bold = Main text
     Lib. Cap.                                           grey = Comment text

7001   19, 1   |               credentium intelleguntur, in quibus fructus uirtutum
7002   19, 1   |            autem Deus est. Unde Dominus in eum ait: Ego sum uitis vera,
7003   19, 1   |              sancti intelleguntur. Unde in evangelio dicit: Malos male
7004   19, 1   |                 vel ceteri predicatores in evangelio legitur: Rogate
7005   19, 1   |             messis ut mittice operarios in messem suam. Aliter operarii
7006   19, 1   |               Aliter operarii heretici, in apostolo: Videte inquit
7007   19, 1   |                 enim est verbum Dei, ut in evangelio Dominus ipse ostendit.
7008   19, 1   |                 ostendit. Stercora ergo in agrum mittuntur ut melius
7009   19, 1   |                provocabuntur, ut melius in sulcis iustitiae crescat
7010   19, 1   |            Sulci sunt corda fidelium ut in Psalmo: sulcos eius inebria.
7011   19, 1   |                 sulcos eius inebria. Et in Iob: Si adversum me terra
7012   19, 1   |             Semen divina predicatio, ut in evangelio: Exiit qui seminat
7013   19, 1   |             aqua stultitiae perfusa, ut in Pentatheuco omne semen super
7014   19, 1   |            inchoatio bonorum operum. Ut in evangelio: Nemo mittens
7015   19, 1   |           evangelio: Nemo mittens manum in aratrum respiciens retro,
7016   19, 1   |                 officium exercere. Unde in Regum legitur: Et ipse in
7017   19, 1   |               in Regum legitur: Et ipse in xii arantibus unus erat.
7018   19, 1   |                  predicationis sermonem in corda fidelium spargere,
7019   19, 1   |             corda fidelium spargere, ut in propheta: Et seminabunt
7020   19, 1   |                  vel copia fidelium, ut in evangelio Dominus ad apostolos
7021   19, 1   |              ergo segetes et rediguntur in manipulos, ut in horreum
7022   19, 1   |             rediguntur in manipulos, ut in horreum Domini collocentur.
7023   19, 1   |             uiri cum manipulis uirtutum in caelestem mansionem recipiuntur.
7024   19, 1   |           mansionem recipiuntur. Ut est in Psalmo: Venienter inquit
7025   19, 1   |               Venienter inquit venient, in exultatione portantes manipulos
7026   19, 1   |              uiventes intelleguntur, ut in evangelio scriptum est:
7027   19, 1   |               et superseminavit zizania in medio tritici. Et paulo
7028   19, 1   |               Triticum autem congregare in horreum meum. ~
7029   19, 2   |      redemptorem nostrum significat qui in evangelio ait: Nisi granum
7030   19, 2   |             Nisi granum frumenti cadens in terram mortuum fuerit ipsum
7031   19, 2   |        abscondit frumentum, maledicetur in populis. Triticum autem
7032   19, 2   |           tritici a serendo dictum. Nam in pane species eius precipue
7033   19, 2   |                alimentum data est. Unde in evangelio legitur, ex v
7034   19, 2   |                dominus satianti. Rursum in Genesi scriptum est de Isaac:
7035   19, 2   |                 Sevit Isaac, et invenit in illo anno centuplum hordei.
7036   19, 2   |          Folliculum est theca frumenti, in qua granum servatur, interius,
7037   19, 2   |             legis, veteris significant, in qua medulla sensus spiritalis
7038   19, 2   |         inchoatio bonorum operum, sicut in Iob de hereticis dicitur.
7039   19, 2   |              aridi ad fidem vel inanes. In apostolo: Ligna, fenum,
7040   19, 2   |               Ligna, fenum, stipula. Et in propheta: Heu mihi quia
7041   19, 2   |             sicut qui colligit stipulam in messe, hoc est nullum boni
7042   19, 2   |                Paleas autem exurit igne in extinguibili. In Hieremia
7043   19, 2   |            exurit igne in extinguibili. In Hieremia scriptum est quod
7044   19, 2   |              predicatio perfecta, sicut in Iob de hereticis, in terra
7045   19, 2   |              sicut in Iob de hereticis, in terra cervos eorum meridiat
7046   19, 3   |                 cicer, lupinum gratiora in usu hominum uidentur. Mystice
7047   19, 3   |               significare possunt. Unde in Daniele propheta, ipse Danihel
7048   19, 4   |          Labrusca est uitis Grecis quae in terrae marginibus nascit.
7049   19, 4   |                potest intellegi, de quo in Esaia ita scriptum est:
7050   19, 4   |                Vinea facta est, dilecto in eo in cornu filio olei.
7051   19, 4   |                facta est, dilecto in eo in cornu filio olei. Et sepivit
7052   19, 4   |          electam, et aedificavit turrem in medio eius, et torcular
7053   19, 4   |              eius, et torcular extruxit in ea et expectavit ut faceret
7054   19, 4   |          appelletur populus Israhel, et in fine huius cantici legimus:
7055   19, 4   |               germen laudabile eius, et in septuaginta octavo Psalmo:
7056   19, 4   |              illi circumdedit, et fodit in ea torculas et aedificavit
7057   19, 4   |                 agricolis et cetera. Et in Hieremia legimus: Ego plantavi
7058   19, 4   |               veram quomodo conversa es in amaritudinem uinea aliena.
