III. SENTENTIAE
FALSO INTER PUBLILIANAS RECEPTAE.
Aberrare a fortuna tua non
potes, obsidet te.
Abominandum remedii genus salutem debere morbo.
Acerrima virtus est, quam ultima necessitas excutit.
Accipias praestat quam inferas iniuriam.
Ad duo festinans neutrum bene peregeris.
A duabus causis praestare princeps solet, si aut se vindicat
aut alium.
Ad excutienda tela militares lacerti valent.
Ad suspicionem vulneris cito pallescit.
Adulter est uxoris amator acrior.
Aequo animo qui malis miscettir, est malus.
Aes
debitorem leve, grave inimicum facit.
Affectus quidem tam mali ministri sunt quam duces.
Agat princeps curam non tantum salutis, sed honestae
cicatricis.
Alius in aliis rebus est praestantior.
Alterius damnum gaudium haud facias tuum.
Amici firmamentum sapientia.
Amici mores noveris, non oderis.
Amicitiae coagulum unicum est fides.
Amicitia pares aut accipit aut facit.
Amicitia semper prodest, amor et nocet.
Amico ea exhibeto, quae velis tibi.
Amicos res opimae parant, adversae probant.
Amicum laedere ne ioco quidem licet.
Amicum perdere est damnorum maximum.
Amicus eo magis deest, quod nil abest.
Amor misceri cum timore non potest.
An dives omnes quaerimus, nemo an
bonus.
Angusta
capitur tutior mensa cibus.
Animi motiiis eos putamus sanissimos validissimiosque, qui
nostro
arbitrio, non suo feruntur.
Animus hominis, quidquid sibi iuperat, obtinet.
Annosus non diu vixit, diu fuit.
Arbore deiecta ligna quivis colligit.
Arcum intentio frangit, animum remissio.
Ars non ea est, quae ad effectuni casu venit.
Assidua pondus non habet severitas.
Avarus animus nullo satiatur lucro.
Auctor malus vel rem bonam turpem facit.
Audacter veteranus cruorem expectat, qui scit se saepissime
vicisse post sanguinem.
Audendo virtus crescit, tardando timor.
Audire malis quam loqui libentius.
Auferri et illud, quod dari potuit, potest.
Avidissimus quisque est egestosissimus.
A(vi)gilia
sunt membra cursoribus.
Auloedus fiat, qui esse citharoedus
nequit.
Auro
suadente nil potest oratio.
Aut necesse est ipsum te vilem habeas aut pecuniam.
Bello gladius, voluptas pace vulnerat.
Benefactis proxime ad deos
accedimus.
Beneficii
numquam, cito dati obliviscere.
Beneficium celeritas gratius facit.
Beneficium egenti bis dat, qui dat celeriter.
Beneficium est carere eo, invitus quod possideas.
Beneficium est semper reddere bonitatis verba.
Boni mores sibi semper placentes permanent.
Bonis nocet, quisquis pepercerit malis.
Bono iustitiae proxima est severitas.
Bonorum ultro ad convivia accedunt boni.
Bonum est duabus ancoris niti ratem.
Bonus animus in mala re dimidium est mali.
Bonus esse non potest aliis malus sibi.
Bonus iudex damnat improbanda, non odit.
Bonus iudex est, qui novit dispensare quod dandum est et
quatenus.
Calamitas virtutis occasio est.
Camelus cupiens cornua aures perdidit.
Caput sine lingua sententia pedaria est.
Castiga
amicum clanculum, lauda palam.
Casus quem saepe transit, aliquando invenit.
Cave illum semper, qui tibi imposuit semel.
Cito accusaris aut laudaris neminem.
Civilis belli oblivio defensio est.
Clementia est lenitis superioris adversus inferiorem.
Clementia est temperantia animi in potestate ulciscendi.
Clementia in quamcumque domum venerit, felicem eam
tranquillamque praestabit.
Cogit rogando, cum rogat, potentior.
Commune naufragium omnibus solacio est.
Conscientiae potius quam famae attenderis.
Considera quid dicas, non quid cogites.
Consuetudo peccandi multitudinem facit peccantium.
Consuli quidem omnia debent, verum non ab omnibus.
Contemptum periculorum assiduitas periclitandi facit.
Conterunt plebeia celsum saepe dicta verticem.
