1. T.
Castricius, rhetoricae disciplinae doctor, qui habuit Romae locum principem
declamandi ac docendi, summa vir auctoritate gravitateque et a divo Hadriano in
mores atque litteras spectatus, cum me forte praesente - usus enim sum eo
magistro - discipulos quosdam suos senatores vidisset die feriato tunicis et
lacernis indutos et gallicis calciatos: "equidem" inquit
"maluissem vos togatos esse; si pigitum est, cinctos saltem esse et
paenulatos. Sed si hic vester huiusmodi vestitus de multo iam usu ignoscibilis
est, soleatos tamen vos, populi Romani senatores, per urbis vias ingredi nequaquam
decorum est, non hercle vobis minus, quam illi tum fuit, cui hoc M. Tullius pro
turpi crimine obiectavit".
2. Haec
me audiente Castricius et quaedam alia ad eam rem conducentia Romane et severe
dixit.
3.
Plerique autem ex his, qui audierant, requirebant, cur "soleatos"
dixisset, qui gallicas non soleas, haberent.
4.
Sed Castricius profecto scite atque incorrupte locutus est:
5.
omnia enim ferme id genus, quibus plantarum calces tantum infimae teguntur,
cetera prope nuda et teretibus habenis vincta sunt, "soleas"
dixerunt, nonnumquam voce Graeca "crepidulas".
6.
"Gallicas" autem verbum esse opinor novum non diu ante aetatem M.
Ciceronis usurpari coeptum, itaque ab eo ipso positum est in secunda
Antonianarum: "Cum gallicis" inquit "et lacerna
cucurristi".
7.
Neque in ea significatione id apud quemquam alium scriptum lego gravioris
dumtaxat auctoritatis scriptorem; sed, ut dixi, "crepidas" et
"crepidulas" prima syllaba correpta id genus calciamentum
appellaverunt, quod Graeci krepidas vocant, eiusque calciamenti sutores
"crepidarios" dixerunt.
8.
Sempronius Asellio in libro rerum gestarum XIV: "Crepidarium" inquit
"cultellum rogavit a crepidario sutore".
|