7059   19, 4   |               carmen est. Editum de quo in psalmis legamus: Cantate
7060   19, 4   |               salutare eius, adnuntiate in gentibus gloriam eius. In
7061   19, 4   |               in gentibus gloriam eius. In omnibus populis mirabilia
7062   19, 4   |               Aedificavit quoque turrem in medio eius, templum uidelicet
7063   19, 4   |                 eius, templum uidelicet in media civitate et torcular
7064   19, 4   |            civitate et torcular struxit in ea, quod quidam altare significare
7065   19, 4   |           altare significare putant. Ut in Cantico Isaiae dicitur:
7066   19, 4   |                dicitur: Et tocular fodi in ea, torcular est futura
7067   19, 4   |               est futura tribulatio. Ut in Apocalipsin: Et ipse calcavit
7068   19, 4   |              statum quae a Deo plantata in bonum, non uvas adtulerit,
7069   19, 4   |             quis diligenter intenderit, in aecclesiae instructione
7070   19, 4   |     spiritaliter invenire poterit. Unde in Cantico canticorum sponsa
7071   19, 4   |               dicit: Flores apparuerunt in terra tempus putationis
7072   19, 4   |           significat Christum qui dicit in evangelio: Ego sum uitis
7073   19, 4   |                Ego sum uitis vera, item in aliam partem uinea vel uitis
7074   19, 4   |     significatio trahitur, ut est illud in cantico 201 Deuteronomii:
7075   19, 4   |                 Domini significat. Unde in Numerorum libro scriptum
7076   19, 4   |              intellegitur, vel uindicta in populum. Unde in Psalmo
7077   19, 4   |               uindicta in populum. Unde in Psalmo legitur: Vindemiant
7078   19, 4   |             eius. Vinea est ecclesia ut in Cantico canticorum dicitur:
7079   19, 4   |                 uinea, plebs Iudaica ut in Psalmo: Vineam ex Aegypto
7080   19, 4   |                 Vinea fidelium plebs ut in Salomone: Capite nobis vulpes
7081   19, 4   |             bonorum operum actiones, ut in propheta: Et plantabunt
7082   19, 4   |                Et plantabunt uineas. Et in aliam partem, ut in Salomone
7083   19, 4   |                  Et in aliam partem, ut in Salomone legitur: Transivi
7084   19, 4   |      tribulationum pressura significat. In qua fideles probantur. Unde
7085   19, 4   |                 fideles probantur. Unde in titulo quorundam Psalmorum
7086   19, 4   |                 Psalmorum scriptum est: In finem pro torcolaribus. ~
7087   19, 5   |              gignitur. Nam dum sementem in terram ieceris, herba prius
7088   19, 5   |                  de hinc confota surgit in arborem, et infra parvum
7089   19, 5   |                 arbor novella et tenera in qua insertio fieri potest,
7090   19, 5   |              hasta. Alii arbustum locum in quo arbores sunt uolunt
7091   19, 5   |                 quidam habuit plantatam in uinea. Item arbor bona dicitur,
7092   19, 5   |                arbor malus homo. Quidam in hoc testimonio arborem uoluntatem
7093   19, 5   |                mystice significat. Unde in apostolo scriptum est: Quod
7094   19, 5   |             dicitur: Destruet tunc Deus in finem, evellet te et emigrabit
7095   19, 5   |         propaginem cuiuslibet exprimunt in bonam partem sive in mala
7096   19, 5   |          exprimunt in bonam partem sive in mala translatam in bonam,
7097   19, 5   |                 sive in mala translatam in bonam, ut est illud in evangelio
7098   19, 5   |       translatam in bonam, ut est illud in evangelio de grano sinapis
7099   19, 5   |              uolucres caeli et habitent in ramis eius. Item in aliam
7100   19, 5   |            habitent in ramis eius. Item in aliam partem in Danihele
7101   19, 5   |              eius. Item in aliam partem in Danihele scriptum est: Precidite
7102   19, 5   |               arborem et ramos eius, et in Salomone: Et precidantur
7103   19, 5   |               doctrine significat. Unde in Psalmo scriptum est de ligno
7104   19, 5   |                 quod fructum suum dabit in tempore suo, et folium eius
7105   19, 5   |              folia salutaria, de quibus in Apocalipsi beatus Iohannes
7106   19, 5   |                 de throno Dei, et agni. In medio plateae eius et ex
7107   19, 5   |                 mystice significat, qui in Cantico canticorum dicit:
7108   19, 5   |            conversationis. Ut est illud in Cantico canticorum: Flores
7109   19, 5   |          canticorum: Flores apparuerunt in terra, id est initia fidei
7110   19, 5   |                 et iustitiae floruerunt in mundo, crescente ecclesia
7111   19, 5   |              flos gloria saeculi huius. In Esaia: Omnis inquit caro
7112   19, 5   |           significant fructus sanctorum in uirtutibus. Ut est illud
7113   19, 5   |                uirtutibus. Ut est illud in Cantico canticorum: Et manducet
7114   19, 5   |              poma dulcedo peccati. Unde in Amos legitur: Quid tu uides
7115   19, 5   |          umbroso et condenso. De quo et in Psalmo scriptum est: Invenimus
7116   19, 5   |              scriptum est: Invenimus ea in campis silvae. Campi vero
7117   19, 5   |                  Silvae gentes sunt, ut in Psaltero: Exterminavit eam
7118   19, 5   |        scripturae, occulta ut est illud in Psalmo: Revelavit Dominus
7119   19, 5   |          Revelavit Dominus condensa, et in templo eius omnes dicent
7120   19, 5   |                 convenerunt. Pro qua re in ecclesia eius omnis refert
7121   19, 5   |               populum ecclesiae, de quo in propheta scriptum est: Qui
7122   19, 5   |              scriptum est: Qui habitant in deserto securi dormient
7123   19, 5   |                 deserto securi dormient in saltibus. Rursus saltus
7124   19, 5   |                Ecce ego succendam ignem in te, et devorabit omne lignum
7125   19, 5   |               quia incensa convertuntur in lumen. Unde et lucinium
7126   19, 5   |                quo Virgilius: Rapuitque in fomite flammam. Ligna enim
7127   19, 5   |           fomite flammam. Ligna enim et in bonam partem et in malam
7128   19, 5   |              enim et in bonam partem et in malam posita repperiantur.