Coram uno aliquid turpe dictum ridemus et coram pluribus
indignamur.
Crebro si iacias, aliud alias ieceris.
Cui convenit cum paupertate, dives est.
Cuivis artifici in arte credendum est sua.
Cum de unius moribus iudicabis, de publicis cogita.
Cum hominibus pacem, bella cum vitiis habe.
Cum pare contendere indecens, cum superiore furiosum, cum
inferiore sordidum.
Cupiditati tarda est ipsa celeritas.
Damnum nisi ex abundantia raro venit.
Datur meritis maiorum nulla gloria.
Deformis simiarum erit pulcherrima.
Demens est quisquis praestat errori fidem.
Deo favente naviges vel vimine.
Desiderium melius vitam custodivlerit quam timor.
Dies quandoque noverca, quandoque est parens.
Difficile reciduntur vitia, quae nobiscum creverint.
Difficilius est moderari, ubi dolori debetur ultio, quam ubi
exemplo.
Discute quod audias omne, quod credas proba.
Dissensio ab alio, a te sit reconciliatio.
Dissolutus est deliciis cuius latus alieno labore condoluit.
Domi manere virum fortunatum decet.
Domum qui aedificat, impolitam ne sinat.
Dulcis malorum praeteritorum memoria.
Eget minus mortalis, quo minus cupit.
Eleemosyna non tam accipientibus quam dantibus prodest.
Eodem animo beneficium debetur, quo datur.
Errat si quis existimat tutum diu esse regem.
Esse iudicat meliorem lingua quem carpit mala.
Est finis irae initium paenitentiae.
Est homini semper diligenti aliquid super.
Est regium male audire et bene facere.
Est socia mortis homini vita ingloria.
Est turba semper argumentum pessimi.
Etiam gerunt cum timidis bellum somnia.
Etiam sanato vulnere cicatrix manet.
Etiam tyrannus vix precario imperat.
Et miseriarum portus est patientia.
Et non pollicitam vir bonus servat fidem.
Evadere
possunt pusilla mala et verba dare, ingentibus obviam itur.
Excusationem quaerere vitium est: omnia ad deum relinque.
Exeritur opere neqititia, non incipit.
Expedit cum amico occidi, quam cum inimico vivere.
Expetit poenas iratus ab alio, a se ipso exigit.
Ex saeva animadversione nulla regi gloria est.
Ex spe praemii solacium fit laboris.
Facilius crescit, quam inchoatur dignitas.
Facilius est perniciosa excludere quam regere.
Facilius privatis ignoscitur pertinaciter se vindicantibus.
Famam curant multi, pauci conscientiam.
Felicitas infelici innocentia est.
Felicitas nutrix est iracundiae.
Felix criminibus nullus umquam erit diu.
Felix est non qui videtur esse aliis, sed qui sibi.
Felix
videtur qui mala ignorat sua.
Ferme fugiendo in media fata incurritur.
Ficta cito ad naturam redierint suam.
Fortunae invidia est, si quis immerito miser.
Fortuna ius in homines, mores non
habet.
Fortuna
magna domino est servitus.
Fortunam cuique mores confingunt sui.
Fortuna multis dat nimis, nulli satis.
Fortuna nos vincit, nisi tota vincitur.
Fortuna quo se, eodem et inclinat favor.
Fortuna usu dat multa, mancipio nihil.
Frequens vindicta paucorum odium reprimit, omnium irritat.
Geminat peccatum, quem delicti non pudet.
Gemitus dolores indicat, non vindicat.
Gladiator in arena consilium capit.
Gloriosum est iram amici amicitiae dare.
Gradus a magnis fit ad maiora saepius.
Graviora quaedam sunt remedia periculis.
Gravius irascitur, qui quod dolet deo commendat.
Haec clementia principem decet, ut, quocumque venerit,
mansuetiora omnia faciat.
Haud minus turpia sunt principi multa supplicia, quam
medico multa funera.
Hoc magis premere ab ira, quo iram presseris minus.
Homo tacere qui nescit, nescit loqui.
Honesta fama melior pecunia est.
Honesta lex est temporis necessitas.
Honestius est cum iudicaveris amare, quam cum amaveris
iudicare.
Humilis et inertis est tuta sectari.
Id agas, ne quis tuo te merito oderit.
