|
1. In libro Laelii Felicis ad Q.
Mucium primo scriptum est Labeonem scribere "calata" comitia esse,
quae pro conlegio pontificum habentur aut regis aut flaminum inaugurandorum
causa.
2. Eorum autem alia esse
"curiata", alia "centuriata"; "curiata" per
lictorem curiatum "calari", id est "convocari",
"centuriata" per cornicinem.
3. Isdem comitiis, quae
"calata" appellari diximus, et sacrorum detestatio et testamenta
fieri solebant. Tria enim genera testamentorum fuisse accepimus: unum, quod
calatis comitiis in populi contione fieret, alterum in procinctu, cum viri ad
proelium faciendum in aciem vocabantur, tertium per familiae emancipationem,
cui aes et libra adhiberetur.
4. In eodem Laeli Felicis libro
haec scripta sunt: "Is qui non universum populum, sed partem aliquam
adesse iubet, non "comitia", sed "concilium" edicere debet.
Tribuni autem neque advocant patricios neque ad eos referre ulla de re possunt.
Ita ne "leges" quidem proprie, sed "plebisscita"
appellantur, quae tribunis plebis ferentibus accepta sunt, quibus rogationibus
ante patricii non tenebantur, donec Q. Hortensius dictator eam legem tulit, ut
eo iure, quod plebs statuisset, omnes Quirites tenerentur".
5. Item in eodem libro hoc
scriptum est: "Cum ex generibus hominum suffragium feratur,
"curiata" comitia esse; cum ex censu et aetate,
"centuriata"; cum ex regionibus et locis, "tributa";
centuriata autem comitia intra pomerium fieri nefas esse, quia exercitum extra
urbem imperari oporteat, intra urbem imperari ius non sit. Propterea centuriata
in campo Martio haberi exercitumque. imperari praesidii causa solitum, quoniam populus
esset in suffragiis ferendis occupatus".
|