1. In naribus
vero et os et cartilago frangi solet, et quidem modo adversa, modo a latere. Si
adversa ambo fracta sunt alterumve ex is, nares desidunt, difficulter spiritus
trahitur: si a latere os fractum est, is locus cavus est; si cartilago, in
alteram partem nares declinantur. Quicquid in cartilagine incidit, excitanda ea
leniter est aut subiecto specillo aut duobus digitis utrimque conpressis;
deinde in longitudinem inplicata linamenta et molli pellicula cincta
circumsutaque intus adigenda sunt; aut eodem modo compositum aliquid ex arido
penicillo; aut grandis pinna cummi vel fabrili glutine inlita et molli
pellicula circumdata, quae desidere cartilaginem non sinat.
2. Sed si
adversa ea fracta est, aequaliter utraque naris inplenda est: si a latere,
crassius esse debet ab ea parte, in quam nasus iacet, ab altera tenuius id quod
inseritur. Extrinsecus autem circumdanda habena est mollis, media inlita mixtis
inter se simila et turis fuligine; eaque ultra aures ducenda et fronti duobus
capitibus adglutinanda est: id enim corpori quasi gluten inhaerescit et, cum
induruit, nares commode continet.
3. Sin
quod intus inditum est laedit, sicut maxime fit, ubi interior cartilago
perfracta est, excitatae nares eadem tantummodo habena continendae sunt; deinde
post quattuordecim dies id ipsum demendum est. Resolvitur autem aqua calida, eaque tum is locus
cotidie fovendus.
4. Sin os fractum est,
id quoque digitis in suam sedem reponendum est; atque ubi adversum id ictum
est, utraque naris inplenda est; ubi a latere, ea, in quam os inpulsum est;
inponendumque ceratum, et paulo vehementius deligandum est, quia callus eo loco
non ad sanitatem tantummodo, sed etiam ad tumorem increscit. A tertio
die fovendum id aqua calida est, tantoque magis, quanto propius esse sanitati
debet. Quod si plura erunt fragmenta, nihilo minus extrinsecus singula in suas
sedes digitis erunt conpellenda; inponendaque extrinsecus eadem habena, et
super eam ceratum; neque ultra fascia adhibenda est.
5.
At si quod fragmentum undique resolutum cum ceteris non glutinabitur,
intellegetur quidem ex umore, qui multus ex vulnere feretur, volsella vero extrahetur;
finitisque inflammationibus, inponetur aliquod medicamentum ex is, quae leniter
reprimunt.
6. Peius est, ubi aut
ossi aut cartilagini fractae cutis quoque vulnus accessit. Id admodum raro fit. Si incidit,
illa quidem nihilo minus eadem ratione in suas sedes excitanda sunt: cuti vero
superinponendum emplastrum aliquod ex is, quae recentibus vulneribus
accommodata sunt: sed insuper nullo vinculo deligandum est.
|