1. Scipio Africanus antiquior
quanta virtutum gloria praestiterit et quam fuerit altus animi atque magnificus
et qua sui conscientia subnixus, plurimis rebus, quae dixit quaeque fecit,
declaratum est.
2. Ex quibus sunt haec duo
exempla eius fiduciae atque exsuperantiae ingentis:
3. Cum M. Naevius tribunus plebis
accusaret eum ad populum diceretque accepisse a rege Antiocho pecuniam, ut
condicionibus gratiosis et mollibus pax cum eo populi Romani nomine fieret et
quaedam item alia crimini daret indigna tali viro, tum Scipio pauca praefatus,
quae dignitas vitae suae atque gloria postulabat: "memoria," inquit
"Quirites, repeto diem esse hodiernum, quo Hannibalem Poenum imperio
vestro inimicissimum magno proelio vici in terra Africa pacemque et victoriam
vobis peperi inspectabilem. Non igitur simus adversum deos ingrati et, censeo,
relinquamus nebulonem hunc, eamus hinc protinus Iovi optimo maximo
gratulatum."
4. Id cum dixisset, avertit et
ire in Capitolium coepit.
5. Tum contio universa, quae ad
sententiam de Scipione ferendam convenerat, relicto tribuno Scipionem in
Capitolium comitata atque inde ad aedes eius cum laetitia et gratulatione sollemni
prosecuta est.
6. Fertur etiam oratio, quae
videtur habita eo die a Scipione, et qui dicunt eam non veram, non eunt
infitias, quin haec quidem verba fuerint, quae dixi, Scipionis.
7. Item
aliud est factum eius praeclarum. Petilii
quidam tribuni plebis a M., ut aiunt, Catone, inimico Scipionis, comparati in
eum atque inmissi desiderabant in senatu instantissime, ut pecuniae Antiochinae
praedaeque in eo bello captae rationem redderet;
VIII. fuerat enim L. Scipioni Asiatico, fratri suo, imperatori in ea provincia
legatus.
8. Ibi Scipio exsurgit et prolato
e sinu togae libro rationes in eo scriptas esse dixit omnis pecuniae omnisque
praedae;
9. illatum, ut palam recitaretur
et ad aerarium deferretur.
10. "Sed enim id iam non
faciam" inquit "nec me ipse afficiam contumelia eumque librum statim
coram discidit suis manibus et concerpsit aegre passus,
11. quod,
cui salus imperii ac reipublicae accepta ferri deberet, rationem pecuniae
praedaticiae posceretur.
|