109-delea | delec-innum | inobo-perma | permi-sitim | socia-xxv
bold = Main text
Pars. Cap. grey = Comment text
1 lib1, 9 | propterea exaltavit caput (Ps. 109,7) -: non ita dictum est,
2 lib2, 15| gloriae crucifixissent (1Cor. 2,8). Tantum namque differunt
3 lib1, 18| videtur dicere (cf. Gen. 1,1ss.), aliter sunt intelligendi,
4 lib2, 22| in saecula amen (Rom. 1,25).~
5 lib1, 20| fecerit iustitiam (Ez. 18,27), omnes iniustitias eius
6 comm | consummationem saeculi (Mat. 28,20) promittit, gratiae suae
7 lib2, 9 | vera patris similitudo (cf. 2Cor. 4,4; Col. 1,15) creditur.
8 lib1, 20| oblivioni (cf. ib. 18,22; 33,16).~ANSELMUS:~Hoc non dicitur
9 lib1, 7 | serves est peccati (Io. 8,34), nec qui peccat impunitus
10 lib1, 5 | aequalis angelis (Luc. 20,36) bonis per omnia futurus
11 lib2, 19| petram fundatur (cf. Luc. 6,48).~ANSELMUS:~Puto me iam
12 lib1, 9 | gratia apud deum (Luc. 2,52), non quia ita erat, sed
13 lib2, 10| similis vobis mendax (Io. 8,55), et inter haec verba dicat:
14 lib2, 6 | BOSO:~Benedictus deus (Ps. 65,20; et passim), iam magnum
15 lib1, 18| dicit dominus (cf. Io. 6,71), propter similitudinem
16 lib1, 7 | vadens et non rediens (Ps. 77,39), et qui facit peccatum,
17 lib1, 24| misericordiam suam (Ps. 35,7s.). Nos autem loquimur de
18 lib1, 8 | illum exaltavit (Phil. 2,8s.); et quia didicit oboedientiam
19 lib1, 9 | differo transmeare, quia navis abest: cum iam praesto est navis,
20 lib1, 20| contritione laetitiam temporalem abicio, in abstinentiis et laboribus
21 lib1, 12| misericordia, sine omni solutione ablati sibi honoris deceat deum
22 lib1, 11| sufficit solummodo reddere quod ablatum est, sed pro contumelia
23 lib1, 13| Necesse est ergo, ut aut ablatus honor solvatur aut poena
24 lib2, 5 | licentiam sibi propter deum abnegavit, nec sancte vivere dicendus
25 lib1, 18| filios Israel sicut filios Abrahae vocari non est alienum.
26 lib2, 16| eius morte, ut etiam in absentes vel loco vel tempore eius
27 lib2, 16| accedere, ab omni culpa sint absoluti praeterita; et si contigerit
28 lib2, 13| bonum aufert. Et ut breviter absolvam quod quaeris: ex quo ille
29 lib1, 20| humiliatum (Ps. 50,19), abstinentias et multimodos labores corporis,
30 lib1, 20| laetitiam temporalem abicio, in abstinentiis et laboribus delectationes
31 lib2, 21| reparet quod aliorum peccata abstulerunt. Et sicut homo per alium
32 lib2, 19| gratiae participationem accedendum et quomodo sub illa vivendum,
33 lib2, 19| deus ad se sub hoc nomine accedentem. ~ANSELMUS:~Ita est, si
34 lib2, 19| ANSELMUS:~Ita est, si accedit sicut oportet. Quemadmodum
35 lib1, 18| confirmatio differenda erat, acceleranda erat mundana renovatio,
36 lib1, 19| paradiso et permisit, ut accensus invidia diabolus eum in
37 lib2, 21| per potestatem suam quam acceperant, stetissent in veritate (
38 lib1, 1 | quia, si ea quae «gratis accepisti» (Mat. 10,8) libenter impertiris,
39 lib1, 10| violentiae necessitas, sed acceptae bonae voluntatis spontanea
40 lib2, 14| hominum peccatis, ita et acceptio mortis. ~BOSO:~Ita esse
