qui balneum ex calendis proximis conduxerat, pactus erat, ut homo eros
pignori locatori esset, donec mercedes solverentur. idem ante calendas Iulias eundem
erotem alii ob pecuniam creditam pignori dedit. consultus, an adversus hunc
creditorem petentem erotem locatorem praetor tueri deberet, respondit debere.
licet enim eo tempore homo pignori datus esset, quo nondum quicquam pro
conductione deberetur, quoniam tamen iam tunc in ea causa eros esse coepisset,
ut invito locatore ius pignoris in eo solvi non posset, potiorem eius causam
habendam. amplius etiam sub condicione creditorem tuendum putabat adversus eum,
cui postea quicquam deberi coeperit, si modo non ea condicio sit, quae invito
debitore impleri non possit. sed et si heres ob ea legata, quae sub condicione
data erant, de pignore rei suae convenisset et postea eadem ipsa pignora ob
pecuniam creditam pignori dedit ac post condicio legatorum exstitit, hic quoque
tuendum eum, cui prius pignus datum esset, existimavit. Titia praedium alienum Titio pignori
dedit, post Maevio. deinde domina eius pignoris facta marito suo in dotem
aestimatum dedit. si Titio soluta sit pecunia, non ideo magis Maevii pignus convalescere
placebat. tunc enim priore dimisso sequentis confirmatur pignus, cum res in
bonis debitoris inveniatur. in proposito autem maritus emptoris loco est. atque
ideo, quia neque tunc cum Maevio obligaretur neque cum Titio solveretur in
bonis mulieris fuerit, nullum tempus inveniri, quo pignus Maevii convalescere
possit. haec tamen ita, si bona fide in dotem aestimatum praedium maritus
accepit, id est si ignoravit Maevio obligatum esse.
|