1. Cum Antonio Iuliano rhetore
per feriarum tempus aestivarum decedere ex urbis aestu volentes Neapolim
concesseramus.
2. Atque ibi erat adulescens tunc
quispiam ex ditioribus cum utriusque linguae magistris meditans et exercens ad
causas Romae orandas eloquentiae Latinae facultatem; atque is rogat Iulianum,
uti sese audiat declamantem.
3. It auditum Iulianus, imusque
nos cum eo simul.
4. Introit adulescens et
praefatur arrogantius et elatius, quam aetati eius decebat, ac deinde iubet
exponi controversias.
5. Aderat ibi nobiscum Iuliani
sectator, iuvenis promptus et proficiens et offendens iam in eo, quod ille aput
Iuliani aures in praecipiti stare et subitaria dictione periculum sui facere
audebat.
6. Exponit igitur temptamenti
gratia controversiam parum consistentem, quod genus Graeci aporon vocant,
Latine autem id non nimis incommode "inexplicabile" dici potest.
7. Ea controversia fuit
huiusmodi: "De reo septem iudices cognoscant, eaque sententia sit rata,
quam plures ex eo numero dixerint. Cum septem iudices cognovissent, duo
censuerunt reum exsilio multandum, duo alii pecunia, tres reliqui capite
puniendum.
8. Petitur ad supplicium ex
sententia trium iudicum et contradicit."
9. Hac ille audita nec considerata
neque aliis, ut proponerentur, exspectatis incipit statim mira celeritate in
eandem hanc controversiam principia nescio quae dicere et involucra sensuum
verborumque volumina vocumque turbas fundere ceteris omnibus ex cohorte eius,
qui audire eum soliti erant, clamore magno exsultantibus, Iuliano autem male ac
misere rubente et sudante.
10. Sed ubi deblateratis versuum
multis milibus finem aliquando fecit egressique inde sumus, amici familiaresque
eius Iulianum prosecuti, quidnam existimaret, percontati sunt.
11. Atque ibi Iulianus
festivissime: "nolite quaerere," inquit "quid sentiam;
adulescens hic sine controversia disertus est."
|