41 lib1, 18| deum et operatur iustitiam, acceptus est illi (Act. 10,35). Sed
42 lib1, 18| ANSELMUS:~Unde tibi videtur accidere singulis illa laetitia de
43 lib1, 5 | humana multo tolerabilius acciperet. Potuit enim deus hominem
44 lib1, 2 | quo omnia quae dico volo accipi: Videlicet ut, si quid dixero
45 lib1, 1 | instantius ad hoc me sollicitat, accipiam mecum disputantem, ut Boso
46 lib1, 2 | II - Quomodo accipienda sint quae dicenda sunt.~ ~
47 lib1, 10| nocenti.~ANSELMUS:~Quoniam accipis in hac quaestione personam
48 lib1, 14| debet, aut deus ab invito accipit. Nam aut homo debitam subiectionem
49 lib1, 8 | unde agitur. Nequaquam enim acquiescent multi deum aliquid velle,
50 lib1, 18| iustitiam, acceptus est illi (Act. 10,35). Sed quoniam Iudaei
51 lib1, 7 | iusta et iniusta est eadem actio, quam contingere potest
52 lib1, 21| dei?~BOSO:~Cum considero actionem ipsam, levissimum quiddam
53 lib1, 16| hominibus.~ ~ANSELMUS:~Adhuc addam aliquid.~BOSO:~Tamdiu dic,
54 lib1, 23| mala quae ostendisti potuit addere. ~ANSELMUS:~Nonne abstulit
55 lib1, 15| perturbare nititur, non adderet, fieret in ipsa universitate
56 lib1, 15| quantum ad illum pertinet, addi vel minui. Idem namque ipse
57 praef | quae tacui inseruissem et addidissem, si in quiete et congruo
58 lib1, 7 | hominem iustitiam, ad hoc inde adduci, quia vident hominem diaboli
59 lib1, 18| in eadem prima tentatione adhaerentem? Nam quemadmodum, quoniam
60 lib2, 6 | Spero enim quia deus nos adiuvabit.~ ~
61 lib1, 18| laetantes. Quam sententiam illud adiuvare videtur quia, si Adam non
62 lib1, 25| fundamentum constituas.~ANSELMUS:~Adiuvet me nunc deus, quia tu nullatenus
63 lib1, 18| creatura de tam gloriosa et tam admirabili sui consummatione ipsi creatori
64 lib2, 16| erant, ad illam redemptionem admitterentur. Plures enim sunt daemones,
65 lib1, 24| ANSELMUS:~Nullus autem iniustus admittetur ad beatitudinem, quoniam
66 lib1, 20| quando sola ratione, utrum adventus eius ad salvationem hominum
67 lib1, 7 | chirographum illud decreti, quod adversum nos (Col. 2,14) dicit apostolus
68 lib2, 19| quidquid super fundamentum hoc aedificatur, super firmam petram fundatur (
69 lib1, 19| sine hoc quia debet angelis aequari, utrum eum taliter deus
70 lib1, 3 | verbis utar infidelium. Aequum enim est ut, cum nostrae
71 lib1, 4 | enim pingit in aqua vel in aere, quia nulla ibi manent picturae
72 lib1, 18| et alterum horum magis aestimamus quam alterum, nullum puto
73 lib2, 19| videbitur.~BOSO:~Hoc nefas est aestimare.~ANSELMUS:~Necesse est ergo
74 lib2, 14| peccata mala, quae sine aestimatione superat eius interemptio.~
75 lib2, 13| ostendat.~BOSO:~Hoc in maiori aetate ita videtur, sicut dicis;
76 lib2, 11| viam vitae et beatitudinis aeternae docendo reducturus, cum
77 lib2, 18| indeclinabiliter et vitam suam aeternaliter servare potuerit, fatebor
78 lib2, 20| cum peccatori tormentis aeternis damnato et unde se redimat
79 lib1, 18| quoniam legitur: qui vivit in aeternum, creavit omnia simul (Eccl.
