|
Ceterum, conscendat in concionem
erro, dicat eadem quae quivis stragula veste indutus orator dicit: cuinam maior
confertiorque accurret audientium corona? Quem attentius audient? Quo perorante magis commovebuntur? Cui tota in
causa vehementius assentientur? Magna est in rebus gravissimis horum disciplinae hominum auctoritas, ut
nihil supra. An tu interraro
videbis ebrii et deliri erronis dicta accipi pro vatum monitis eademque seriis
in rebus referri ac si oraculi essent ore decantata? Sed de his alias,
ad me redeo. Quid illud, et quanti
erat arduis me et periculosissimis in rebus hominum aeque atque in levissimis
versari animo aequabili, nullam in partem commoto? Quam quidem rem tu, o Iuppiter,
deorum princeps, si sapis, optas atque maiorem in modum posse concupiscis. Et
quidnam est quod ad fructum otii et specimen amplitudinis maiestatisque decus
faciat magis quam ita sese habere paratum et compositum, ut nullis uspiam rerum
motibus de statu decidas? Nuntiabantur gravia, quae ceteri omnes exterriti
pavefactique horrescebant: novos invisosque liquores ex duro silice manasse,
mediisque ex fontibus arsisse flammas, tum et montes inter se arietasse. Stabat
attonitum vulgus, trepidabant patres, omnia erant in metu et sollicitudine
rerum futurarum. Alii publicam salutem advigilabant, alii suis commodis
servandis insanibant, spe agitati aut metu. At Momus, curis vacuus, in
quodcumque velis latus dulce obdormiscens nihil sperabat, nihil metuebat,
interque stertendum illud usurpabat dicere: 'Quid tum, Mome, et quid haec ad
te, ad quem neque pauperiem afferent neque quippiam auferent?'. Narrabantur et
rerum monstra: alios strata mari via obequitasse, alios per sylvas perque
saltus traduxisse classem, alios subfossis montibus media per saxa intimaque
per viscera terrae suos traxisse currus, alios immani strue caelum aggressos
petere, alios flumina et lacus eripuisse mari atque extinxisse, mediumque intra
aridum terrae solum acclusisse maria. Haec admirantibus ceteris atque
stupentibus, Momus illud assuescebat dicere: 'Enimvero, Mome, et hoc nihil ad
te'. Ferebant locupletissimos amplissimosque reges orbis innumerabili hominum
manu impetum inter se facere, contegi caelum sagittis, flumina sisti cadaveribus,
mare hominum cruore excrescere. His rebus cognitis ceteri, prout rerum
suarum ratio et studia ferebant, aestuabant variis animorum motibus; solus
Momus illud observabat dicere: 'Et istuc, Mome, nihil ad te'. Spectabantur
agrorum incendia, vastitates, populationes, audiebantur cadentium virorum
gemitus, ruentium tectorum fragor, calamitosorum eiulatus; haesitabatur,
trepidabatur, discursitabatur; strepitus, crepitus, fremitus totis triviis,
totis angiportibus; at Momus resupinus nudis feminibus oscitans allucinabatur,
et quid sibi tanti tumultus vellent ne rogabat quidem nisi negligenter sane
atque morose. Tum si quis coram tantos turbines et rerum tempestates deplorare
aggrediebatur, Momus, perfricato crure, aiebat: 'Nequedum, Mome, quicquam est
hic, quod quidem tibi recte cures: dormi'. Quid postremo? Quo hos atque illos
animis affectos atque perturbatos mihi ludos facerem, cum eos coactis circulis
collatisve capitibus serio aliquid ordiri atque conferre spectabam, repente eo
advolabam, istic assistebam, ab iis petebam, assiduus efflagitabam ut aliquid
ad pietatem elargirentur inopi atque egeno; illi indignabantur, ego mea
gaudebam importunitate; illi nostram odiosam intempestivamque scurrulitatem
exsecrabantur atque excandescebant, Momus ridebat».
|