Ignavus omni cessat omnis tempore.
Ignis probat aurum, miseriae fortem probant.
Ignoscas
aliis multa, sed nihil tibi. Ignoscito saepe
alteri, numquam tibi.
Imago animi sermo est: qualis est vir,
talis oratio.
Imperium habere vis magnum? impera tibi.
Imbecillos oculos esse, qui ad alienam lippitudinem
suffunduntur.
In
felice felicitas est innocentia, nequitia ipsa poena sui est.
In felicitate se erigere est felicitatem submittere.
Infirmi animi est non posse divitias pati.
Inhonesta res est suos vincere: satis est potuisse puniri.
In nil sapiendo vita iucundissima est.
Insanus omnis furere credit ceteros.
Insita nobis nostri caritas est corporis.
In sterculino plurimum gallus potest.
Intellige ecquae sint, ut et bene agas bona.
Inter amicos iudicatur quam inimicos molestius.
In tranquillo esse quisque gubernator potest.
Iram qui vincit, hostem superat maximum.
Iratus cum ad se rediit, sibi tum irascitur.
Iusiurandum alieni infido emplastrum aeris est.
Ius omnem supra iniuriam positum scias.
Labor imperantis militum securitas.
Lassa crudelitas non est vocanda clementia.
Lepores duo qui insequitur, is
neutrum capit.
Lingua est maliloquax mentis indicium malae.
Mage cavenda amicorum invidia, quam insidiae hostium.
Magister infidelis est recti metus.
Magnam fortunam magnus animus decet.
Magni animi est proprium esse tranquillum, iniurias atque
offensiones semper despicere.
Male
habebit medicus, nemo si male habuerit.
Male vivet quisquis nesciet mori bene.
Malis displicere laudari est.
Malo veris offendere quam placere adulando.
Malum alienum tuum ne feceris gaudium.
Malum consilium consultori pessimum est.
Maritimus cum sis, fieri terrestris cave.
Maximum remedium irae mora est.
Mens incorrupta miseria corrumpitur.
Minime amicus sum, fortunae particeps nisi sim meae.
Minimum vivit, qui nil quam vitam cogitat.
Misera est aegritudo animi ob alienarum species miseriarum.
Miser dici bonus vir, esse non potest.
Misericordia est vicina miseriae: habet enim aliquid
trahitque ex ea.
Misericordia non causam, sed fortunam spectat.
Miserum te iudico, quod numquam fueris miser.
Modica voluptas laxat animos et temperat.
Monstro similis est avaritia unica.
Morbum esse scias non hilaritatem, semper arridere
arridentibus
et ad omnium aestimationem ipsum quoque os diducere.
Mortalis nemo est, quem non attingat dolor.
Mortem timere crudelius est quam mori.
Muliebre est furere in ira.
Multi dum falli putant, fallere docent.
Natura vincit naturam et dii deos.
Nae virtutibus multis abundat, qui alienas amat.
Necesse est multos timeat, quem multi timent.
Necessitatis est remedium parcitas.
Negata est magnis sceleribus semper fides.
Nemo
ita pauper vivit quam natus est.
Nemo potest personam diu ferre fictam: ficta cito in naturam
suam recidunt.
Nemo prudens punit quia peceatum est, sed ne peccetur.
Nemo regere potest nisi et qui regi.
Nemo, qui coepit ex se, risum praebuit.
Nequitia poena maxima ipsamet sui est.
Nescit is nocere, qui nocere velle prodidit.
Nil eripit fortuna, nisi quod et dedit.
Nil posse quemquam mortuum hoc est vivere.
Nil prodest didicisse, si cessas bene facere.
Nil rationis est, ubi res semel in
affectum venit.
Nil turpius quam vivere incipiens senex.
Nimium tendendo rumpi funiculus solet.
Nobilis
professio sapientia est: quae distributa suscipit
incrementum, avarum dedignata possessorem.
Nocens quis illico fit, succumbit ut fides.
Non alia facies est quieti moderatique imperii, quam sereni
caeli et nitentis.
Non animus hominis, sed facta cernuntur.
Nondum felix es, si nondum turba te deriserit.
Non egere felicitate felicitas est.
Non est beatus, ipse qui se nesciat.
Non est bonitas esse meliorem pessimo.
Non est hominis maior stultitia quam putare se amari ab his,
quos ipse non diligat.
