|
Cum audiret Iuppiter philosophos
tantopere universo a caelo comprobari, non facile dici potest quam eos
desideraret coram congredi et colloqui. Quod ni superiorem invidiam nova
invidia coacervare esset veritus, fortassis adducebatur ut omnes illas
philosophantium catervas cuperet inter deos caelicolas asciscere, quo deorum
senatum tam illustrium patritiorum splendore ornatissimum redderet, sibique
prudentissimorum consilio imperii sui rationes communiret. Vicit tamen quod in
mentem venit non esse ex usu ut eos haberet apud se quibus non imperandum, sed
ob insignem gravitatem atque dignitatem esset obtemperandum, habendos quidem
apud se eos praesertim a quibus observari se metuique sentiat, non quos vereri
oporteat. Accedere et illud, quod eos recusaret qui se recte facere edocerent,
et eos sibi dari cuperet qui quaeque ipse ediceret facere non recusarent. Quae
cum ita essent, diu multumque deliberabat quemnam ex suis ad philosophos
consulendos mitteret: qua in disquisitione facile sensit quam non bene secum
ageretur, dum nulli tam multos inter suos familiares adinvenirentur quorum
posset opera praeclaris in rebus uti. At doluit quidem suos omnes tam esse
omnino rudes atque imperitos ut nihil bonarum artium tenerent, nihil homine
dignum nossent praeter id quod longo servitutis usu didicissent: id erat ad
regiam lauto apparatu esse, ad principem assistere, appellentes arte quadam
plaudendo excipere, confabellari, assentari, detinere, ut iam eos omnes cuperet
ab se mittere atque amovere. Sed novos deligere quorum sibi essent mores ignoti
minime conducere suis inceptis arbitrabatur. Idcirco, ne hac praesertim in re
quam esse penitus occultissimam cuperet sese aliorum fidei atque taciturnitati
committeret, instituit posito regio fastu solus atque ignobilis mortales adire
philosophos tum consulendi, tum multo etiam visendi gratia. Sed prius, quo praestantissimorum
philosophorum nomina, notas, effigies sedesque condisceret, habuit apud se Momum
et quantum potuit quae ad rem facerent longis sermonibus expiscatus est. At hos
inter sermones incidit ut de sinu Momus parvas tabellas Iovi porrigeret his
dictis: «Fides amorque quo in te affectus sum, Iuppiter, efficit ut meas ipse
partes duxerim aliquid studii et operae in tuis servandis atque augendis rebus
exponerem, quoad id possem: idcirco ea sum aggressus cogitatione et meditatione
quae ad imperii tui decus et dignitatem spectare arbitrabat. Tu ea, cum tibi
erit otium, ex istis tabellis quibus mandata sunt cognosces, hac lege, ut
quaeque tibi in his prudentiae partes minus satisfecerint, eas tu fidei
acceptas referas».
|