1.
Eiusmodi quispiam, qui tumultuariis et inconditis linguae exercitationibus ad
famam sese facundiae promiserat neque orationis Latinae usurpationes rationesve
ullas didicerat, cum in Lycio forte vespera ambularemus, ludo ibi et voluptati
fuit.
2. Nam
cum esset verbum "deprecor" doctiuscule positum in Catulli carmine,
quia id ignorabat, frigidissimos versus esse dicebat omnium quidem iudicio
venustissimos, quos subscripsi:
Lesbia mi dicit semper male nec tacet umquam
de me: Lesbia me dispeream nisi amat.
quo signo? quia sunt totidem mea: deprecor illam
assidue, verum dispeream nisi amo.
3.
"Deprecor" hoc in loco vir bonus ita esse dictum putabat, ut
plerumque a vulgo dicitur, quod significat "valde precor" et
"oro" et "supplico", in quo "de" praepositio ad
augendum et cumulandum valet.
4. Quod
si ita esset, frigidi sane versus forent.
5. Nunc
enim contra omnino est: nam "de" praepositio, quoniam est anceps, in
uno eodemque verbo duplicem vim capit. Sic enim "deprecor" a Catullo
dictum est, quasi "detestor" vel "exsecror" vel
"depello" vel "abominor":
6. contra autem valet, cum Cicero
Pro P. Sulla ita dicit: "Quam multorum hic vitamst a Sulla
deprecatus."
7. Item in dissuasione legis
agrariae: "Si quid deliquero, nullae sunt imagines, quae me a vobis
deprecentur."
8. Sed neque solus Catullus ita
isto verbo usus est. Pleni sunt adeo libri similis in hoc verbo
significationis, ex quibus unum et alterum, quae subpetierant, apposui.
9. Q. Ennius in Erechtheo non
longe secus dixit quam Catullus:
"qui nunc" inquit "aerumna mea libertatem paro,
quibus servitutem mea miseria deprecor;"
signat "abigo" et "amolior" vel prece adhibita vel quo alio
modo.
10. Item Ennius in Cresphonte:
ego cum meae vitae parcam, letum inimico deprecer.
11. Cicero in libro sexto de
republica ita scripsit: "Quod quidem eo fuit maius, quia, cum causa pari collegae
essent, non modo invidia pari non erant, sed etiam Claudi invidiam Gracchi
caritas deprecabatur"; hic quoque item non est "valde
precabatur", sed quasi propulsabat invidiam et defensabat invidiam, quod
Graeci propinqua significatione paraiteisthai dicunt.
12. Item pro Aulo Caecina
consimiliter Cicero verbo isto utitur. "Quid" inquit "huic
homini facias? nonne concedas interdum, ut excusatione summae stultitiae summae
improbitatis odium deprecetur?"
13. Item in Verrem actionis
secundae primo: "Nunc vero quid faciat Hortensius? avaritiaene crimina
frugalitatis laudibus deprecetur? At hominem flagitiosissimum, libidinosissimum
nequissimumque defendit." Sic igitur Catullus eadem se facere dicit, quae
Lesbiam, quod et malediceret ei palam respueretque et recusaret detestareturque
assidue et tamen eam penitus deperiret.
|