1.
Qui de Xenophontis Platonisque vita et moribus pleraque omnia exquisitissime
scripsere, non afuisse ab eis motus quosdam tacitos et occultos simultatis
aemulationisque mutuae putaverunt et eius rei argumenta quaedam coniectatoria
ex eorum scriptis protulerunt.
2.
Ea sunt profecto huiuscemodi: quod neque a Platone in tot numero libris mentio
usquam facta sit Xenophontis neque item contra ab eo in suis libris Platonis,
quamquam uterque ac maxime Plato complurium Socratis sectatorum in sermonibus,
quos scripsit, commeminerit.
3.
Id etiam esse non sincerae neque amicae voluntatis indicium crediderunt, quod
Xenophon inclito illi operi Platonos, quod de optimo statu reipublicae
civitatisque administrandae scriptum est, lectis ex eo duobus fere libris, qui
primi in volgus exierant, opposuit contra conscripsitque diversum regiae
administrationis genus, quod paideias Kyrou inscriptum est.
4.
Eo facto scriptoque eius usque adeo permotum esse Platonem ferunt, ut quodam in
libro mentione Cyri regis habita detractandi levandique eius operis gratia
virum quidem Cyrum gnavum et strenuum fuisse dixerit, paideias de ouk orthos
hephsthai to parapan; haec enim verba sunt de Cyro Platonis.
5.
Praeterea putant id quoque ad ista, quae dixi, accedere, quod Xenophon in
libris, quos dictorum atque factorum Socratis commentarios composuit, negat
Socraten de caeli atque naturae causis rationibusque umquam disputavisse, ac ne
disciplinas quidem ceteras, quae mathemata Graeci appellant, quae ad bene
beateque vivendum non pergerent, aut attigisse aut comprobasse, idcircoque
turpiter eos mentiri dicit, qui dissertationes istiusmodi Socrati adtribuerent.
6.
"Hoc autem" inquiunt "Xenophon cum scripsit, Platonem videlicet
notat, in cuius libris Socrates physica et musica et geometrica disserit".
7.
Sed enim de viris optimis et gravissimis si credendum hoc aut suspicandum fuit,
causam equidem esse arbitror non obtrectationis nec invidiae neque de gloria
maiore parienda certationis; haec enim procul a moribus philosophiae absunt, in
quibus illi duo omnium iudicio excelluerunt.
8.
Quae igitur est opinionis istius ratio? Haec profecto est: aequiperatio ipsa
plerumque et parilitas virtutum inter sese consimilium, etiamsi contentionis studium
et voluntas abest, speciem tamen aemulationis creat.
9.
Nam cum ingenia quaedam magna duorum pluriumve in eiusdem rei studio inlustrium
aut pari sunt fama aut proxima, oritur apud diversos favisores eorum industriae
laudisque aestumandae contentio.
10.
Tum postea ex alieno certamine ad eos quoque ipsos contagium certationis
adspirat, cursusque eorum ad eandem virtutis calcem pergentium, quando est
compar vel ambiguus, in aemulandi suspiciones non suo, sed faventium studio
delabitur.
11.
Proinde igitur et Xenophon et Plato, Socraticae amoenitatis duo lumina, certare
aemularique inter sese existimati sunt, quia de his apud alios, uter esset
exsuperantior, certabatur et quia duae eminentiae, cum simul iunctae in arduum
nituntur, simulacrum quoddam contentionis aemulae pariunt.
|