80 lib2, 20| debito, si debito datur affectu, dimittat omne debitum.~ ~
81 lib1, 9 | die missae celebrationi affuit: peracto quod prius facere
82 lib2, 16| postulas ostendere, gratias agamus deo. Si vero non potero,
83 lib1, 3 | sed toto corde gratias agentes laudamus et praedicamus
84 lib2, 19| neque ut per iustitiam ageret contra illum ad liberandum
85 lib1, 15| ipsum quod perverse vult aut agit, in universitatis praefatae
86 lib1, 8 | constat deum id velle unde agitur. Nequaquam enim acquiescent
87 lib2, 11| ipsum haec omnia sentire non agnoscerent?~ ~
88 lib1, 6 | vocamus. In qua namque - aiunt nobis - captione, aut in
89 | aliae
90 | alibi
91 lib1, 18| sententiis favere videantur, nec alicubi invenitur ubi quid indubitanter
92 lib2, 19| si non posset; quae a deo aliena sunt. ~ANSELMUS:~Qui retribuit
93 lib1, 3 | esse de femina, lacte et alimentis humanis nutritum crevisse,
94 | aliquibus
95 lib1, 21| satisfacis, si non reddis aliquit maius, quam sit id pro quo
96 | aliquos
97 | Aliunde
98 lib1, 18| plus valere iniustitiam ad alligandum in servitute hominem in
99 lib1, 7 | Uterque namque fur erat, cum alter altero persuadente se ipsum
100 lib1, 7 | namque fur erat, cum alter altero persuadente se ipsum domino
101 lib1, 8 | BOSO:~Ut breviter dicam: altissimum ad tam humilia inclinari,
102 lib1, 3 | praedicamus ineffabilem altitudinem misericordiae illius, quia
103 lib1, 18| tanta infirmitate tanto altius ascenderet, quam unde diabolus
104 lib2, 14| Putasne tantum bonum tam amabile posse sufficere ad solvendum,
105 lib1, 10| sustineat, non tamen volumus aut amamus poenam eius, sed voluntatem.
106 comm | Christianis omnibus cum reverentia amande et cum amore reverende,
107 lib2, 1 | aliquando. Quamdiu ergo amando et eligendo summum bonum
108 lib2, 1 | summum bonum eligendum et amandum iusta facta est, aut talis
109 lib1, 20| non, secundum quod est, amas, et desideras, et de quo,
110 lib1, 10| voluntatis spontanea et amata tenacitas. Si ergo hoc modo
111 lib2, 13| ignorantia? Deinde si nihil amatur nisi quod cognoscitur: sicut
112 lib1, 18| Israel (Deut. 32,8): quoniam ambae translationes aut idem significant
113 lib1, 15| Si enim ea quae caeli ambitu continentur, vellent non
114 lib2, 10| dico quia possum loqui vel ambulare, subauditur: si volo. Si
115 lib2, 22| est benedictus in saecula amen (Rom. 1,25).~
116 lib1, 7 | super peccatores habebat amitteret, alioquin iniustam violentiam
117 lib1, 20| esse in hac mortali vita amor, et - ad quod pertinet oratio -
118 lib1, 20| propter timorem eius et amorem in cordis contritione laetitiam
119 lib1, 19| quam nullus possit alius amovere de manu eius nisi ipso permittente,
120 comm | et veritatis ratio tam ampla tamque profunda est, ut
121 lib2, 21| possunt salvari nisi per angelum-deum, qui mori possit et qui
122 praef | sim novit deus, illud in Anglia rogatus incepi et in Capuana
123 lib1, 20| procedamus.~BOSO:~Quamvis me in angustias quasdam ducas, desidero
124 comm | propinquare speciei, ad quam omnes anhelamus, existimo.~ ~Hac igitur
125 lib1, 18| alterum, nullum puto esse animae periculum -; si, inquam,
126 lib2, 7 | quemadmodum de duobus individuis animalibus diversarum specierum masculo