7129   19, 5   |              malam posita repperiantur. In bonam ut est illud: Gaudebunt
7130   19, 5   |            faciem Domini quoniam venit. In malam vero, ut est illud
7131   19, 5   |                malam vero, ut est illud in Ecclesiaste: Qui scindit
7132   19, 5   |            scindit ligna periclitabitur in eis. Quia quicumque executor
7133   19, 5   |                 ut quidam putant, sicut in Ezechiele propheta, pro
7134   19, 5   |            Lignum Christus sive sancti. In Psalmo: Et erit tamquam
7135   19, 5   |              secus decursus aquarum. Et in evangelio: Si in uiridi
7136   19, 5   |            aquarum. Et in evangelio: Si in uiridi ligno haec fiunt,
7137   19, 5   |                uiridi ligno haec fiunt, in arido quod fiet. Lignum
7138   19, 5   |               quod fiet. Lignum homo ut in Ecclesiastes: Si ceciderit
7139   19, 5   |                sive ad aquilonem id est in bonam vel malam partem,
7140   19, 5   |                 testimonia scripturarum in Levitico ignis autem in
7141   19, 5   |                 in Levitico ignis autem in altare semper ardebit, quae
7142   19, 5   |            Salomonis sententia congruit in qua ait, qui addit scientiam
7143   19, 5   |            dolorem. Lignum crux Christi in libro Sapientiae benedictum
7144   19, 5   |               per quod sit iustitia. Et in Psalmo: Dominus regnat a
7145   19, 5   |                 a ligno. Ligna peccata, in Deuteronomio: Si quis abierit
7146   19, 5   |                 proximo suo simpliciter in silvam ad ligna cedenda.
7147   19, 5   |        extinctum. Quis quiliae stipulae in mixte surculis ac foliis
7148   19, 5   |             contraria est. Unde legitur in Esaia propheta: Dominus
7149   19, 5   |                ipsum prophetam egredere in occursum Achaz tu et qui
7150   19, 5   |              ductus piscinae superioris in via agri fullonis. Et dices
7151   19, 5   |           stitionum fumigantium istorum in ira furoris Rasan et Siriae
7152   19, 5   |          vermibus concupiscentiae exesi in habiles efficiuntur aedificio
7153   19, 6   |                quod ob pansis est ramis in modum palmae hominis, est
7154   19, 6   |              uivere perhibetur. Quaedum in multis locis nascatur, non
7155   19, 6   |              multis locis nascatur, non in omnibus fructus perficit
7156   19, 6   |            pacis alma, quae premium est in agone uincentibus. Sicut
7157   19, 6   |                  et quibusdam tumoribus in aequalis, sed ubi ad superna
7158   19, 6   |                Sic iustorum conversatio in hoc mundo duris est laboribus
7159   19, 6   |                est laboribus plena, sed in supernis probatur esse pucherrima.
7160   19, 6   |                Domino accipiunt. De quo in Psalmo scriptum est: Iustus
7161   19, 6   |              Libani multiplicabitur, et in Cantico canticorum sponsa
7162   19, 6   |                  R dicta est laurus, ut in auriculis quae initio audiculae
7163   19, 6   |           martyrum uictorias et coronas in marcescibiles. Malus a Grecis
7164   19, 6   |             supersit ab oppido quae est in insula Creta, de qua Grece
7165   19, 6   |                 saporem habeat vel quod in melle servetur. Malum autem
7166   19, 6   |           Dominum Christum. Unde sponsa in Cantico canticorum Dei:
7167   19, 6   |               Israhelitica exploratores in libro Numeri de terra repromissionis.
7168   19, 6   |          pariter et ficus portabant, et in Exodo in ornamento sacerdotis
7169   19, 6   |            ficus portabant, et in Exodo in ornamento sacerdotis malum
7170   19, 6   |                  Unde sponsa ad sponsam in Cantico canticorum dicit:
7171   19, 6   |                 moribus venerabiles. Et in Christi cruce gloriari non
7172   19, 6   |                sunt valde quae uidentur in ea, sed multo maiora, quae
7173   19, 6   |            maiora, quae non uidentur et in futuro reservantur. Potest
7174   19, 6   |           futuro reservantur. Potest et in malo granato ecclesia intellegi,
7175   19, 6   |               congregata, sive diversas in se gratias habens. Unde
7176   19, 6   |                 se gratias habens. Unde in Canticis canticorum de ea
7177   19, 6   |                 Iudaeorum, ut est illud in evangelio arefacta est,
7178   19, 6   |              est, continuo ficulnea. Et in Abbacuc: Ficus inquit non
7179   19, 6   |          fructum. Et non erit generatio in uineis, et cetera. Ficus
7180   19, 6   |                 tertio veniente hoc est in legislatione per Moysen
7181   19, 6   |                 legislatione per Moysen in sedula increpatione et exortatione
7182   19, 6   |              exortatione per prophetas. In oblatione gratiae per se
7183   19, 6   |            ficus piscalex. Unde dicitur in evangelio: Homo quidam pastinavit
7184   19, 6   |                 est plebem Iudaicam, et in uinea plantavit ficus. Folia
7185   19, 6   |                uitiorum, huic est illud in Genesi: Et sumpserit folia
7186   19, 6   |                 eo quod parietes quibus in nascitur carpit, rumpit
7187   19, 6   |                 fructus adferens quibus in deserto pastorum fames ac
7188   19, 6   |            assumptione pertulerit. Unde in Exodo legitur. Apparuit
7189   19, 6   |                  Apparuit dominus Moysi in flamma ignis de medio rubi
7190   19, 6   |                 sicomoros vana scientia in Hieremia habitabunt dracones
7191   19, 6   |               cum fatuis ficariis. Item in bonam partem ascendit Zacheus
7192   19, 6   |                 partem ascendit Zacheus in arborem sicomorum. ~Nux
7193   19, 6   |                 fungorum cibos quicquid in eis uirulentum est exudet
7194   19, 6   |                 cum adiectione terrarum in quibus antea nata sunt,
7195   19, 6   |            dulcedinem fructuum uirtutum in abdito cordis gestantem.
