1. Igitur quam
Graeci phrasin vocant, Latine dicimus elocutionem. Ea spectatur verbis aut
singulis aut coniunctis. In singulis intuendum est ut sint Latina, perspicua,
ornata, ad id quod efficere volumus accommodata: in coniunctis ut emendata, ut
apte conlocata, ut figurata.
2. Sed ea quae
de ratione Latine atque emendate loquendi fuerunt dicenda in libro primo, cum
de grammatice loqueremur, exsecuti sumus. Verum illic tantum ne vitiosa essent
praecepimus: hic non alienum est admonere ut sint quam minime peregrina et
externa. Multos enim, quibus loquendi ratio non desit, invenias quos curiose
potius loqui dixeris quam Latine, quo modo et illa Attica anus Theophrastum,
hominem alioqui disertissimum, adnotata unius adfectatione verbi hospitem
dixit, nec alio se id deprendisse interrogata respondit quam quod nimium Attice
loqueretur:
3. et in Tito
Livio, mirae facundiae viro, putat inesse Pollio Asinius quandam Patavinitatem.
Quare, si fieri potest, et verba omnia et vox huius alumnum urbis oleant, ut
oratio Romana plane videatur, non civitate donata.
|