|
Cum barbarismo et soloecismo vitia duodecim numerantur hoc modo:
barbarismus, soloecismus, acyrologia, cacenphaton, pleonasmos, perissologia,
macrologia, tautologia, eclipsis, tapinosis, cacosyntheton, amphibolia.
1.
Acyrologia est inpropria dictio, ut
hunc ego si potui tantum sperare
dolorem
sperare dixit pro timere.
2. Cacenphaton
est obscena enuntiatio vel in conposita dictione vel in uno verbo, ut «numerum
cum navibus aequet», «arrige aures Pamphile».
3. Pleonasmos
est adiectio verbi supervacui ad plenam significationem, ut «sic ore locuta
est» pro «sic locuta est».
4.
Perissologia est supervacua verborum adiectio sine ulla vi rerum, ut
ibant qua poterant, qua non
poterant non ibant.
5. Macrologia
est longa sententia res non necessarias conprehendens, ut
«legati non inpetrata pace
retro, unde venerant, domum reversi sunt».
6. Tautologia
est eiusdem dictionis repetitio vitiosa, ut egomet ipse
7. Eclipsis
est defectus quidam necessariae dictionis, quam desiderata praecisa sententia,
ut «haec secum»; deest enim loquebatur.
8. Tapinosis est humilitas rei
magnae non id agente sententia, ut
penitusque
cavernas ingentes uterumque armato milite complent
et
«Dulichias vexasse rates» et
Pelidae stomachum cedere nescii.
9.
Cacosyntheton est vitiosa conpositio dictionum, ut
«versaque iuvencum terga
fatigamus hasta».
10. Amphibolia
est ambiguitas dictionis, quae fit aut per casum accusativum, ut siquis dicat
«audio secutorem retiarium superasse»; aut per commune verbum, ut siquis dicat
«criminatur Cato», «vadatur Tullius» nec addat quem vel a quo; aut per
distinctionem, ut «vidi statuam auream hastam tenentem». Fit et per homonyma,
ut siquis aciem dicat et non addat oculorum aut exercitus aut ferri. Fit
praeterea pluribus modis, quos percensere omnes, ne nimis longum sit, non
oportet.
|