|
13.
Ac tamen omnes quarum coloniarum cives acceperunt, eius perticae appellabuntur:
ergo praefectura illa dicitur, cuius territorio ager sumptus fuerit, pertica
illa tamquam colonia, ubi civis deductus fuerit. Nec tamen semper universa
territoria, quotiens ager coloniae defecit, vicinis auferuntur, sed solum quod
assignare necesse fuit; quod
ipsum legis praescriptio declarat. Aliquando vero in limitationibus <si>
ager etiam ex vicinis territoriis sumptus non suffecisset, et auctor divisionis
assignationisque quosdam cives coloniis dare velit <et> agros eis
assignare, voluntatem suam edicit commentariis aut in formis extra
limitationem, MONTE ILLO, PAGO ILLO, ILLI IUGERA TOT, aut ILLI AGRUM ILLUM, QUI
FUIT ILLIUS. Hoc ergo genus fuit assignationis sine divisione; quoniam, ut
supra dictum est, agri dividuntur limitibus structis per centurias, assignantur
viritim nominibus. sunt vero divisi nec assignati, ut etiam in aliquibus regionibus
comperimus, quibus, ut supra diximus, redditi sunt agri: iussi professi sunt
quantum quoque loco possiderent. Aliquibus vero ita contigit, ut iussi
aestimatione facta profiterentur; quibus secundum aestimationem pecunia data
est, pulsique agris suis sunt, veteranusque victor eo deductus est.
14. Illud vero quod saepe respicimus,
quod similitudines culturarum comparemus, potest quidem fieri ut similis
convenientisque culturae etsi <sit> una facies, plures tamen domini. Nam cum
pulsi essent populi potestatique locupletiorum fuissent lati fundi, qui unius
ager fuissent, pluribus personis hic divisus et assignatus est.
15.
Ita quamvis ille habuerit culturae faciem, quem plures domini acceperunt, erit
quidem inter plures similis facies; tamen quisque suum secundum acceptas habere
debebit. Item contrario evenit, ut quod pluribus assignatum est ad unum
perveniat dominum, et quamvis dissimiles sint culturae, ut etiam finitiones
appareant quae erant inter eos, id est quibus assignati erant agri, tamen
[quoniam], ut saepe invenimus, uni foco territoria complurium acceptarum
adtribuantur. Nihil ergo nocere debebunt varietates et dissimilitudines
culturarum; ex quibus, ut nostra fert opinio, nascuntur saepe controversiae: et
aes respicitur, id est quas quique acceptas defendant, quibusque personis
redditum aut commutatum sit pro suo.
|