|
Haec erunt vilici officia. Disciplina
bona utatur. Feriae serventur. Alieno manum abstineat, sua servet diligenter.
Litibus familia supersedeat; siquis quid deliquerit, pro noxa bono modo
vindicet. Familiae male ne sit, ne algeat, ne esuriat; opere bene exerceat,
facilius malo et alieno prohibebit. Vilicus si nolet male facere, non faciet. Si passus erit, dominus inpune ne sinat
esse. Pro beneficio
gratiam referat, ut aliis recte facere libeat. Vilicus ne sit ambulator,
sobrius siet semper, ad cenam nequo eat. Familiam exerceat, consideret, quae dominus imperaverit fiant. Ne plus
censeat sapere se quam dominum. Amicos domini, eos habeat sibi amicos.
Cui iussus siet, auscultet. Rem divinam nisi Conpitalibus in conpito aut in
foco ne faciat. Iniussu domini credat nemini: quod dominus crediderit, exigat.
Satui semen, cibaria, far, vinum, oleum mutuum dederit nemini. Duas aut tres familias habeat, unde utenda roget
et quibus det, praeterea nemini. Rationem cum domino crebro putet. Operarium, mercennarium, politorem diutius
eundem ne habeat die. Nequid emisse velit insciente domino, neu quid dominum
celavisse velit. Parasitum nequem habeat. Haruspicem, augurem, hariolum,
Chaldaeum nequem consuluisse velit. Segetem ne defrudet: nam id infelix est.
Opus rusticum omne curet uti sciat facere, et id faciat saepe, dum ne lassus
fiat; si fecerit, scibit in mente familiae quid sit, et illi animo aequiore
facient. Si hoc faciet, minus
libebit ambulare et valebit rectius et dormibit libentius. Primus cubitu
surgat, postremus cubitum eat. Prius villam videat clausa uti siet, et uti suo
quisque loco cubet et uti iumenta pabulum habeant. Boves maxima
diligentia curatos habeto. Bubulcis
opsequito partim, quo libentius boves curent. Aratra vomeresque facito
uti bonos habeas. Terram cariosam cave ne ares, neve plostrum neve pecus
inpellas. Si ita non caveris, quo inpuleris, trienni fructum amittes. Pecori et
bubus diligenter substernatur, ungulae curentur. Scabiem pecoris et iumentis caveto; id ex fame et
si inpluit fieri solet. opera omnia mature conficias face. Nam res
rustica sic est, si unam rem sero feceris, omnia opera sero facies. Stramenta
si deerunt, frondem illigneam legito, eam substernito ovibus bubusque.
Stercilinum magnum stude ut habeas. Stercus sedulo conserva; cum exportabis,
purgato et conminuito; per autumnum evehito. Circum oleas autumnitate ablaqueato et stercus addito. Frondem
populneam, ulmeam, querneam caedito per tempus: eam condito non peraridam,
pabulum ovibus. Item faenum cordum, sicillimenta de prato, ea arida
condito. Post imbrem autumnum rapinam, pabulum lupinumque serito.
|