7196   19, 6   |            gestantem. Unde sponsa dicit in Cantico canticorum: Descendi
7197   19, 6   |                putant, significat. Unde in libro Numeri de virga Aaron
7198   19, 6   |               nux plurima silvis induit in florem cunctis enim arboribus
7199   19, 6   |              capparis quoniam ibit homo in domum aeternitatis suae.
7200   19, 6   |               fieri significantiam. Nam in flore amigdali, canos capillos,
7201   19, 6   |               amigdali, canos capillos, in pinguatione locustae humorem
7202   19, 6   |                 locustae humorem pedum, in dissipatione capparis, concupiscentiae
7203   19, 6   |           frigus ostendit quae cum seni in postremae aetatis tempore
7204   19, 6   |            acciderint, tunc necesse est in terram id est quasi in aeternitatis
7205   19, 6   |              est in terram id est quasi in aeternitatis suae, domum
7206   19, 6   |               scribitur. Placebo Domino in regione uivorum. Legitur
7207   19, 6   |                decorticasse et posuisse in canalibus, ubi effundebatur
7208   19, 6   |                se haberentur virgas, et in aspectu earum conciperent.
7209   19, 6   |            patrum uitas, vel sententias in exemplum populis prebere
7210   19, 6   |             parte corticem subrahit, ut in his quae expoliantur intimus
7211   19, 6   |                  sicut fuerant exterius in veritate permaneant variusque
7212   19, 6   |                virgae variae poniuntur, in quibusdum plerumque, intellectum
7213   19, 6   |           monstrantur, quas bene Iacob, in aquae canalibus posuit,
7214   19, 6   |                quia et redemptor noster in libris ea sacrae scientiae
7215   19, 6   |                spiritus intellectus dum in earum intentione defixi
7216   19, 6   |                 actionibus permiscentur in tales foetus operum procreant,
7217   19, 6   |             qualia exempla precedentium in uocibus praeceptorum uident. ~
7218   19, 6   |                quod fructus eius gemini in modum testiculorum intra
7219   19, 6   |                 ad ilicem Mambrae, quia in mysterio prefigurabat passionem
7220   19, 6   |              autem Grece comedere deus, in quo facto admonemur abstinentiae
7221   19, 6   |                  Unde luxuriosus filius in evangelio legitur. Dum pasceret
7222   19, 6   |              repperitur. Studiosi earum in fione veri et uirtutum penuria
7223   19, 6   |          pistici odorem referat, de quo in sequentibus dicemus. Pinus
7224   19, 6   |                Nam et specie differunt. In Germaniae autem insulis
7225   19, 6   |              defluens rigore vel tepore in soliditate durescit, et
7226   19, 6   |            uoluptatem. Item pinus lenes in ecclesia significant, et
7227   19, 6   |                opus bonum paratos. Unde in Asaia ita legitur, ab ieset
7228   19, 6   |     inquinamentum et nigredo delictorum in Salomone. Qui tangit picem
7229   19, 6   |                 arboribus. Longe eat et in excelsum promineat. Cuius
7230   19, 6   |              incongrue demonstrat. Unde in libro Regum scriptum est,
7231   19, 6   |              ceteris eximior uirtutibus in templo Dei singulari luce
7232   19, 6   |           singulari luce refulget. Item in aliam partem in Zacharia
7233   19, 6   |          refulget. Item in aliam partem in Zacharia significatio abietis
7234   19, 6   |        durabilem perpetuitatem. Unde et in templis propter diuturnitatem
7235   19, 6   |             resino cedria dicitur, quae in conservandis libris adeo
7236   19, 6   |          tempore consenescant. Nascitur in Creta, Affrica, atque Siria.
