|
Omnis tamen arboris cultus simplicior quam vinearum est, longeque ex omnibus
stirpibus minorem impensam desiderat olea, quae prima omnium arborum est. Nam
quamvis non continuis annis, sed fere altero quoque fructum afferat, eximia
tamen eius ratio est, quod levi cultu sustinetur, et cum se non induit, vix
ullam impensam poscit. Sed et si quam recipit, subinde fructus multiplicat;
neglecta compluribus annis non ut vinea deficit, eoque ipso tempore aliquid
etiam interim patrifamilias praestat, et cum adhibita cultura est, uno anno
emendatur. Quare etiam nos in hoc genere arboris diligenter praecipere
censuimus. Olearum, sicut vitium, plura genera esse arbitror, sed in meam
notitiam decem omnino pervenerunt: Pausia, Algiana, Liciniana, Sergia, Naevia,
Culminia, Orchis, Regia, Cercitis, Murtea. Ex quibus bacca iucundissima est Pausiae, speciosissima
Regiae, sed utraque potius escae, quam oleo est idonea. Pausiae tamen oleum
saporis egregii dum viride est, vetustate corrumpitur. Orchis quoque et Radius
melius ad escam quam in liquorem stringitur. Oleum optimum Liciniana dat, plurimum
Sergia; omnisque olea maior fere ad escam, minor oleo est aptior. Nulla ex his
generibus aut praefervidum aut gelidum statum caeli patitur. Itaque aestuosis
locis septentrionali colle, frigidis meridiano gaudet. Sed neque depressa loca
neque ardua, magisque modicos clivos amat, quales in Italia Sabinorum vel tota
provincia Baetica videmus. Hanc arborem plerique existimant ultra miliarium
sexagesimum a mari aut non vivere aut non esse feracem. Sed in quibusdam locis
recte valet. Optime vapores sustinet Pausia, frigus Sergia. Aptissimum genus
terrae est oleis, cui glarea subest, si superposita creta sabulo admista est.
Non minus probabile est solum, ubi pinguis sabulo est. Sed et densior terra, si
uvida et laeta est, commode recipit hanc arborem. Creta ex toto repudianda est, magis etiam
scaturiginosa et in qua semper uligo consistit. Inimicus est etiam
ager sabulo macer et nuda glarea. Nam
etsi non emoritur in eiusmodi solo, numquam tamen convalescit. Potest tamen in
agro frumentario seri, vel ubi arbutus aut ilex steterant. Nam quercus etiam
excisa radices noxias oliveto relinquit, quarum virus enecat oleam. Haec in
universum de toto genere huius arboris habui dicere. Hunc per partes
culturam eius exsequar.
|