|
deposui apud filium familias decem et ago depositi de peculio. quamvis
nihil patri filius debeat et haec decem teneat, nihilo magis tamen patrem
damnandum existimavit, si nullum praeterea peculium sit. hanc enim pecuniam,
cum mea maneat, non esse peculii. denique quolibet alio agente de peculio
minime dubitandum ait computari non oportere. itaque ad exhibendum agere me et
exhibitam vindicare debere. si nuptura filio familias dotis nomine certam
pecuniam promiserit et divortio facta agat de dote cum patre, utrumne tota
promissione an deducto eo, quod patri filius debeat, liberari eam oporteret.
respondit tota promissione eam liberandam esse, cum certe et si ex promissione
cum ea ageretur, exceptione doli mali tueri se posset. Stichus habet in peculio Pamphilum qui
est decem, idem Pamphilus debet domino quinque. si agatur de peculio Stichi
nomine, placebat aestimari debere pretium Pamphili et quidem totem non deducto
eo, quod domino Pamphilus debet. neminem enim posse intellegi ipsum in suo
peculio esse. hoc ergo casu damnum dominum passurum, ut pateretur, si cuilibet
alii servorum suorum peculium non habenti credidisset. idque ita se habere
evidentius appariturum ait, si Sticho peculium legatum esse proponatur. qui
certe si ex testamento agat, cogendus non est eius, quod vicarious suus debet,
aliter quam ex peculio ipsius deductionem pati. alioquin futurum, ut, si
tantundem vicarius domino debeat, ipse nihil in peculio habere intellegatur,
quod certe est absurdum. servo quem tibi vendideram pecuniam credidi. quaesitum
est, an ita mihi in te actio de peculio dari debeat, ut deducatur id, quod apud
me ex eo remanserit. quod quidem minime verum est, nec intererit, intra annum
quam vendiderim an postea experiar. nam nec ceteris quidem, qui tunc cum eo
contraxerint, in me actio datur. in contrarium quoque agentibus mecum his, qui
antea cum eo servo contraxissent, non deducam id, quod postea mihi debere
coeperit. ex quo apparet onus eius peculii, quod apud me remanserit, ad
posterioris temporis contractus pertinere non debere.
|