7237   19, 6   |                Constantinissima, qui et in hac uita, et in futura singulari
7238   19, 6   |                  qui et in hac uita, et in futura singulari prae ceteris
7239   19, 6   |                mystice significat. Unde in Ecclesiastico scriptum est:
7240   19, 6   |              Sicut cedrus ex altata sum in Libano. Item cedrus prophetas
7241   19, 6   |            typice figurat. Unde dicitur in Psalmo: Saturabuntur omnia
7242   19, 6   |                 hoc est uiri spiritales in doctrina prophetarum et
7243   19, 6   |             figurant. Unde scriptum est in Psalmo: Vox Domini confringentis
7244   19, 6   |            Libani, et comminuet eas. Et in Isaia: Super omnes inquit
7245   19, 6   |                caput eius a rotunditate in acumen erigitur. Unde et
7246   19, 6   |                oneri cedit, sed ea quae in principio fuerit firmitate
7247   19, 6   |                 odoris. Cipressus etiam in eo quod in edendis apta
7248   19, 6   |              Cipressus etiam in eo quod in edendis apta est corporum
7249   19, 6   |         venustatem comae nullo ventorum in pulsu deponit constantiam
7250   19, 6   |               Sicut cedrus exaltata sum in Libano, et sicut cipressus
7251   19, 6   |              Libano, et sicut cipressus in montibus Ermon. Item cipressus
7252   19, 6   |          doctores sanctos figurat. Unde in Cantico canticorum sponsa
7253   19, 6   |                 laquearia doctores sunt in sancta ecclesia propter
7254   19, 6   |               dicta, sive quod ab amplo in angustum finit ut ignis
7255   19, 6   |            ignis dicitur. De hac arbore in libro Iob scriptum est:
7256   19, 6   |             ipsa quippe latenter oritur in mente sed punctiones peccatorum
7257   19, 6   |               producit inopere. Elienus in India et Ethiopia nascitur,
7258   19, 6   |           nascitur, quae cesus durescit in lapidem, cuius lignum nigrum
7259   19, 6   |               sed indicum maculosum est in parvulus distinctionibus
7260   19, 6   |             quod prestantius accipitur, in nullo est maculatum, sed
7261   19, 6   |             quasi platanus dilatata sum in plateis, est autem tenerrimis
7262   19, 6   |                 Christum significat qui in toto orbe in membris suis
7263   19, 6   |             significat qui in toto orbe in membris suis dilatatur et
7264   19, 6   |                monstrat exempla, de quo in Psalmis scriptum est: Eterit
7265   19, 6   |             platanus sanctos significat in sermone praedicationis,
7266   19, 6   |          dilatatos foliis. Unde legitur in Ezechihele: Platani non
7267   19, 6   |               omnia adversa sustinentes in constantia, animi sui perseverant,
7268   19, 6   |               atque uirtutibus robusta, in Isaia mistice designantur,
7269   19, 6   |                ubi ita legitur: Et erit in ostensione sicut terebintus
7270   19, 6   |               expandit ramos suos. Item in aliam partem et super omnes
7271   19, 6   |               uocari fertur, quod magis in aspera loca montanaque fruga
7272   19, 6   |             ista reos taxus torqueritur in arcus. Haec arbor potest
7273   19, 6   |              adferent interitum his qui in his laesi fuerint. Alnus
7274   19, 6   |               et terrera et mollis quia in humecto loco nutritum. Ulnus
7275   19, 6   |            humidis melius proficit. Nam in montanis et asperis minus
7276   19, 6   |                proficiunt quam illi qui in potentia propria confidunt.
7277   19, 6   |              fluvium velut alii narrant in finibus Siriae. Populus
7278   19, 6   |            castitatis. Ut quidam uolunt in Levitico significant. Et
7279   19, 6   |                Levitico significant. Et in malam partem illud accipitur
7280   19, 6   |            malam partem illud accipitur in Oseae, ubi dicitur: Subtus
7281   19, 6   |     conficiendum utilissima est, sic et in doctoribus mansuetudo laudabilis
7282   19, 6   |               naturam, ut si quis illud in poculo auferit liberis careat,
7283   19, 6   |          liberis careat, sed et feminas in fecundas efficit. Salices
7284   19, 6   |            iuxta mysterium fideles sunt in ecclesia prope fluentia
7285   19, 6   |                praedicationis radicati. In Isaia ubi dicitur, et quasi
7286   19, 6   |             infructuosi. Unde est illud in Iob, circumdabant eam, hoc
7287   19, 6   |            numis amarus est. Haec arbor in solitudine et saxosa humo
7288   19, 6   |               arbore similitudo ducitur in Hieremia propheta, qui ait:
7289   19, 6   |            maledictus homo qui confidit in homine. Et ponit carnem
7290   19, 6   |                 Erit enim quasi miricae in deserto et non uidebit cum
7291   19, 6   |            venerit bonum, sed habitabit in siccitate in deserto in
7292   19, 6   |              sed habitabit in siccitate in deserto in terra sal suginis
7293   19, 6   |                 in siccitate in deserto in terra sal suginis et inhabitabili.
7294   19, 6   |          dicitur Iudaeorum qui habitant in deserto fructusque non faciunt,
7295   19, 6   |         fructusque non faciunt, et sunt in terra sal suginis quae nullos
7296   19, 6   |               huius arboris mentio sit. In Zacharia propheta, ubi ita
7297   19, 6   |               inter mirteta, quae erant in profundo, et cetera. Hunc
7298   19, 6   |           iniquitatum et peccatorum sit in Israhel, et quod steterit
7299   19, 6   |                inter mirteta quae erant in profundo. Intellegi uolunt
7300   19, 6   |                prophetas et sanctos qui in medio capti populi consersabantur
7301   19, 6   |                 consersabantur et erant in profundo. ~Lentiscus quod
7302   19, 6   |                Lentisci enim mentio est in Danielis libro ubi Susannae
7303   19, 6   |            prestantiore est. Legitur et in Geneseos quod patriarcha
7304   19, 6   |                abicite deos alienos qui in medio vestri sunt, et mundamini
7305   19, 6   |           vestra. Surgite et ascendamus in Bethel, ut faciamus ibi
7306   19, 6   |                Domino, qui exaudivit me in die tribulationis meae,
7307   19, 6   |               alienos quos habebant, et in aures quae erant in auribus
7308   19, 6   |                  et in aures quae erant in auribus eorum. At ille infodit
7309   19, 6   |                  Therebintus sancti, ut in Isaia Et erit in ostensione
7310   19, 6   |             sancti, ut in Isaia Et erit in ostensione sicut therebintum.
7311   19, 6   |                 sicut therebintum. Item in aliam partem, ut in Oseae:
7312   19, 6   |                Item in aliam partem, ut in Oseae: Subdus pupulum et
7313   19, 6   |               Scribe buxo et diligenter in libro exara illud. Buxus
7314   19, 6   |                illud. Buxus autem lenes in ecclesia significat, qui
7315   19, 6   |      confessione uirent. Unde est illud in Isaia: Ubi es et buxus,
7316   19, 6   |                ad Iudaeos: Quid existis in desertum videre arundinem
7317   19, 6   |          agitata, non erat quia numquam in alteram partem flecti poterat.
