1. Inmensa Dei dilectione restante, relicta nobis est
pacis hereditas, ut in sua mira dulcedine militie nostre dura mitescerent, et
in usu eius patrie triumphantis gaudia mereremur.
2. At livor antiqui et implacabilis hostis, humane
prosperitati semper et latenter insidians, nonnullos exheredando volentes, ob
tutoris absentiam nos alios impius denudavit invitos.
3. Hinc diu super flumina confusionis deflevimus, et
patrocinia iusti regis incessanter implorabamus, qui satellitium sevi tyranni
disperderet et nos in nostra iustitia reformaret.
4. Cumque tu, Cesaris et Augusti successor, Apennini iuga
transiliens veneranda signa Tarpeia retulisti, protinus longa substiterunt
suspiria lacrimarumque diluvia desierunt; et, ceu Titan preoptatus exoriens,
nova spes Latio seculi melioris effulsit.
5. Tunc plerique vota sua prevenientes in iubilo tam
Saturnia regna quam Virginem redeuntem cum Marone cantabant.
6. Verum quia sol noster, sive desiderii fervor hoc
submoneat sive facies veritatis, aut morari iam creditur aut retrocedere
supputatur, quasi Iosue denuo vel Amos filius imperaret, incertitudine dubitare
compellimur et in vocem Precursoris irrumpere sic: «Tu es qui venturus es, an
alium expectamus?».
7. Et quamvis longa sitis in dubium que sunt certa propter
esse propinqua, ut adsolet, furibunda deflectat, nichilominus in te credimus et
speramus, asseverantes te Dei ministrum et Ecclesie filium et Romane glorie
promotorem.
8. Nam et ego qui scribo tam pro me quam pro aliis, velut
decet imperatoriam maiestatem benignissimum vidi et clementissimum te audivi,
cum pedes tuos manus mee tractarunt et labia mea debitum persolverunt.
9. Tunc exultavit in te spiritus meus, cum tacitus dixi
mecum: «Ecce Agnus Dei, ecce qui tollit peccata mundi».
10. Sed quid tam sera moretur segnities admiramur, quando
iamdudum in valle victor Eridani non secus Tusciam derelinquis, pretermittis et
negligis, quam si iura tutanda Imperii circumscribi Ligurum finibus arbitreris;
non prorsus, ut suspicamur, advertens, quoniam Romanorum gloriosa potestas nec
metis Italie nec tricornis Europe margine coarctatur.
11. Nam etsi vim passa in angustum gubernacula sua
contraxerit, undique tamen de inviolabili iure fluctus Amphitritis attingens
vix ab inutili unda Oceani se circumcingi dignatur.
12. Scriptum etenim nobis est:
Nascetur pulcra Troyanus origine Cesar,
imperium Occeano, famam qui terminet astris.
13. Et cum universaliter orbem describi edixisset
Augustus, ut bos noster evangelizans accensus Ignis eterni fiamma remugit, si
non de iustissimi principatus aula prodiisset edictum, unigenitus Dei Filius
homo factus ad profitendum secundum naturam assumptam edicto se subditum,
nequaquam tunc nasci de Virgine voluisset; non enim suasisset iniustum, quem
«omnem iustitiam implere» decebat.
14. Pudeat itaque in angustissima mundi area irretiri tam
diu quem mundus omnis expectat; et ab Augusti circumspectione non defluat quod
Tuscana tyrannis in dilationis fiducia confortatur, et cotidie malignantium
cohortando superbiam vires novas accumulat, temeritatem temeritati adiciens.
15. Intonet iterum vox illa Curionis in Cesarem:
Dum trepidant nullo firmate robore partes,
tolle moras; semper nocuit differre paratis:
par labor atque metus pretio maiore petuntur.
16. Intonet illa vox increpitantis Anubis iterum in Eneam:
Si te nulla movet tantarum gloria rerum,
nec super ipse tua moliris laude laborem,
Ascanium surgentem et spes heredis Iuli
respice, cui regnum Italie Romanaque tellus
debentur.
17. Iohannes namque, regius primogenitus tuus et rex,
quem, post diei orientis occasum, mundi successiva posteritas prestolatur,
nobis est alter Ascanius, qui vestigia magni genitoris observans, in Turnos
ubique sicut leo deseviet et in Latinos velut agnus mitescet.
