Haec Hercules, sed dii spreto
Hercule in theatrum ingressi, atque inprimis Iuppiter pario ex marmore ingentes
innumerasque columnas maximorum montium frusta, gigantum opus, admiratur, et
tantas numero et tam vastas et in eam regionem locorum aut tractas esse aut
erectas obstupescebat intuens, easque tametsi coram intueretur tamen fieri
negabat posse tantum opus et prae admiratione et vidisse et laudasse plus satis
non intermittebat, atque secum ipse suas ineptias accusabat consiliique
tarditatem deplorabat, qui hos tales tam mirifici operis architectos non
adivisset potius quam philosophos, quibus uteretur ad operis futuri
descriptionem componendam. Evenisse
quidem quod aiunt, ut quem semel sapere aliqua in re tibi ipse persuaseris,
hunc semper sapere et in omni re doctum esse facile credas. Haec Iuppiter.
Tandem lustrata urbe hominum turmae sua per diversoria corpori se coenisque
dederant. Quae cum ita essent, incidit in mentem diis ut futuros postridie mane
ludos scaenamque cuperent inspectare. «Ergo, et quid agimus?» inquiunt inter se «Num ad nostras redibimus sedes, an istic
spectaculis visendis considebimus?». Spectaculorum erant
omnes cupientissimi, sed alii alibi, aut caelo, aut templis pernoctandum
statuebant. Postremo placuit sententia illius qui deorum quodam, ut opinor,
fato admonuit ut se quisque in suum quod in theatro esset simulacrum
converteret, quo abeundi redeundique viam et laborem vitarent quove cum
dignitate et sine ullius iniuria dignissimis locis conquiescerent. Unum
erat quod huic sententiae adversaretur: nam parum quidem occurrebat ubi locorum
illinc abreptas statuas apte deponerent. Dum haec animis deorum volvuntur,
Stupor deus, ut erat artubus torisque praepotens, rem se dignam aggreditur,
nullis id quod paret indicans, atque se in pedes coniicit ita vaste, ita
dissolute, ut subito furore efferri bacchantem diceres, facinusque ipsum
aggreditur alioquin ridiculum, sed pro re agenda eiusmodi ut factum subinde
omnes reliqui comprobantes imitati sint: ad statuam enim in theatro positam sui
similem applicans hos atque hos validiores deorum ut se adiuvent voce illa sua
agresti advocat, mox subiectis scapulis illa se onerat. Erat autem statua ampla
et ponderis immanis, tamen susceptam dorso solus asportavit et eam intra opacam
silvam reposito in antro, obscuro loco, collocat, inde in theatrum sudore
madidus rediens se vertit in statuam quam asportarat statuaeque vacuum locum
occupat. Id ipsum ceteri tametsi factum irriderent, sibi tamen faciundum
putarunt: itaque fecere, Stuporis exemplo, suam quisque quo visum est loco
statuam abdidere, neque defuere Cupido, Mercurius et huiusmodi talarium
alarumque adminiculis freti, qui extremo theatri fastigio prostratas
reliquerint.
|