127 lib1, 20| delectationes mundanas, quae animum ab illa vera quiete et delectatione
128 lib1, 4 | homine proposuerat, penitus annihilaretur, nec idem eius propositum
129 lib1, 19| eum hoc facere posse non annuo. Videretur enim aut quod
130 lib1, 1 | aliqua quaestione, ut deus aperiat quod prius latebat; et sperare
131 comm | reperio, id aliis libenter aperio, quatenus quid secure tenere
132 lib1, 1 | evellere, a te peto mihi aperiri quod, ut scis, plures mecum
133 lib2, 18| sublimem, tam pretiosam apertissime probasti, ut sufficere possit
134 lib2, 14| dei comparari valet.~BOSO:~Apertissimum est.~ANSELMUS:~Quantum bonum
135 lib1, 24| beatus non erit.~BOSO:~Et hoc apertum.~ANSELMUS:~Quamdiu ergo
136 lib2, 16| supra dicta sunt, rationem aperuisti, sic peto ut eorum quae
137 lib2, 5 | necessitate post votum debeat, ne apostatae damnationem incurrat, et
138 lib2, 13| tempus congruum, ut in illo appareat sapientia, ita non erit
139 lib1, 18| in ipso initio, antequam appareret cur factae essent destruere
140 lib1, 10| hominem hoc modo salvasse, nec apparet quid mors ista valeat ad
141 lib2, 16| ANSELMUS:~An non similiter apparuit ex iis quae dicta sunt,
142 lib1, 9 | voluntatem suam significat appetitum, quo humana caro dolorem
143 lib2, 12| voluntatem, ita non est miseria apprehendere sapienter nulla necessitate
144 lib1, 10| facit ut alius velit, sed approbat quia vult. Ut cum videmus
145 comm | quae ibi suscipienda sunt approbentur, et quae corrigenda sunt
146 lib2, 22| condat testamentum et vetus approbet: sicut ipsum veracem esse
147 lib1, 15| esse nec fugere caelum nisi appropinquando caelo. Nam et unde et quo
148 lib2, 18| obtulit. Hoc namque modo aptissime dicitur quia et in una persona
149 lib1, 25| debet. Et ut certiores sint argumentationes tuae, sic a longe incipe,
150 lib2, 16| sola sua potestate.~BOSO:~Argumentationibus tuis obviare nequeo. Nam
151 lib1, 24| namque uno sive pluribus argumentis veritas inexpugnabiliter
152 lib2, 17| necessitas quae, ubi tractat Aristoteles De propositionibus singularibus
153 lib1, 18| cecidissent, homines ad illam non ascenderent.~BOSO:~Hoc constat.~ANSELMUS:~
154 lib1, 18| infirmitate tanto altius ascenderet, quam unde diabolus cecidisset,
155 lib1, 21| peccati, sicuti est unus aspectus contra voluntatem dei.~BOSO:~
156 lib2, 11| an non convenit ut per asperitatem satisfaciat? Et si tam facile
157 lib2, 11| ANSELMUS:~Nihil autem asperius aut difficilius potest homo
158 lib1, 21| et aliquis tibi diceret: «aspice illuc»; et deus econtra: «
159 lib1, 21| econtra: «nullatenus volo ut aspicias»: quaere tu ipse in corde
160 praef | venerit, quasi in eius fronte aspiciat, si quid in toto corpore
161 lib2, 16| inscrutabile opus factum sit?~BOSO:~Assentior quia nullus homo potest
162 lib2, 1 | quod sic amat et eligit assequatur, frustra facta est talis,
163 lib2, 1 | facta est, ut aliquando assequeretur quod amaret et eligeret,
164 lib2, 1 | ulla erit ratio cur illud assequi debeat aliquando. Quamdiu
165 lib2, 8 | sed sine omni dubitatione asserendum est quia de virgine deum-hominem
166 lib1, 6 | tam indecentia velle pati asseritis? Omnia enim haec quae obtenditis,
