Quae in emendis bubus sequenda quaeque vitanda sint, non ex facili
dixerim, cum pecudes pro regionis caelique statu et habitum corporis et
ingenium animi et pili colorem gerant. Aliae formae sunt Asiaticis, aliae
Gallicis, Epiroticis aliae. Nec tantum diversitas provinciarum, sed ipsa quoque
Italia partibus suis discrepat. Campania plerumque boves progenerat albos et
exiles, labori tamen et culturae patrii soli non inhabiles. Umbria
vastos et albos; eademque robios, nec minus probabiles animis quam corporibus.
Etruria et Latium compactos, sed ad opera fortes. Apenninus durissimos omnemque
difficultatem tolerantes, nec ab aspectu decoros. Quae cum tam varia et diversa
sint, tamen quaedam quasi communia et certa praecepta in emendis iuvencis
arator sequi debet; eaque Mago Carthaginiensis ita prodidit, ut nos deinceps
memorabimus. Parandi sunt boves novelli, quadrati, grandibus membris, cornibus
proceris ac nigrantibus et robustis, fronte lata et crispa, hirtis auribus,
oculis et labris nigris, naribus resimis patulisque, cervice longa et torosa,
palearibus amplis et paene ad genua promissis, pectore magno, armis vastis,
capaci et tamquam implente utero, lateribus porrectis, lumbis latis, dorso
recto planoque vel etiam subsidente, clunibus rotundis, cruribus compactis ac
rectis, sed brevioribus potius quam longis, nec genibus improbis, ungulis
magnis, caudis longissimis et setosis, piloque corporis denso brevique, coloris
robii vel fusci, tactu corporis mollissimo.
|