7318   19, 6   |             sive divinam scripturam, ut in Apocalipsi et in manu eius
7319   19, 6   |         scripturam, ut in Apocalipsi et in manu eius arundo aurea.
7320   19, 6   |           praedicatio sanctourm est. Ut in Isaia: Orietur uiror calami
7321   19, 6   |               iunci. Iuncus fidelis est in ecclesia, iuxta fluenta
7322   19, 6   |                 legis semper morans. Ut in Iob: Numquid uivere potest
7323   19, 6   |             sive inpuritas mentis. Unde in Isaia: Et paliurus in munitionibus
7324   19, 6   |              Unde in Isaia: Et paliurus in munitionibus eius, qui rectus
7325   19, 6   |       munitionibus eius, qui rectus est in eis sicut paliurus, et sicut
7326   19, 6   |                 quod est terra inculta, in qua sentices spinae que
7327   19, 6   |            prendat de ramno igitur. Ita in Psalmo legitur: Priusquam
7328   19, 6   |            ramnos sicut iuventes, sicut in ira obsorbet eos. Ergo ramnus
7329   19, 6   |                 per molestum quod prius in herbam in olissimam pubescit,
7330   19, 6   |           molestum quod prius in herbam in olissimam pubescit, sed
7331   19, 6   |          Posteaque eius sudes durescunt in arborum firmitatem. Hoc
7332   19, 6   |           malitia convalescat. Sicut et in alio loco de talibus dicitur:
7333   19, 6   |              eorum sicut uiventes sicut in ira absorbet eos. Bene dixit
7334   19, 6   |               sunt. Omnis enim peccator in praviate degens veritati
7335   19, 6   |                 sementis interpraetatur in evangelio dicens: Quod autem
7336   19, 6   |            evangelio dicens: Quod autem in spinis cecidit hi sunt qui
7337   19, 6   |             intelleguntur, ut est illud in Genesi: Spinas et tribulos
7338   19, 6   |            tribulos germinabit tibi. Et in propheta: Peccatum inquit
7339   19, 6   |              Vepres oblatio peccatorum. In Isaia: Omnes montes qui
7340   19, 6   |                 Isaia: Omnes montes qui in sarculo sariuntur, non veniet
7341   19, 6   |             Urtice pro rurigo luxuriae, in Isaia: Orietur in domibus
7342   19, 6   |             luxuriae, in Isaia: Orietur in domibus eorum, hoc est in
7343   19, 6   |               in domibus eorum, hoc est in cordibus reproborum spinae
7344   19, 6   |             mutat radicis et vertet eam in propiam qualitatem. Lacrima
7345   19, 6   |             Grece oleon dicitur, ex quo in Latinum tractum est, ut
7346   19, 6   |               quod est ecclesia, canens in Psalterio ait: Ego autem
7347   19, 6   |            autem sicut oliva fructifera in domo Domini. Speravi in
7348   19, 6   |                 in domo Domini. Speravi in misericordia Dei mei in
7349   19, 6   |                 in misericordia Dei mei in aeternum et in saeculum
7350   19, 6   |     misericordia Dei mei in aeternum et in saeculum saeculi. Oleum
7351   19, 6   |              caput meum. Est enim oleum in bonam partem causa splendoris
7352   19, 6   |             nitorem pariter et salutem. In malam vero partem sicut
7353   19, 6   |                perducit. Oliva Christus in ecclesia. Unde et in Ecclesiastico
7354   19, 6   |           Christus in ecclesia. Unde et in Ecclesiastico legitur: Sicut
7355   19, 6   |                post pauca exarsit ignis in ea. Oleum gratia spiritus
7356   19, 6   |            Oleum gratia spiritus sancti in Deuteronomio, suxerunt mel
7357   19, 6   |                 de firmissima petra. Et in Iob petra mihi fundebat
7358   19, 6   |                 opera misericordiae. Ut in Psalmo: Et caro mea inmutata
7359   19, 6   |               Oleum hilaritas mentis ut in evangelio: Cum ieiunas unge
7360   19, 6   |             ieiunas unge caput tuum. Et in Psalterio: Ut exhilaret
7361   19, 6   |                Ut exhilaret faciem eius in oleo. Oleum testimonium
7362   19, 6   |          testimonium conscientiae bonae in evangelio: Prudentes autem
7363   19, 6   |        Prudentes autem sumpserunt oleum in vasis suis. Oleum sermo
7364   19, 6   |                  Oleum sermo deceptoris in Psalmo: Oleum autem peccatoris
7365   19, 6   |              blanda deceptio est, sicut in Salomone de eadem eorum
7366   19, 6   |           Nitidius oleo guttur eius. Et in Oseae: Et oleum in Aegypto
7367   19, 6   |             eius. Et in Oseae: Et oleum in Aegypto ferebant hoc est
7368   19, 6   |             Unguentium nomen salvatoris in Salomone: Ungventum effusum
7369   19, 6   |                gratia, spiritus sancti. In Salomone musce moriturae,
7370   19, 6   |             Ungventum chrismatis unctio in Psalmo, ut quidam uolunt
7371   19, 6   |              olei multiplicati sunt, et in Exodo plurima de hoc narrantur.
7372   19, 6   |               Oleum fomentum blanditiae in praedicatione divina, in
7373   19, 6   |                in praedicatione divina, in evangelio: Et adpropians
7374   19, 6   |        sucinorum cuius lacrima durescit in gemmam prima est resina
7375   19, 7   |            odoramenta, significat sicut in libris Regum de Saba regina.