167 lib2, 8 | de viro et femina, sicut assiduus monstrat usus; aut nec de
168 lib2, 8 | Investigemus nunc utrum assumenda sit a deo natura hominis
169 lib2, 18| necesse erat, ut deus hominem assumeret in unitatem personae, quatenus
170 lib2, 16| fieret, de qua homo ille assumeretur? ~BOSO:~Deus, filius dei.~
171 lib1, 23| peccato, cum quo nullum deus assumit ad perficiendam illam civitatem
172 lib2, 13| ANSELMUS:~Illa hominis assumptio in unitatem personae dei
173 lib1, 18| quantum gaudebunt de sua assumptione, quoniam absque dubio haec
174 lib1, 10| dei et de iis quae de illo assumpto homine credimus, quaestio
175 lib2, 16| quos ad caelestem civitatem assumpturus erat, quod illos duos ab
176 comm | dignatur, aliquantum conor assurgere; et cum aliquid quod prius
177 lib2, 17| omnia esse ex necessitate astruere. Hac sequenti et nihil efficienti
178 lib1, 25| respondendum est illi, qui idcirco astruit esse impossibile quod necesse
179 lib1, 11| exhonoravit, restituit. Hoc quoque attendendum quia, cum aliquis quod iniuste
180 lib1, 1 | altiora ad quae nondum attigisti mereberis accipere.~ANSELMUS:~
181 lib1, 7 | quem non ipse violenter attraxerat, sed idem homo ad illum
182 lib1, 24| ut talis misericordia deo attribuatur. At si dimittit quod invito
183 lib2, 22| existimamus, deo non nobis attribuere debemus, qui est benedictus
184 lib2, 19| retributionem suae mortis attribuet quam illis, propter quos
185 lib2, 9 | fit iniuria, convenientius attribuitur culpae vindicta aut indulgentia.
186 lib1, 3 | nostrae iustitiae et salutis auctor nasceretur de femina. Et
187 comm | subditum opusculum, ut eius auctoritate quae ibi suscipienda sunt
188 lib1, 18| esse debebunt? Deinde qua audacia dicemus deum non velle aut
189 lib1, 18| esse non possint. Quis enim audeat dicere plus valere iniustitiam
190 lib1, 18| vermiculi natura dicere non audemus. Quare pro se ipsa ibi facta
191 lib1, 6 | vobis diabolum: quo sensu audetis proferre? Nonne dei omnipotentia
192 lib2, 11| Dic tu, et ego libenter audiam.~ANSELMUS:~Si homo per suavitatem
193 lib2, 18| immensa quaedam in cordibus audientium, cum patrem filius hoc modo
194 lib2, 13| ut de hoc quoque rationem audirem. Saepe namque aliquid esse
195 lib1, 25| BOSO:~Non ad hoc veni ut auferas mihi fidei dubitationem,
196 lib1, 14| honorem, per hoc quia aufert. Auferendo enim peccatorem et quae
197 lib1, 13| ut nec solvatur nec ipse auferentem puniat?~BOSO:~Non audeo
198 lib1, 13| eum integre servet, si sic auferri sibi permittit, ut nec solvatur
199 lib1, 12| dimittere. ~BOSO:~Omnia mihi aufers quae putabam tibi obici
200 lib2, 5 | et sit necessitas quae auget.~ ~Sed si ita est, videtur
201 lib1, 24| Nullo modo, sed potius ad augmentum culpae, quoniam ipse impotentiam
202 lib1, 12| deceat. ~BOSO:~Libenter ausculto quidquid dicis.~ ~
203 lib2, 17| eo pacto ut tu aliquando auxiliante deo illam aliam rationem,
204 lib2, 21| restitui, quoniam sine alieno auxilio per potestatem suam quam
205 lib1, 20| nisi de iis quae tibi aut auxilium aut spem dant perveniendi.
206 lib2, 16| hominem sine peccato quasi azimum de fermentato deus assumpsit.