Non est pusillum, si quid maximo est
minus.
Non
est tuum, fortuna quod fecit tuum.
Non fert ullum ictum illaesa felicitas.
Non minus latro, cuius telum opposita veste elusum est.
Non multum supra eum eminet quis, cui se irascendo exaequat.
Non omni eundem calceum induces pedi.
Non quam diu, sed quam bene vivas, cogita.
Non qui iussus aliquod, sed qui invitus
facit, miser est.
Non
vindicandum scelere, si possis, scelus.
Nulla res magis alit iracundiam, quam
luxuria.
Nulla
tam bona uxor, de qua non invenias quid queri.
Nulli imponas, quod ipse non possis pati.
Nullum ex omnibus clementia magis quam regem aut praelatum
decet.
Nullum laborem recusant manus ab aratro ad arma translatae.
Nullum morosius est animal maioreque arte tractandum quam
homo:
et nulli magis parcendum quam homini.
Nullum sine auctoramento est magnum malum.
Nullus sapientum proditori credidit.
Numquam liquidum sincerumque ex turbido venit.
Numquam quam multis, sed qualibus
placeas, stude.
Numquam satis est, quod improbae spei datur.
Numquam secura est prava conscientia.
Numquam virtutis molle documentum est.
Occasiones
non modo accipe, arripe.
Odi praecoci puerulos sapientia.
Odi sapientem, qui sibi ipsi non sapit.
Omnes vitam differentes mors incerta praevenit.
Omne vitium habet patrocinium suum.
Omnia cum inimico communia habebit, qui multa cum homine.
Omnia subicit, qui se subicit rationi.
Omni rei moderatio est adbibenda.
Omnis dies velut ultimus putandus est.
Omnis qui amicus est amat, sed non
omnis qui amat amicus est.
Omnium est communis amicus, qui hostis est suorum.
Oriente
sole consilium, occidente convivium.
Pacem cum hominibus habebis, bellum
cum vitiis.
Parcendum est improbandis civibus, non
aliter quam membris languentibus.
Parere
scire par imperio gloria est.
Parvo fames constat, magno fastidium.
Pati necesse est multa mortalem mala.
Patria est, ubicumque bene vixeris.
Peccandi verecundiam facit ipsa clementia regentis.
Peccare nolle triumphus innocentiae est.
Peccat voluntas, etsi nullum crimen est.
Pecuniae imperare, non servire convenit.
Pecunia non satiat avarum, sed irritat.
Perdenda sunt rnulta, ut semel ponas bene.
Perit voluptas, virtus immortalis est.
Pestifera
vis valere ad nocendum.
Pipere qui abundat, oleribus miscet piper.
Plerosque hominuni in domibus saevissimos, in alienis
humillimos servos.
Plerumque similem ducit ad similem deus.
Plurimi quot servos, totidem hostes habent.
Plurimum qui sis, non qui habearis, interest.
Pluris docentis vita quam sententia.
Potest quid esse honestum, quod non liberum?
Praeter causam multum amico dabitur, multum etiam contra
amicum scias.
Principum saevitia bellum est.
Privata studia publicum evertunt bonum.
Probare amicos difficile est re prospera.
Prope est ut libenter damnet, qui cito.
Prope est ut non aeque damnet, qui nimis.
Pupillus est avarus aetatis brevis.
Puras deus, non plenas aspicit manus.
Quae defloruerit, ne iterum quaeratur rosa.
Quae est ars parandae amicitiae? Si vis amari, ama.
Quaerendus cuneus est malus trunco malo.
Quam magnum est non laudari et esse laudabilem!
Quam saepe veniam, qui negaverat, petit!
Qui
alii maledicit, sibi convicium facit.
Quid eo infelicius, cui iam malo esse necesse est?
Quid est beneficium dare? imitari deum.
Quid potest ab eo quisquam sperare, quem malum esse docuit?
Quidquid aequo plus futurum est, in
partem humaniorem inclina vel praepondera.
Quid quisque possit, nisi tentato nesciit.
Quid refert quantum habeas? multo illud plus est, quod non
habes.
Qui
propter pecuniae vel libidinis amorem moritur, ostendit se
numquam sui causa vixisse.
Quod diu tractaris, id puta
rectissimum.
Quod esse tacitum vis, id nulli dixeris.