18. Precaveant sacratissimi regis alta consilia, ne
celeste iudicium Samuelis illa verba reasperent: «Nonne cum parvulus esses in
oculis tuis, caput in tribubus Israel factus es, unxitque te Dominus in regem
super Israel, et misit te Deus in via et ait: Vade et interfice peccatores
Amalech?». Nam et tu in regem
sacratus es ut Amalech percutias et Agag non parcas, atque ulciscaris Illum qui
misit te de gente brutali et de festina sua sollempnitate; que quidem et
Amalech et Agag sonare dicuntur.
19. Tu Mediolani tam vernando quam hiemando moraris et
hydram pestiferam per capitum amputationem reris extinguere? Quod si magnalia
gloriosi Alcide recensuisses, te ut illum falli cognosceres, cui pestilens
animal, capite repullulante multiplici, per damnum crescebat, donec instanter magnanimus
vite principium impetivit.
20. Non etenim ad arbores extirpandas valet ipsa ramorum
incisio quin iterum multiplicius virulenter ramificent, quousque radices
incolumes fuerint ut prebeant alimentum.
21. Quid, preses unice mundi, peregisse preconicis cum
cervicem Cremone deflexeris contumacis? nonne tunc vel Brixie vel Papie rabies
inopina turgescet? Imo, que cum etiam flagellata resederit, mox alia Vercellis
vel Pergami vel alibi returgebit, donec huius scatescentie causa radicalis
tollatur, et radice tanti erroris avulsa, cum trunco rami pungitivi arescant.
22. An ignoras, excellentissime principum, nec de specula
summe celsitudinis deprehendis ubi vulpecula fetoris istius, venantium secura, recumbat?
Quippe nec Pado precipiti, nec Tiberi tuo criminosa potatur, verum Sarni
fluenta torrentis adhuc rictus eius inficiunt, et Florentia, forte nescis?,
dira hec pernicies nuncupatur.
23. Hec est vipera versa in viscera genitricis; hec est
languida pecus gregem domini sui sua contagione commaculans; hec Myrrha
scelestis et impia in Cinyre patris amplexus exestuans; hec Amata illa
impatiens, que, repulso fatali connubio, quem fata negabant generum sibi
adscire non timuit, sed in bella furialiter provocavit, et demum, male ausa
luendo, laqueo se suspendit.
24. Vere matrem viperea feritate dilaniare contendit, dum
contra Romam cornua rebellionis exacuit, que ad imaginem suam atque
similitudinem fecit illam.
25. Vere fumos, evaporante sanie, vitiantes exhalat, et
inde vicine pecudes et inscie contabescunt, dum falsis illiciendo blanditiis et
figmentis aggregat sibi finitimos et infatuat aggregatos. Vere in paternos
ardet ipsa concubitus, dum improba procacitate conatur summi Pontificis, qui
pater est patrum, adversum te violare assensum.
26. Vere «Dei ordinationi resistit», proprie voluntatis
idolum venerando, dum regem aspernata legiptimum non erubescit insana regi non
suo iura non sua pro male agendi potestate pacisci. Sed attendat ad laqueum
mulier furiata quo se innectit.
27. Nam sepe quis in reprobum sensum traditur, ut traditus
faciat ea que non conveniunt; que quamvis iniusta sint opera, iusta tamen
supplicia esse noscuntur.
28. Eia itaque, rumpe moras, proles altera Isai, sume tibi
fiduciam de oculis Domini Dei Sabaoth coram quo agis, et Goliam hunc in funda
sapientie tue atque in lapide virium tuarum prosterne; quoniam in eius occasu
nox et umbra timoris castra Philistinorum operiet: fugient Philistei et
liberabitur Israel.
29. Tunc hereditas nostra, quam sine intermissione
deflemus ablatam, nobis erit in integrum restituta; ac quemadmodum, sacrosancte
Ierusalem memores, exules in Babilone gemiscimus, ita tunc cives et respirantes
in pace, confusionis miserias in gaudio recolemus.
30. Scriptum in Tuscia sub fonte Sarni xv Kalendas Maias,
divi Henrici faustissimi cursus ad Italiam anno primo.
|