|
1. In dentium autem
dolore, qui ipse quoque maximis tormentis adnumerari potest, vinum ex toto
circumcidendum est. Cibo quoque primo abstinendum, deinde eo modico mollique
utendum, ne mandentis dentes inritet; tum extrinsecus admovendus per spongiam
vapor aquae calidae, inponendumque ceratum ex cyprino exve irino factum,
lanaque id conprehendendum, caputque velandum est. Quod si gravior dolor est,
utiliter et alvus ducitur, et calida cataplasmata super maxillas inponuntur, et
ore umor calidus cum medicamentis aliquibus continetur, saepiusque mutatur.
2. Cuius rei causa et
quinquefolii radix in vino mixto coquitur, et hyoscyami radix vel in posca vel
in vino, sic ut paulum his salis adiciatur et papaveris non nimium aridi
cortices et mandragorae radix eodem modo. Sed in his tribus utique vitandum
est, ne, quod haustum erit, devoretur. Ex populo quoque alba cortex radicis in
hunc usum in vino mixto recte coquitur, et in aceto cornus cervini ramentum, et
nepeta cum taeda pingui ac ficu item pingui vel in mulso vel in aceto et melle;
ex quibus cum ficus decocta est, is umor percolatur.
3. Specillum quoque
lana involutum in calidum oleum demittitur, eoque ipse dens fovetur. Quin etiam
quaedam quasi cataplasmata in dentem ipsum inlinuntur; ad quem usum ex malo
Punico acido arido malicorii pars interior cum pari portione et gallae et pinei
corticis conteritur, misceturque his minium; eaque contrita aqua pluvia[ti]li
coguntur. Aut panacis, papaveris lacrimae, peucedani, uvae taminiae sine
seminibus pares portiones conteruntur. Aut galbani partes tres, papaveris
lacrimae pars quarta. Quicquid dentibus admotum est, nihilo minus supra
maxillas ceratum, quale supra posui, esse debet lana optentum.
4. Quidam etiam murrae,
cardamomi, singulorum P.*I; croci, pyrethri, ficorum, spartes, singulorum
P.*IIII; sinapis P.*VIII contrita linteolo inlinunt, inponuntque in umero
partis eius, qua dens dolet: si is superior est, a scapulis; si inferior, a
pectore; idque dolorem levat, et cum levavit, protinus summovendum est.
5. Si vero exesus est dens,
festinare ad eximendum eum, nisi res coegit, non est necesse: sed tum omnibus
fomentis, quae supra posita sunt, adiciendae quaedam valentiores conpositiones
sunt quae dolorem levant; qualis Herae est. Habet autem papaveris lacrimae
P.*I; piperis P.*II; soreos P.*X; quae contrita galbano excipiuntur, idque
circumdatur; aut Menemachi, maxime ad maxillares dentes, in qua sunt croci
P.*=; cardamomi, turis fuliginis, ficorum, spartes, pyrethri, singulorum
P.*IIII; sinapis P.*VIII. Quidam autem miscent pyrethri, piperis, elateri,
spartes, singulorum P.*I; aluminis scissilis, papaveris lacrimae, uvae
taminiae, sulpuris ignem non experti, bituminis, lauri bacarum, sinapis,
singulorum P.*II.
6. Quod
si dolor eximi eum cogit, et piperis semen cortice liberatum, et eodem modo
baca hederae coniecta in [id] foramen dentem findit, isque per testas excidet.
Et plani piscis, quam pastinacam nostri, trygona Graeci vocant, aculeus
torretur, deinde conteritur resinaque excipitur, quae denti circumdata hunc
solvit. Et alumen scissile et
*** in foramen coniectum dentem citat. Sed id tamen involutum in lanula
demitti commodius est, quia sic dente servato dolorem levat.
7. Haec
medicis accepta sunt. Sed agrestium experimento cognitum est, cum dens dolet,
herbam mentastrum cum suis radicibus evelli debere, et in pelvem coici,
supraque aquam infundi, collocarique iuxta sedentem hominem undique veste
contectum; tum in pelvem candentes silices demitti, sic ut aqua tegantur;
hominemque eum hiante ore vaporem excipere, ut supra dictum est, undique
inclusum. Nam et sudor plurimus sequitur, et per os continens pituita defluit,
idque saepe longiorem, semper annuam valetudinem bonam praestat.
|