Ego itaque ad
solitudinem quandam in Trecensi pago mihi antea cognitam me contuli ibique, a
quibusdam terra mihi donata, assensu episcopi terre oratorium quoddam in nomine
sancte Trinitatis ex callis et culmo primum construxi; ubi cum quodam clerico
nostro latitans, illud vere Domino poteram decantare: «Ecce elongavi fugiens et mansi in
solitudine.» Quod cum cognovissent scolares, ceperunt undique concurrere, et
relictis civitatibus et castellis solitudinem inhabitare, et pro amplis domibus
parva tabernacula sibi construere, et pro delicatis cibis herbis aggrestibus et
pane cibario victitare, et pro mollibus stratis culmum sibi et stramen
comparare, et pro mensis glebas erigere, ut vere eos priores philosophos
imitari crederes, de quibus et Jheronimus in secundo Contra Jovinianum his
commemorat verbis: «Per quinque
sensus, quasi per quasdam fenestras, vitiorum ad animam introitus est. Non potest metropolis et
arx mentis capi, nisi per portas irruerit hostilis exercitus. . . Si
circensibus quispiam delectatur, si athletarum certamine, si mobilitate
histrionum, si formis mulierum, si splendore gemmarum, vestium et ceteris
huiusmodi per oculorum fenestras anime capta libertas est, et impletur illud
propheticum: Mors intravit per fenestras nostras. . . Igitur cum per has portas
quasi quidam perturbationum cunei ad arcem nostre mentis intraverint, ubi erit
libertas? ubi fortitudo eius? ubi de Deo cogitatio? Maxime cum tactus depinguat
sibi etiam preteritas voluptates, et recordatione vitiorum cogat animam compati
et quodam modo exercere quod non agit. His igitur rationibus invitati, multi
philosophorum reliquerunt frequentias urbium et ortulos suburbanos, ubi ager
irriguus et arborum come et susurrus avium, fontis speculum, rivus murmurans,
et multe oculorum auriumque illecebre, ne per luxum et habundantiam copiarum anime
fortitudo mollesceret et eius pudicitia stupraretur. Inutile quippe est crebro
videre per que aliquando captus sis, et eorum te experimento committere quibus
difficulter careas. Nam et Pytagorei huiuscemodi frequentiam declinantes, in
solitudine et desertis locis habitare consueverant. . . Sed et ipse Plato, cum
dives esset et thorum eius Diogenes lutatis pedibus conculcaret, ut posset
vacare philosophie elegit Academiam villam, ab urbe procul, non solum desertam,
sed et pestilentem: ut cura et assiduitate morborum libidinis impetus
frangerentur, discipulique sui nullam aliam sentirent voluptatem nisi earum
rerum quas discerent.» Talem et filii prophetarum, Helyseo adherentes, vitam
referuntur duxisse, de quibus ipse quoque Jheronimus, quasi de monachis illius
temporis, ad Rusticum monachum, inter cetera ita scribit: «Filii
prophetarum, quos monachos in veteri legimus Testamento, edifficabant sibi
casulas prope fluenta Jordanis, et turbis et urbibus derelictis, polenta et
herbis aggrestibus victitabant.» Tales discipuli nostri ibi super Arduzonem
fluvium casulas suas edificantes, heremite magis quam scolares videbantur.
|