1.
Lucilii ex XI. versus sunt:
Scipiadae magno improbus obiciebat Asellus
lustrum illo censore malum infelixque fuisse.
"Obiciebat"
"o" littera producta multos legere audio, idque eo facere dicunt, ut
ratio numeri salva sit.
2. Idem infra:
conicere in versus dictum praeconis volebam Grani.
In hac quoque primi verbi praepositione "o" ob eandem causam
producunt.
3. Item XV:
subicit huic humilem et suffercitus posteriorem,
"subicit" "u" littera longa legunt, quia primam syllabam
brevem esse in versu heroico non convenit.
4. Item apud Plautum in Epidico
"con" syllabam productam pronuntiant:
age nunciam orna te, Epidice, et palliolum in collum conice.
5. Apud Vergilium quoque
"subicit" verbum produci a plerisque audio:
etiam Parnasia laurus
parva sub ingenti matris se subicit umbra.
6. Sed neque "ob" neque
"sub" praepositio producendi habet naturam, neque item
"con", nisi cum eae litterae secuntur, quae in verbis
"constituit" et "confecit" secundum eam primae sunt, vel
cum eliditur ex ea "n" littera, sicut Sallustius:
"faenoribus" inquit "copertus."
7. In his autem, quae supra
posui, et metrum esse integrum potest et praepositiones istae possunt non
barbare protendi; secunda enim littera in his verbis per duo "i", non
per unum scribenda est.
8. Nam verbum ipsum, cui
supradictae particulae praepositae sunt, non est "icio", sed
"iacio", et praeteritum non "icit" facit, sed "iecit".
Id ubi compositum est, "a" littera in "i" mutatur, sicuti
fit in verbis "insilio" et "incipio", atque ita vim
consonantis capit, et idcirco ea syllaba productius latiusque paulo pronuntiata
priorem syllabam brevem esse non patitur, sed reddit eam positu longam,
proptereaque et numerus in versu et ratio in pronuntiatu manet.
9. Haec, quae diximus, eo etiam
conducunt, ut, quod apud Vergilium in sexto positum invenimus:
eripe me his, invicte, malis aut tu mihi terram inice,
sic esse "iniice", ut supra dixi, et scribendum et legendum sciamus,
nisi quis tam indocilis est, ut in hoc quoque verbo "in"
praepositionem metri gratia protendat.
10. Quaerimus igitur, in
"obicibus" "o" littera qua ratione intendatur, cum id
vocabulum factum sit a verbo "obiicio" et nequaquam simile sit, quod
a verbo "moveo" "motus" "o" littera longa
dicitur.
11. Equidem memini Sulpicium
Apollinarem, virum praestanti litterarum scientia, "obices" et
"obicibus" "o" littera correpta dicere, in Vergilio quoque
sic eum legere:
qua vi maria alta tumescant
obicibus ruptis;
12. sed ita, ut diximus,
"i" litteram, quae in hoc vocabulo quoque gemina esse debet, paulo
uberius largiusque pronuntiabat.
13. Congruens igitur est, ut
"subices" etiam, quod proinde ut "obices" compositum est,
"u" littera brevi dici oporteat.
14. Ennius in tragoedia, quae
Achilles inscribitur, "subices" pro aere alto ponit, qui caelo
subiectus est, in his versibus:
per ego deum sublimas subices
humidas, unde oritur imber sonitu saevo et spiritu;
plerosque omnes tamen legere audias "u" littera producta.
15. Id ipsum autem verbum M. Cato
sub alia praepositione dicit in oratione, quam de consulatu suo habuit:
"ita nos" inquit "fert ventus ad primorem Pyrenaeum, quo proicit
in altum." Et Pacuvius item in Chryse:
Idae promunturium, cuius lingua in altum proicit.
|