41. Igitur
Agilulf rex, qui et Ago est appellatus, postquam viginti et quinque annos
regnaverat, diem clausit extremum, relicto in regno filio suo Adaloald admodum
puero cum Theudelinda matre. Sub his ecclesiae resta ratae sunt et multae dationes per
loca venerabilia largitae. Sed dum Adaloald eversa mente insaniret, postquam
cum matre decem regnaverat annis, de regno eiectus est, et a Langobardis in
eius loco Arioald substitutus est. De cuius regis gestis ad nostram notitiam
aliquid minime pervenit. Circa haec tempora beatus Columbanus ex Scottorum
genere oriundus, postquam in Gallia in loco qui Luxovium dicitur monasterium
construxerat, in Italiam veniens, a Langobardorum rege gratanter exceptus est,
coenobiumque quod Bobium appellatur in Alpibus Cottiis aedificavit, quod
quadraginta milibus ab urbe dividitur Ticinensi. Quo in loco et multae
possessiones a singulis principibus sive Langobardis largitae sunt, et magna
ibi facta est congregatio monachorum.
42. Igitur Arioald postquam
super Langobardos duodecim annis regnum tenuit, ab hac luce subtractus est;
Langobardorum regnum Rothari genere Arodus suscepit. Fuit autem viribus fortis
et iustitiae tramitem sequens, sed tamen fidei christianae non rectam lineam
tenens, Arrianae haereseos perfidia maculatus est. Siquidem Arriani minorem
Patri Filium, Spiritum quoque sanctum minorem Patri et Filio ad suam perniciem
dicunt; nos autem catholici Patrem et Filium et Spiritum sanctum in tribus personis
unum et verum Deum aequali potentia eademque gloria confitemur. Huius temporibus pene per omnes civitates regni eius duo episcopi erant,
unus catholicus et alter Arrianus. In civitate quoque Ticinensi usque nunc
ostenditur, ubi Arrianus episcopus aput basilica sancti Eusebii residens
baptisterium habuit, cum tamen ecclesiae catholicae alius episcopus resideret. Qui tamen Arrianus
episcopus, qui in eadem civitate fuit, Anastasius nomine, ad fidem catholicam
conversus, Christi postea ecclesiam rexit. Hic Rothari rex Langobardorum leges,
quas sola memoria et usu retinebant, scriptorum serie conposuit codicemque
ipsum Edictum appellari praecepit. Erat autem iam ex quo Langobardi in Italiam
venerant annus septuagesimus septimus, sicut idem rex in sui edicti testatus
est prologo. Ad hunc regem Arichis dux Beneventi filium suum Aionem
direxit. Qui cum Ravennam venisset, Ticinum pergens, ibi ei Romanorum malitia
talis potio data est, quae eum mente excedere faceret; atque ex eo tempore
numquam pleni sanique sensus fuit.
43.
Igitur cum dux Arichis, huius de quo diximus pater,
iam maturus annis ad diem ultimum propinquasset, sciens filium suum Aionem non
recti esse sensus, Radoaldum et Grimoaldum, iam florem iuventutis habentes,
quasi proprios filios Langobardis qui aderant commendavit eisque dixit, quod
melius eos regere isti quam Aio suus filius posset.
|