7376   19, 7   |               et ad masticationem velud in pulvere resolutum et cum
7377   19, 7   |               quod sit natura rotundum. In modum testiculorum reliquum
7378   19, 7   |       colliguntur. ~Mirra arbor Arabiae in altitudinis ad quinque cubitorum
7379   19, 7   |           storacis occurrant plerumque, in sanabiles morbes contrahunt.
7380   19, 7   |                decoratur ecclesia. Unde in Cantico canticorum scriptum
7381   19, 7   |                et ad collem turis, quia in mirra mortificatio carnis,
7382   19, 7   |              mirra mortificatio carnis, in tu re devotio orationis
7383   19, 7   |                fluunt, distillatio eius in terra cadens munda non est.
7384   19, 7   |                 dixerunt filii Israhel, in Aegittum et obtulerunt Ioseph
7385   19, 7   |             promunere, quia sancti uiri in peregrinatione huius saeculi
7386   19, 7   |                 grano mastix dicta quia in modum granorum est. Piperis
7387   19, 7   |                  Piperis arbor nascitur in India in latere montis Caucasi
7388   19, 7   |                 arbor nascitur in India in latere montis Caucasi quod
7389   19, 7   |               ut ponderosum fuit. Aloae in India atque Arabie gignitur,
7390   19, 7   |                 creditur. De aloa autem in evangelio de sepultura Domini
7391   19, 7   |            quasi libras centum. Hinc et in Cantico canticorum scriptum
7392   19, 7   |                canticorum scriptum est, in laudem sponse: Mirra et
7393   19, 7   |                uirtutum. Casia nascitur in Arabia virga robusti corticis
7394   19, 7   |                 vice duplex eius pondus in medicamentis admiscetur. ~
7395   19, 7   |                 dictum quod cortex eius in modum canne sit rotundus
7396   19, 7   |                gracilis. Gignitur autem in Indiae et Ethiopie regionibus
7397   19, 7   |        tenuissimarum virgarum. Nam quod in crassitudinem extenditur
7398   19, 7   |              pulveris. De his arboribus in Cantico canticorum scriptum
7399   19, 7   |               opinio bonorum operum, ut in Psaltero: Et casia a vestimentis
7400   19, 7   |               usualis uocatur. Gignitur in India multis modis, geniculatus
7401   19, 7   |            suavitate, qui cum frangitur in multas fit partes scissilis
7402   19, 7   |                 ungitur fidelis populus in quibus divinitas tamquam
7403   19, 7   |                quibus divinitas tamquam in tabernaculo habitat. Potest
7404   19, 7   |               gratias qui triumphat nos in Christo Iesu et odorem notitiae
7405   19, 7   |       manifestae pernos. ~Balsami arbor in Iudaea intra terminos tantum
7406   19, 7   |              lacte coagulat et ut oleum in aqua supernatat et vestem
7407   19, 7   |                 ex candu erit sustinere in manu non possint. Huius
7408   19, 7   |             balsami mystice mentio fit. In libro Iesu filii Sirach,
7409   19, 7   |                non mixtum odor meus. Et in Cantico canticorum, dicente
7410   19, 7   |         scriptum legitur: Cum esset rex in recubitu suo, nardus mea
7411   19, 7   |                cipri dilectus meus mihi in uineis Engaddi. Botrus ergo
7412   19, 7   |                Cipri factus est Dominus in resurrectione qui fuerat
7413   19, 7   |                fuerat fasciculus myrrae in passione. Qui bene etiam
7414   19, 7   |                passione. Qui bene etiam in uineis Engaddi esse memoratur.
7415   19, 7   |          Engaddi esse memoratur. Namque in uineis Engaddi, ut praefati
7416   19, 7   |                 balsamum gignitur, quod in chrismae confectione, liquori
7417   19, 8   |               sine ulla radice innatans in Indie litoribus colligatur,
7418   19, 8   |              litoribus colligatur, quod in lino perforatum siccant
7419   19, 8   |               Siriaca uocatur. Non quod in Siria nascatur, sed quod
7420   19, 8   |                 nascatur, sed quod mons in quo invenitur alio latere
7421   19, 8   |                similans, quod si multum in ore tardaverit linguam siccat.
7422   19, 8   |            traxit. Nascitur enim sepius in Liguriae alpibus, et in
7423   19, 8   |                 in Liguriae alpibus, et in Siria frutice parvo radicibus
7424   19, 8   |                 frutice parvo radicibus in manipulo collectis lagamentis.
7425   19, 8   |               odorem uirtutum sanctorum in ecclesia. Unde sponsa dicit
7426   19, 8   |             ecclesia. Unde sponsa dicit in Cantico canticorum: Dum
7427   19, 8   |               canticorum: Dum esset rex in accubitu suo, nardus mea
7428   19, 8   |             suum, hoc est, regi Christo in beatitudine caelestis secreti
7429   19, 8   |             quiescenti sanctorum uirtus in ecclesia, magne nobis gratiam
7430   19, 8   |                 dicit de sponsae gloria in eodem libro: Emissiones
7431   19, 8   |               non tantum vel tale quale in Cilicia, unde et a potiori
7432   19, 8   |        longitudinis, integrum, et neque in fragmenta comminutum inspiratione
7433   19, 8   |         paenitentiae sive baptismum, ut in Psaltero: Asperges me hysobo
7434   19, 8   |              radix herbae est nascentis in India, Arabia, et Siria,
7435   19, 8   |              vel specimen iustitiae, ut in Psalmo: Iustus inquit ut
7436   19, 8   |             Lidia, cuius cum candor sit in foliis auri tamen species
7437   19, 8   |                Christum significat, qui in Cantico canticorum ait:
7438   19, 8   |          convallium, et item ut pascant in hostis et lilia colligant.
