. Cui multi pueri et servi
assistebant, qui zonis aureis cingebantur et vestimentis sericis induebantur.
Erat autem praedictus Euphemianus valde misericors et singulis diebus in domo
sua tres mensae pauperibus, orphanis, peregrinis et viduis parabantur, quibus
strenue serviebat, et hora nona ipse cum viris religiosis cibum in timore
domini capiebat. Cui uxor nomine Agaelis eiusdem religionis et propositi erat.
Cum autem filium non haberent, ad preces tamen suas dominus contulit eis
filium. Post quem ipsi deinceps in
castitate vivere firmaverunt.
2.
Traditur igitur puer liberalibus disciplinis imbuendus, et cum omnibus
philosophiae artibus ipse floreret, et iam ad puberem aetatem veniens puella
sibi de domo imperiali eligitur et in coniugem copulatur. Venit nox, in qua cum
sponsa suscepit secreta silentia, tunc sanctus iuvenis sponsam suam coepit in
dei timore instruere et ipsam ad virginitatis provocare pudorem. Deinde anulum suum aureum
et caput baltei, quo cingebatur, sibi servandum tradidit dicens: "Suscipe
haec et serva, donec deo placuerit, et dominus sit inter nos!"
3.
Post haec de substantia sua accipiens ad mare discessit, ascendensque occulte
navim Laodiciam usque advenit. Inde
pergens in Edissam, civitatem Syriae, profectus est, ubi imago domini nostri
Iesu Christi sine humano opere facta in sindone habebatur. Quo perveniens
omnia, quae secum detulerat, pauperibus distribuit et vestimenta vilia induens
cum ceteris pauperibus in atrio dei genetricis Mariae sedere coepit, et de
elemosynis, quantum sibi sufficere poterat, sibi retinebat, cetera vero aliis
pauperibus erogabat.
4.
At pater decessum filii ingemiscens per universas mundi partes pueros suos
misit, qui eum inquirerent diligenter. Quorum dum aliqui ad civitatem Edissam
pervenissent, ab eo cogniti minime eum cognoscentes eidem cum ceteris
pauperibus elemosynas tribuerunt, quas ille accipiens deo gratias egit dicens:
"Gratias tibi ago, domine, quia a servis meis elemosynam recipere me
fecisti." Reversi pueri nuntiant, quod nusquam reperiri valeat.
5.
Mater igitur sua a die recessus sui saccum in pavimento cubilis stravit, ubi
eiulans lamantabiles voces dabat dicens: "Hic semper in luctu manebo,
donec filium meum recuperavero." Sponsa vero ad socrum suam dixit:
"Donec audiam de sponso meo dulcissimo, ad instar turturis manebo
tecum."
6.
Cum ergo Alexius in praedicto atrio XVII annis in servitio dei permansisset,
imago tandem beatae virginis, quae ibidem erat, custodi ecclesiae dixit:
"Fac introire hominem dei, quia dignus est regno caelorum, et spiritus dei
requiescit super eum; nam oratio eius sicut incensum in conspectu dei
ascendit." Cum autem custos, de quo diceret, ignoraret, iterum dixit ei:
"Ille, qui sedet foris in atrio, ipse est." Tunc custos festinus
exiit et ipsum in ecclesiam duxit.
7.
Quod factum cum cunctis innotesceret, et ab omnibus venerari coepisset, humanam
gloriam fugiens inde recessit, ibique navim ascendens, cum in Tharsim Ciliciae
vellet pergere, dispensante deo navis a ventis pulsa in Romanum portum devenit.
Quod cernens Alexius ait inter se: "In domo patris mei ignotus manebo nec
alteri onerosus ero."
8.
Patrem vero a palatio redeuntem multitudine obsequentium circumdatum obvium
habuit ac post eum clamare coepit: "Serve dei, me peregrinum in domo tua
suscipi iubeas et de micis mensae tuae nutriri facias, ut tui quoque peregrini
dominus dignetur misereri." Quod audiens pater ob amorem filii sui eum
suscipi iussit et locum proprium in domo sua tribuit et cibum de mensa sua sibi
constituit et ministrum proprium delegavit. Ipse autem in orationibus
perseverabat et corpus suum ieiuniis macerabat. Famuli autem domus ipsum
deridentes aquam utensilium domus super caput eius frequenter fundebant, sed
ipse ad omnia valde patiens erat.
9.
Alexius XVII annis in domo patris ignotus manebat. Videns ergo per spiritum,
quod terminus vitae suae appropinquaret, chartam cum atramento petiit et totum
ordinem vitae suae ibidem scripsit. Dominica igitur post missarum solemnia in
sanctuario de caelo vox intonuit dicens: "Venite ad me omnes, qui laboratis
et onerati estis." Quod audientes omnes in facies suas ceciderunt. Et ecce
vox secundo venit dicens: "Quaerite hominem dei, ut oret pro Roma!"
