|
1. LYRA
intere sidera constituta est hac, ut Eratosthenes ait, de causa, quod initio a
Mercurio facta de testudine, Orpheo est tradita, qui Calliopes et Oeagri
filius, eius rei maxime studiosus fuit. Itaque existimatur suo artificio feras
etiam ad se audiendum adlicuisse. Qui querens uxoris Eurydices mortem, ad
inferos descendisse existimatur, et ibi deorum progeniem suo carmine laudasse,
praeter Liberum patrem; hunc enim oblivione ductus praetermisit, ut Oeneus in
sacrificio Dianam. Postea igitur Orpheus, ut complures dixerunt, in Olympo
monte, qui Macedoniam dividit a Thracia, sed ut Eratosthenes ait, Pangaeo
sedens, cum cantu delectaretur, dicitur ei Liber obiecisse Bacchas, quae corpus
eius discerperent interfecti. Sed alii dicunt, quod initia Liberi sit
speculatus, id ei accidisse; Musas autem collecta membra sepulturae mandasse,
et lyram quo maxime potuerunt beneficio, illius memoriae causa figuratam
stellis inter sidera constituisse Apollinis et Iovis voluntate. Quorum
Orpheus Apollinem maxime laudarat, Iuppiter autem filiae beneficium concessit.
Alii autem dicunt Mercurium, cum primum lyram fecisset in Cyllene monte Arcadiae,
septem chordas instituisse ex Atlantidum numero, quod Maia una ex illarum
numero esset, quae Mercurii est mater. Deinde postea cum Apollinis boves
abegisset, deprehensus ab eo, quo sibi facilius ignosceret, petenti Apollini,
ut liceret dicere se invenisse lyram, concessit, et ab eo virgulam quandam
muneri accepit. Quam manu tenens Mercurius, cum proficisceretur in Arcadiam et
vidisset duos dracones inter se coniuncto corpore alium alium appetere, ut qui
dimicare inter se viderentur, virgulam inter utrumque subiecit; itaque
discesserunt. Quo facto, eam virgulam pacis causa dixit esse constitutam.
Nonnulli etiam cum faciunt caduceos, duos dracones implicatos virgula faciunt,
quod initium Mercurio fuerat pacis. Eius exemplo et athleticis et in
reliquis eiusmodi certationibus virgula utuntur. Sed ut ad propositum
revertamur, Apollo lyra accepta dicitur Orphea docuisse, et postquam ipse
citharam invenerit, illi lyram concessisse. Nonnulli etiam dixerunt Venerem cum
Proserpina ad iudicium Iovis venisse, cui earum Adonim concederet. Quibus
Calliopen ab Iove datam iudicem, quae Musa Orphei est mater; itaque iudicasse,
uti dimidiam partem anni earum unaquaeque possideret. Venerem autem indignatam,
quod non sibi proprium concessisset, obiecisse omnibus quae in Thracia essent
mulieribus, ut Orphea amore inductae ita sibi quaeque appeterent, ut membra
discerperent. Cuius caput in mare de monte perlatum, fluctibus in insulam
Lesbum est reiectum; quod ab his sublatum et sepulturae est mandatum. Pro quo beneficio ad musicam artem
ingeniosissimi existimantur esse. Lyra autem a Musis, ut ante diximus, inter astra
constituta est. Nonnulli aiunt, quod Orpheus primus puerilem amorem induxerit,
mulieribus visum contumeliam fecisse; hac re ab his interfectum.
1.
OLOR.Hunc Graeci cygnum appellant; quem conplures, propter
ignotam illis historiam, communi genere avium ornin appellaverunt. De quo haec
memoriae prodi est causa. Iuppiter cum, amore inductus, Nemesin diligere
coepisset neque ab ea ut secum concumberet impetrare potuisset, hac cogitatione
amore est liberatus. Iubet enim Venerem aquilae simulatam se sequi; ipse in
olorem conversus ut aquilam fugiens ad Nemesin confugit et in eius gremio se
collocavit. Quem Nemesis non aspernata, amplexum tenens somno est consopita;
quam dormientem Iuppiter compressit. Ipse autem avolavit, et quod ab hominibus
alte volans caelo videbatur, inter sidera dictus est esse constitutus. Quod ne falsum diceretur, Iuppiter e
facto eum volantem et aquilam consequentem locavit in mundo. Nemesis autem, ut
quae avium generi esset iuncta, mensibus actis, ovum procreavit. Quod Mercurius
auferens detulit Spartam et Ledae sedenti in gremium proiecit; eo quo nascitur
Helena, ceteras specie corporis praestans, quam Leda suam filiam nominavit.
Alii autem cum Leda Iovem concubuisse in olorem conversum dixerunt; de quo in
medio relinquemus.
|