|
1.
Herodem Atticum, consularem virum, Athenis disserentem audivi Graeca oratione,
in qua fere omnes memoriae nostrae universos gravitate atque copia et elegantia
vocum longe praestitit.
2.
Disseruit autem contra apatheian Stoicorum lacessitus a quodam Stoico, tamquam
minus sapienter et parum viriliter dolorem ferret ex morte pueri, quem
amaverat.
3. In ea
dissertione, quantulum memini, huiuscemodi sensus est: quod nullus usquam homo,
qui secundum naturam sentiret et saperet, adfectionibus istis animi, quas pathe
appellabat, aegritudinis, cupiditatis, timoris, irae, voluptatis, carere et
vacare totis posset, atque, si posset etiam obniti, ut totis careret, non fore
id melius, quoniam langueret animus et torperet adfectionum quarundam
adminiculis ut necessaria plurium temperie privatus.
4.
Dicebat enim sensus istos motusque animi, qui cum inmoderatiores sunt, vitia
fiunt, innexos inplicatosque esse vigoribus quibusdam mentium et alacritatibus,
5. ac
propterea, si omnino omnis eos inperitius convellamus, periculum esse, ne eis
adhaerentes bonas quoque et utiles animi indoles amittamus.
6. Moderandos
esse igitur et scite considerateque purgandos censebat, ut ea tantum, quae
aliena sunt contraque naturam videntur et cum pernicie adgnata sunt,
detrahantur, ne profecto id accidat, quod cuipiam Thraco insipienti et rudi in
agro, quem emerat, procurando venisse usu fabulast.
7.
"Homo Thracus" inquit "ex ultima barbaria ruris colendi
insolens, cum in terras cultiores humanioris vitae cupidine conmigrasset,
fundum mercatus est oleo atque vino consitum. Qui nihil admodum super vite aut
arbore colenda sciret, videt forte vicinum rubos alte atque late obortas
excidentem, fraxinos ad summum prope verticem deputantem, suboles vitium e
radicibus caudicum super terram fusas revellentem, stolones in pomis aut in oleis
proceros atque derectos amputantem, acceditque prope et cur tantam ligni atque
frondium caedem faceret percontatus est.
8.
Et vicinus ita respondit: "Ut ager" inquit "mundus purusque fiat,
eius arbor atque vitis fecundior."
9.
Discedit ille a vicino gratias agens et laetus tamquam adeptus rei rusticae
disciplinam. Tum falcem ibi ac securim capit; atque ibi homo misere inperitus
vites suas sibi omnis et oleas detruncat comasque arborum laetissimas
uberrimosque vitium palmites decidit et frutecta atque virgulta simul omnia
pomis frugibusque gignendis felicia cum sentibus et rubis purificandi agri
gratia convellit mala mercede doctus audaciam fiduciamque peccandi imitatione
falsa eruditus.
10.
Sic" inquit "isti apathiae sectatores, qui videri se esse tranquillos
et intrepidos et inmobiles volunt, dum nihil cupiunt, nihil dolent, nihil
irascuntur, nihil gaudent, omnibus vehementioris animi officiis amputatis in
torpore ignavae et quasi enervatae vitae consenescunt."
|