Quaerentibus illis et minime invenientibus iterum dictum est: "In domo
Euphemiani quaerite!" Requisitus ille nihil se scire dicebat. Tunc
imperatores Arcadius et Honorius una cum summo pontifice Innocentio ad domum
praedicti viri venerunt, et ecce vox ministri Alexii ad dominum suum venit
dicens: "Vide, domine, ne ille peregrinus noster sit, qui magnae vitae et
patientiae homo est." Currens igitur Euphemianus eum defunctum invenit et
vultum eius tamquam vultum angeli rutilantem vidit, voluitque chartam, quam in
manu habebat, accipere, sed nequivit. Exeunte ergo eo cum hoc imperatoribus et
pontifici rettulisset, et illi ad eum intrassent, dixerunt: "Quamvis
peccatores sumus, gerimus tamen regni gubernacula et curam universalem
regiminis pastoralis. Da ergo nobis
chartam, ut sciamus, quae in ea scripta sunt." Et accedens pontifex chartam in
manu sumpsit et statim dimisit, fecitque eam legi coram omni populo et
multitudine et patre eius.
10.
Euphemianus hoc audiens nimio timore conturbatus obstupuit et factus exanimis
resolutisque viribus in terram cecidit. Cum vero ad se aliquantulum redisset,
vestimenta sua scidit, coepitque canos capitis sui evellere, barbam trahere
atque semetipsum discerpere, ac super filium suum corruens exclamavit:
"Heu me, fili mi, quare sic me contristasti et per tot annos dolores et
gemitus ac suspiria incurristi? Heu me miserrimum, quia video te custodem
senectutis meae in grabato iacentem et non mihi loquentem! Heu me, qualem de
cetero consolationem habere potero?"
11.
Mater vero hoc audiens, quasi leaena rumpens rete, ita scissis vestimentis,
coma dissoluta ad caelum oculos levabat, et cum prae nimia multitudine ad
sanctum corpus adire non posset, clamavit dicens: "Date mihi aditum, ut
videam consolationem animae meae, quae suxit ubera mea!" Et cum pervenisset
ad corpus, incumbens super illud clamabat: "Heu me, fili mi carissime,
lumen oculorum meorum, quare sic nobis fecisti? Quare tam crudeliter nobiscum egisti? Videbas patrem tuum et me miseram
lacrimantes et non ostendebas te ipsum nobis. Servi tui iniuriabantur tibi et
sustinebas." Et iterum atque iterum prosternebat se super corpus et nunc
bracchia super illud extendebat, nunc autem manibus vultum angelicum
contrectabat et osculans clamabat: "Plorate mecum omnes, qui adestis, quia
per XVII annos eum in domo mea habui et non cognovi, qui unicus meus esset.
Servi enim eius conviciabantur ei et alapis eum percutiebant. Heu me, quis
dabit oculis meis fontem lacrimarum, ut plangam die ac nocte dolorem animae
meae?"
12.
Sponsa vero eius induta veste adriatica cucurrit plorans et dicens: "Heu
me, quia hodie desolata sum et appareo vidua! Iam non habeo, in quem perspiciam, nec in quem oculos levem. Nunc
raptum est speculum meum, periit spes mea. Amodo incepit dolor, qui finem non
habet." Populus autem audiens haec lacrimabiliter flebat.
13.
Tunc pontifex cum imperatoribus posuerunt corpus in honorato feretro et
duxerunt in civitatem mediam, et nuntiatum est populo inventum esse hominem
dei, quem civitas tota quaerebat, et omnes obviam currebant sancto. Si quis
autem infirmus illud corpus sacratissimum tangebat, protinus curabatur, caeci
visum recipiebant, daemoniaci liberabantur et omnes infirmi a quacumque
infirmitate detenti tacto corpore curabantur.
14.
Imperatores tanta miracula videntes coeperunt per se cum pontifice lectum
portare, ut et ipsi sanctificarentur ab eodem corpore sancto. Tunc imperatores
iusserunt copiam auri et argenti in plateis spargi, ut turbae occuparentur
amore pecuniarum et sinerent corpus sanctum perduci ad ecclesiam, sed plebs
amore pecuniarum deposito magis ac magis ad tactum sanctissimi corporis
irruebat, et sic cum magno labore ad templum sancti Bonifatii martyris tandem
ipsum perduxerunt, et illic per septem dies in laudibus dei persistentes
operati sunt monumentum ex auro et gemmis pretiosisque lapidibus, in quo
sanctissimum corpus cum magna veneratione collocaverunt. De ipso quoque
monumento ita suavissimus odor flagravit, ut omnibus videretur aromatibus
plenum. Obiit circa annum domini tricentesimum vicesimum septimum.
|