|
Castanea
roboribus proxima est, et ideo stabiliendis vineis habilis. Tum in repastinato nux posita celeriter
emicat, et post quinquennium caesa more salicti recreatur, neque in palum
formata fere usque in alteram caesionem perennat. Ea pullam terram et resolutam
desiderat; sabulonem humidum vel refractum tofum non respuit; opaco et
septentrionali clivo laetatur; spissum solum et rubricosum reformidat. Seritur
ab Novembri mense per totam hiemem sicca terra et repastinata in altitudinem
dupondii et semissis. Nuces in ordinem semipedalibus; ordinem autem quinum
pedum spatiis dirimuntur. In altitudinem dodrantis castanea depressis sulcis
committitur. Qui ubi nucibus sunt consiti, priusquam complanentur, breves
arundines ab latere castanearum panguntur, ut per hos sationis indices tutius
fodi et runcari possint. Simul atque semina stilaverint, etiam bima transferri
queunt, intervelluntur, ac bini pedes arbusculis vacui relinquuntur, ne
densitas plantas emaciet. Spissius autem semen propter varios casus deponitur. Nam
interdum prius quam enascatur, aut siccitatibus nux inarescit, aut aquarum
abundantia putrescit, interdum subterraneis animalibus sicuti muribus et talpis
infestatur. Propter quae
saepe novella castaneta calvescunt; atque ubi frequentanda sunt, melius ex
vicino, si competit, mergi more pertica declinata propagatur, quam exempta
reseritur. Haec enim velut immota sua sede vehementer germinat. At quae
radicibus exempta et deposita est, biennio reformidat. Propter quod compertum
est commodius nucibus quam viviradicibus eiusmodi silvas institui. Spatia
huiusce sationis, quae supra scripta sunt, capita castanearum recipiunt
MMDCCCLXXX, cuius summae, sicut ait Atticus, ex facili iugera singula
praebebunt statuminum duodena milia. Etenim taleae propius stirpem recisae
quadrifidas plerumque, ac deinde secundae taleae eiusdem arboris bifidas
ridicas subministrant; quod genus fissilis adminiculi manet diutius quam teres
palus. Cultus idem est [fossionis positionisque] qui vineae. Supputari debet bima, quin etiam trima;
nam bis ferro repetenda est veris principio, ut incitetur eius proceritas.
Potest etiam quercus simili ratione seri; verum biennio tardius quam castanea
deciditur. Propter quod ratio postulat tempus potius lucrari, nisi si dumosi
glareosique montes, atque ea genera terrae, quae supra diximus, glandem magis
quam castaneam postulabunt. Haec de vineis Italicis vinearumque instrumentis,
quantum reor, non inutiliter et abunde disserui, mox agricolarum provincialium
vineaticos nec minus nostratis et Gallici arbusti cultus traditurus.
|