7439   19, 8   |                 quam quietis. Potest et in lilio uirginitas exprimi,
7440   19, 8   |             quam cetere uirtutes, sicut in Apocalipsi ostenditur. Viola
7441   19, 8   |             corporum. Unde scriptum est in Cantico canticorum: Flores
7442   19, 8   |              Cantico canticorum: Flores in terra uisi sunt, quibus
7443   19, 8   |               supra lactis habundantiam in esca a veteribus prebebatur,
7444   19, 8   |          aliquando florebat, sed nondiu in uirore pristino remanebat.
7445   19, 8   |                pristino remanebat. Unde in libro Ionae prophete, edera
7446   19, 8   |                umbracula Ionas sedebat, in ascensione vermis diluculo
7447   19, 8   |              ascensione vermis diluculo in crastinum exarvia in resurrectione
7448   19, 8   |           diluculo in crastinum exarvia in resurrectione illius vermis
7449   19, 8   |          exaruit. Quae quondam florebat in patriarchis et prophetis. ~
7450   19, 8   |              habeat mala suave olentia, in magnitudinem mali matiani.
7451   19, 8   |                similibus. Mala generans in similitudinem prunarum,
7452   19, 8   |                 mandragora sponsa dicit in Cantico canticorum: Mandragorae
7453   19, 8   |              Mandragorae dedere, odorem in portis nostris. Mandragora
7454   19, 8   |         ecclesiae doctores sunt sancti, in huius modi portis mandragore,
7455   19, 8   |            lateque spargunt. Legitur et in Geneseos quod Ruben filius
7456   19, 8   |              Ruben filius Liae egressus in agrum invenerit mandragoras
7457   19, 8   |           sanctorum animarum pascua, ut in evangelio: Si quis per me
7458   19, 8   |            inveniet. Et per Ezechielem: In montibus excelsis Israhel,
7459   19, 8   |                 Israhel, ubi pascam eos in herbis uirentibus, et e
7460   19, 8   |               Herba uita carnis est. Ut in Iob: Pro diabolo huic montes
7461   19, 8   |                Herba uita mortalium, ut in Psalmo: Mane sicut herba
7462   19, 8   |            ecclesia vel scriptura sacra in quibus flores diversarum
7463   19, 8   |                 preparatur. Unde sponsa in Cantico canticorum dicitur:
7464   19, 8   |             dicitur: Flores apparuerunt in terra id est in initio fidei
7465   19, 8   |             apparuerunt in terra id est in initio fidei et iustitia
7466   19, 8   |            fidei et iustitia floruerunt in mundo, crescente ecclesia.
7467   19, 8   |     terminantium viam salutis dum adhuc in huius peregrinationis tedio
7468   19, 8   |                est scriptura divina, ut in Salomone: Aperta sunt prata
7469   19, 8   |          apparent herbae uirentes. Item in malam partem, ut in Salomone:
7470   19, 8   |                Item in malam partem, ut in Salomone: Nullum pratum
7471   19, 8   |               peccatores et uitia. Unde in evangelio dicitur: Quod
7472   19, 8   |           humanae naturae. Unde legitur in psalmo de peccatoribus:
7473   19, 8   |               temporalia significat. Ut in Psalmo: Qui producit in
7474   19, 8   |                 in Psalmo: Qui producit in montibus fenum. Fenum peccatores
7475   19, 8   |                Fenum peccatores sunt ut in evangelio: Si enim fenum
7476   19, 8   |                Si enim fenum quod hodie in agro est, et eras in clibanum
7477   19, 8   |              hodie in agro est, et eras in clibanum mittitur. Olera
7478   19, 9   |                Nam cum alia terra semel in anno aliquid gignit, ortus
7479   19, 9   |           sanctam significat ecclesiam, in qua varie species uirtutum
7480   19, 9   |             significationem habet ortus in hoc testimonio libri Regum
7481   19, 9   |               hic habuit uineam, de qua in Isaia scriptum est: Vinea
7482   19, 9   |               dignatus est, ut fecisset in ea hortum olerum, hoc est
7483   19, 9   |                 Dilectus meus descendit in hortum suum ad areolam aromatis.
7484   19, 9   |              hypocritarum simulatio. Ut in Esaia: Qui mundos septabant
7485   19, 9   |             Esaia: Qui mundos septabant in hortis. Areola, Virgo Maria,
7486   19, 9   |            hortis. Areola, Virgo Maria, in Cantico canticorum: Dilectus
7487   19, 9   |               et aperta praedicatio, ut in Apostolo: Qui infirmus est
7488   19, 9   |            hominibus placere stuent, ut in evangelio: Vae nobis Pharisaei
7489   19, 9   |                dolore cruciant. Unde et in Numerorum libro, filii Israhel,
7490   19, 9   |           murmurantes leguntur, dixisse in menta veniunt nobis cucumeres
7491   19, 9   |               sinapis, et reliqua, quod in corde credentium seminatem
7492   19, 9   |              nititur dum reliqua holera in summum magis prosiliant,
7493   19, 9   |             radice etiam ebur albescat, in cibo quoque venenis subsistit.
7494   19, 9   |                 feminas implet, haec et in uiris veneris usum cohercet.
7495   19, 9   |           nominamus eo quod dorsum eius in modum serrae est. Praeceptum
7496   19, 9   |            Israhel ut lactucas agrestes in pascha comederent cum assis
7497   19, 9   |                nos pro peccatis nostris in fletibus coarcamus quatinus
7498   19, 9   |                cucumeribus et peponibus in Pentateucho legitur quod
7499   19, 9   |                 corruant, de cucurbitis in Iona prophata legitur: Apium
7500   19, 9   |               similis apio, et nascatur in petris montibusque preruptis