Semper quidem custos sedule
circumire debet alvaria; neque enim ullum tempus est quo non curam desiderent.
Sed eam postulant diligentiorem cum vernant et exundant novis fetibus, qui nisi
curatoris obsidio protinus excepti sunt diffugiunt. quippe talis est apium
natura ut pariter quaeque plebs generetur cum regibus; qui ubi evolandi vires
adepti sunt, consortia dedignantur vetustiorum, multoque magis imperia, quippe
cum rationabili generi mortalium, tum magis egentibus consilii mutis animalibus
nulla sit regni societas. Itaque novi duces procedunt cum sua iuventute, quae
uno aut altero die in ipso domicilii vestibulo glomerata consistens, egressu
suo propriae desiderium sedis ostendit, eaque tamquam patria contenta est, si
procurator protinus adsignetur. Sin autem defuit custos, velut iniuria repulsa
peregrinam regionem petit. Quod ne fiat, boni curatoris est vernis temporibus
observare alvos in octavam fere diei, post quam horam non temere se nova
proripiunt agmina, eorumque egressus diligenter custodiat. Nam quaedam solent,
cum subito evaserunt, sine cunctatione se proripere. Poterit exploratam fugam
praesciscere vespertinis temporibus aurem singulis alveis admovendo. Siquidem
fere ante triduum quam eruptionem facturae sunt, velut militaria signa
moventium tumultus ac murmur exoritur, ex quo, ut verissime dicit Vergilius,
corda licet vulgi praesciscere, namque morantis
Martius ille aeris rauci canor invocat, et vox
auditur fractos sonitus imitata tubarum.
Itaque maxime observari debent quae istud faciunt, ut sive ad pugnam
eruperint (nam inter se tamquam civilibus bellis et cum alteris quasi cum
exteris gentibus proeliantur), sive fugae causa se proripuerint, praesto sit ad
utrumque casum paratus custos. Pugna quidem vel unius inter se dissidentis vel
duorum examinum discordantium facile conpescitur; nam, ut idem ait,
pulveris exigui iactu conpressa quiescit,
aut aqua mulsea passove et alio quo liquore simplici respersa, videlicet
familiari dulcedine saevientium iras mitigante. Nam eadem mire etiam
dissidentis reges conciliant. Sunt enim saepe plures unius populi duces, et
quasi procerum seditione plebs in partis diducitur, quod frequenter fieri
prohibendum est, quoniam intestino bello totae gentes consumuntur. Itaque si
constat principibus gratia, maneat pax incruenta. Sin autem saepius acie
dimicantis notaveris, duces seditionum interficere curabis; dimicantium vero proelia
praedictis remediis sedantur. Ac deinde cum agmen glomeratum in proximo
frondentis arbusculae ramo consederit, animadvertito an totum examen in speciem
unius uvae dependeat. Idque signum erit aut unum regem inesse aut certe plures
bona fide reconciliatos, paterisque dum in suum revolet domicilium. Sin autem
duobus aut etiam conpluribus velut uberibus ductum fuerit examen, ne
dubitaveris et pluris proceres et adhuc iratos esse, atque in his partibus
quibus maxime videris apes glomerari requirere duces debebis. Itaque suco
praedictarum herbarum, id est melisphylli vel apiastri, manu inlita, ne ad
tactum diffugiant, leviter inseres digitos, et diductas apes scrutaberis, donec
auctorem pugnae reperias.
|