|
1. Soli homini datum fuit ut loqueretur, ut ex premissis
manifestum est. Nunc quoque investigandum esse existimo cui hominum primum
locutio data sit, et quid primitus locutus fuerit, et ad quem, et ubi, et
quando, nec non et sub quo ydiomate primiloquium emanavit.
2. Secundum quidem quod in principio Genesis loquitur, ubi
de primordio mundi Sacratissima Scriptura pertractat, mulierem invenitur ante
omnes fuisse locutam, scilicet presumptuosissimam Evam, cum dyabolo sciscitanti
respondit: «De fructu lignorum que sunt in paradiso vescimur; de fructu vero
ligni quod est in medio paradisi precepit nobis Deus ne comederemus nec
tangeremus, ne forte moriamur».
3. Sed quanquam mulier in scriptis prius inveniatur
locuta, rationabilius tamen est ut hominem prius locutum fuisse credamus, et
inconvenienter putatur tam egregium humani generis actum non prius a viro quam
a femina profluxisse. Rationabiliter ergo credimus ipsi Ade prius datum fuisse
loqui ab Eo qui statim ipsum plasmaverat.
4. Quid autem prius vox primi loquentis sonaverit, viro
sane mentis in promptu esse non titubo ipsum fuisse quod «Deus» est, scilicet El,
vel per modum interrogationis vel per modum responsionis. Absurdum atque
rationi videtur orrificum ante Deum ab homine quicquam nominatum fuisse, cum ab
ipso et in ipsum factus fuisset homo. Nam sicut post prevaricationem humani
generis quilibet exordium sue locutionis incipit ab «heu», rationabile est quod
ante qui fuit inciperet a gaudio; et cum nullum gaudium sit extra Deum, sed
totum in Deo, et ipse Deus totus sit gaudium, consequens est quod primus
loquens primo et ante omnia dixisset «Deus».
5. Oritur et hinc ista questio, cum dicimus superius per
viam responsionis hominem primum fuisse locutum, si responsio fuit ad Deum:
nam, si ad Deum fuit, iam videretur quod Deus locutus extitisset, quod contra
superius prelibata videtur insurgere.
6. Ad quod quidem dicimus quod bene potuit respondisse Deo
interrogante, nec propter hoc Deus locutus est ipsa quam dicimus locutionem.
Quis enim dubitat quicquid est ad Dei nutum esse flexibile, quo quidem facta,
quo conservata, quo etiam gubernata sunt omnia? Igitur cum ad tantas
alterationes moveatur aer imperio nature inferioris, que ministra et factura
Dei est, ut tonitrua personet, ignem fulgoret, aquam gemat, spargat nivem, grandinea
lancinet, nonne imperio Dei movebitur ad quedam sonare verba, ipso distinguente
qui maiora distinxit? Quid ni?
7. Quare ad hoc et ad quedam alia hec sufficere credimus.
|