|
Et ut iam percenseamus, quot operis in aream perducantur ea, quae terrae
credidimus: tritici modii quattuor vel quinque bubulcorum operas occupant
quattuor, occatoris unam, sarritoris duas primum, et unam cum iterum
sarriuntur, runcatoris unam, messoris unam et dimidiam; in totum summam
operarum decem et dimidiam. Siliginis modii quinque totidem operas desiderant.
Seminis modii novem vel decem totidem operas quot tritici modii quinque
postulant. Hordei modii quinque bubulci operas tres exigunt, occatoriam unam, sarritoriam
unam et dimidiam, messoriam unam, summam operarum sex et dimidiam. Fabae modii quattuor vel sex in vetereto
duas operas bubulcorum detinent, at in restibili unam. Occantur sesquiopera,
sarriuntur sesquiopera, iterum sarriuntur una opera, et tertio una, metuntur
una. Summa fit operarum octo vel septem. Viciae modii sex vel septem in vetereto bubulcorum duas
operas volunt, in restibili unam; item, occantur una opera, metuntur una. Summa
fit operarum quattuor vel trium. Ervi modii quinque totidem operis conseruntur,
occantur una; item singulis sarriuntur, runcantur, metuntur; quae cuncta sex
operas occupant. Siliquae modii sex vel septem totidem operis obruuntur,
metuntur una. Phaseoli modii quattuor obruuntur totidem operis, occantur una,
metuntur una. Cicerae vel cicerculae modii quattuor operas bubulcorum tres
postulant, occantur opera una, runcantur una, velluntur una. Summa
fit sex operarum. Lentis
sesquimodius totidem operas desiderat, occatur una, sarritur duabus, runcatur
una, vellitur una. Summa fit operarum octo. Lupini modii decem obruuntur una,
obbantur una, metuntur una. Milii sextarii quattuor, totidemque panici
bubulcorum operas occupant quattuor, occantur operis tribus, sarriuntur tribus;
quot operis carpantur, incertum est. Ciceris modii tres operis totidem
seminantur, occantur duabus, sarriuntur una, runcantur una, velluntur tribus. Summa fit
undecim operarum. Lini decem
modii vel octo quattuor iugis conseruntur, occantur operis tribus, runcantur
una, velluntur tribus. Summa fit undecim operarum. Sesami sextarii sex tribus
iugis a proscissione coluntur, occantur operis tribus, sarriuntur quattuor, et
sarriuntur iterum duabus, runcantur una, velluntur duabus. Summa fit operarum
quindecim. Cannabis seritur, ut supra docuimus: sed incertum est, quantam
impensam curamque desideret. At Medica obruitur non aratro, sed, ut dixi,
ligneis rastellis. Iugerum agri eius occant duo, sarrit unus, metit unus. Hac
consummatione operarum colligitur posse agrum ducentorum iugerum subigi duobus
iugis boum totidemque bubulcis et sex mediastinis; si tamen vacet arboribus. At
si sit arbustum, eundem modum Saserna tribus hominibus adiectis asseverat probe
satis excoli. Quae nos ratio docet, sufficere posse iugum boum tritici centum
viginti quinque modiis, totidemque leguminum, ut sit in asse autumnalis satio
modiorum ducentorum quinquaginta; et post hanc nihilo minus conserat
trimestrium modios quinque et septuaginta. Hoc deinde sic probatur. Semina, quae quarto sulco seruntur in
iugeribus viginti quinque, desiderant bubulcorum operas CXV. Nam
proscinditur is agri modus quamvis durissimi quinquaginta operis, iteratur
quinque et viginti, tertiatur et consereitur XL. Legumina occupant operas LX,
id est menses duos. Pluviales quoque et feriarum computantur, quibus non
aratur, dies quinque et XL. Item peracta sementi, quibus requiescunt, dies XXX.
Sic in asse fiunt octo menses et dies X. Supersunt tamen de anno tres reliqui
menses et dies V et XX, quos absumamus aut in satione trimestrium, aut in
vecturis foeni et pabulorum et stercoris aliorumque utensilium.
|