Quod facere turpe est, dicere ne honestum puta.
Quod nescias damnare summa est
temeritas.
Quod vult habet, qui velle quod satis est, potest.
Quum tempus revocat, illa praecox est fuga.
Refert bonorum exemplis puniri improbos.
Refert quam quis bene vivat; quam diu non refert.
Rege
incolumi mens omnibus una est; amisso rupere fidem.
Regibus certior est ex mansuetudine
securitas.
Regum fortuna casus praecipites rotat.
Repente dives nemo factus est bonus.
Res inquieta est in se ipsam felicitas.
Revertere unde veneris nihil grave est.
Ridiculum est odio nocentis perdere innocentiam.
Saepe dissimulare quam ulcisci satius fuit.
Saepe
fortuna innocentem, numquam spes bona deserit.
Saepe oculi et aures vulgi testes sunt
mali.
Saepius locutum, numquam me tacuisse paenitet.
Salis absumendus modius, priusquam habeas fidem.
Sapiens etsi contentus est se, tamen amicum vult habere et q.
s.
Sapiens nihil facit, quod non debet, et nihil praetermittit,
quod debet.
Securus
obit, qui vitia sua ante immolat.
Semper redundat ipse in auctores
timor.
Servis imperare moderate laus est.
Severitas assidua amittit auctoritatem.
Severitatem abditam, clementiam in procinctu habe.
Sic prodesto amico, ne tibi noceas; sic age alienum, ut
tuum non obliviscaris negotium.
Sine
teste nullum esse putaveris locum.
Si quis ab alio iratus poenas expetit,
a se exigit.
Si
vis amari, ama.
Solacium grande est cum universo una rapi.
Sordidius multo vivimus quam nascimur.
Spiritum, quem unus tibi dedit, licet
minentur multi, non perdes,
nisi unus abstulerit.
Stultum est, qui multitudinem in loco timet, per quem nisi
unus
potest transire.
Stultum est timere, quod vitari non potest.
Stultum
imperare reliquis, qui nescit sibi.
Suavissima haec est vita, si sapias nihil. Nam sapere nil
doloris expers est malum.
Subiecta semper invidiae felicitas.
Subinde bos alientis prospectat foras.
Suspecta somper ornamenta ementibus.
Tacere pro se praestat, quam contra loqui.
Tamdiu a periculo aberit populus, quamdiu sciet ferre frenos.
Tamdiu discendum est homini, quamdiu nesciat.
Tam omnibus quam nulli ignoscere est crudelitas.
Tanti homo est sine amico, quanti corpus absque spiritu est.
Telum fides maioribus nostris maximum.
Timidus vocat se cautum, parcum sordidus.
Torquere corpus extra naturam est suum.
Turpis inopia est, quae nascitur de gloria.
Tuta est iactura, quae fit neglegentia.
Tuta saepe, numquam secura mala conscientia est.
Tutissima res est timere nil praeter deum.
Tyrannus a rege distat factis, non nomine.
Ubi discrimen inter bonos malosque
sublatum est, confusio
sequitur et vitiorum eruptio.
Ubi maxime gaudebis, metues maxime.
Ubi tranquilla tibi omnia videntur, tibi ibi nocitura non
desunt
Ubi usitata remedia non procedunt, tenta contraria.
Velle
bonum fieri magna pars est bonitatis.
Velox consilium sequitur paenitentia.
Vel strangulari pulchro de ligno iuvat.
Venia est poenae debitae remissio.
Vile nil decet sonare in maximorum laudibus.
Veri boni est pati, non facere iniuriam.
Virtus, quam necessitas excutit,
acerrima est.
Virtute abundat multa, qui alienam amat.
Vis notus omnibus esse? nullum noveris.
Vitium fuit, nunc mos est adsentatio.
Ulcera
animi magis quam corporis sananda sunt.
Volunt homines ita praeceptum esse ut vivunt, non ita vivere
ut praeceptum est.
Utendum est divitiis , non abutendum.
Ut fulmina paucorum periculo cadant, omnium metu, sic
animadversiones magnarum potestatum terrent latius quam
nocent.
Utinam ea lex homini esset, ut ira cum telo suo frangeretur,
nec saepius liceret nocere quam semel.
Utrumque vitium est nulli credere et omnibus.
|