|
1. Non pauci sunt, qui opinantur,
"pedarios senatores" appellatos, qui sententiam in senatu non verbis
dicerent, sed in alienam sententiam pedibus irent.
2. Quid igitur? cum
senatusconsultum per discessionem fiebat, nonne universi senatores sententiam
pedibus ferebant?
3. Atque haec etiam vocabuli
istius ratio dicitur, quam Gavius Bassus in commentariis suis scriptam
reliquit.
4. Senatores enim dicit in
veterum aetate, qui curulem magistratum gessissent, curru solitos honoris
gratia in curiam vehi, in quo curru sella esset, super quam considerent, quae
ob eam causam "curulis" appellaretur: sed eos senatores, qui
magistratum curulem nondum ceperant, pedibus itavisse in curiam; propterea
senatores nondum maioribus honoribus "pedarios" nominatos.
5. M. autem Varro in satira
Menippea, quae Hippokyon inscripta est, equites quosdam dicit
"pedarios" appellatos videturque eos significare, qui nondum a
censoribus in senatum lecti senatores quidem non erant, sed, quia honoribus
populi usi erant, in senatum veniebant et sententiae ius habebant.
6. Nam et curulibus magistratibus
functi, si nondum a censoribus in senatum lecti erant, senatores non erant et,
quia in postremis scripti erant, non rogabantur sententias, sed, quas principes
dixerant, in eas discedebant.
7. Hoc significabat edictum, quo
nunc quoque consules, cum senatores in curiam vocant, servandae consuetudinis
causa tralaticio utuntur.
8. Verba
edicti haec sunt: "Senatores quibusque in senatu sententiam dicere
licet."
9. Versum
quoque Laberii, in quo id vocabulum positum est, notari iussimus, quem legimus
in mimo, qui Stricturae inscriptus est: caput sine lingua pedarii sententia
est.
10. Hoc
vocabulum a plerisque barbare dici animadvertimus; nam pro "pedariis"
"pedaneos" appellant.
|