207 lib2, 18| adventum eius et Iohannes Baptista post adventum, ante mortem
208 lib2, 11| hominibus conversaretur (Bar. 3,38) et in ipsa conversatione,
209 lib1, 18| videlicet rationalem illam et beatam civitatem et hanc mundanam
210 lib2, 11| perditionis ad viam vitae et beatitudinis aeternae docendo reducturus,
211 lib1, 24| beatitudinem, quoniam quemadmodum beatitudo est sufficientia in qua
212 lib2, 5 | ipse sponte se necessitati benefaciendi subdit nec invitus eam sustinet,
213 lib2, 5 | ANSELMUS:~Est necessitas quae benefacienti gratiam aufert aut minuit,
214 lib2, 5 | sustinet, tunc utique maiorem beneficii gratiam meretur. Non enim
215 lib2, 18| oboedienter servabat, illatas benigna patientia sustinuit, exemplum
216 lib1, 12| expedit aut quod decet, nec benignitas dicenda est quae aliquid
217 lib1, 12| libertate et voluntate et benignitate illius; sed sic eas debemus
218 lib1, 12| ita sit benignus, ut nihil benignius cogitari queat, et nihil
219 lib1, 12| subiaceat iudicio, et ita sit benignus, ut nihil benignius cogitari
220 lib1, 10| necessitas, sed acceptae bonae voluntatis spontanea et
221 lib2, 5 | tamen quia necesse est, ut bonitas dei propter immutabilitatem
222 lib2, 5 | cum illum fecit, et tamen bonitate sua illum creando sponte
223 lib1, 18| exponunt, ut secundum numerum bonorum angelorum assumendus intelligatur
224 lib1, 17| Nam nequaquam putandum est bonos angelos esse confirmatos
225 lib1, 18| similitudinem malitiae: cur non et bonus homo dicetur «angelus» propter
226 comm | exercere. Nam et illi, quia breves dies hominis sunt (Jb. 14,
227 praef | opportunum esset, ac ideo brevius quam vellem sum coactus,
228 lib1, 19| paenituisse; quae in deum cadere nequeunt.~ANSELMUS:~Tene
229 lib1, 18| angelos dei; si vero tota caelestis civitas, hic est sensus
230 lib1, 19| possit, ac postea eam de caeno sumens pollutam et non lotam
231 lib1, 19| invido excuti de manu sua in caenum, cum prohibere possit, ac
232 lib1, 20| delectationes et quietem huius vitae calco, in dando et dimittendo
233 lib1, 22| homo reconcilietur illi cum calumnia huius contumeliae deo irrogatae,
234 lib1, 1 | intellectum meum ad eam capiendam non sufficere.~BOSO:~Non
235 comm | intellectum quem in hac vita capimus esse medium intelligo: quanto
236 praef | Hanc praefatiunculam cum capitulis totius operis omnes qui
237 lib1, 6 | qua namque - aiunt nobis - captione, aut in quo carcere aut
238 praef | Anglia rogatus incepi et in Capuana provincia peregrinus perfeci.~ ~
239 lib1, 9 | bibit, propterea exaltavit caput (Ps. 109,7) -: non ita dictum
240 lib1, 6 | nobis - captione, aut in quo carcere aut in cuius potestate tenebamini,
241 lib2, 19| detur quo propter peccata carent?~BOSO:~Nihil rationabilius,
242 lib1, 18| destruere instituerit, omni caret ratione. Sequitur igitur
243 lib1, 19| thesaurum suum, ubi sint carissima et pretiosissima quae possidet.~
244 lib1, 2 | illorum qui hoc tecum ex caritate et religioso studio petunt,
245 lib2, 16| conceptio munda sit et absque carnalis delectationis peccato, virgo
246 lib1, 9 | significat appetitum, quo humana caro dolorem mortis fugiebat.
247 lib1, 19| in aliquem suum mundum et carum locum, deinceps illam sic
248 lib1, 18| aliqui angeli vel homines casuri erant, aut plures essent
249 lib1, 17| aut necesse erat aliquem casurum, qui ad alios confirmandos
250 lib1, 25| omnia illa, quae nobis fides catholica de Christo credere praecipit,
251 lib1, 7 | potestatem dei consistat: quam causam debuit agere deus cum suo,
252 lib1, 18| restaurandi sint, tot angelos cecidisse quot perseveraverunt. Quod
253 lib1, 9 | quia nondum ea die missae celebrationi affuit: peracto quod prius
254 lib1, 8 | nec ullatenus posse a sua celsitudine humiliari, nec in eo quod
255 lib1, 9 | non aliter quam per mortem celsitudinem omnipotentiae suae mundo
256 lib2, 15| cuncta quae ipse dicit certa esse, quoniam deus mentiri
257 lib2, 17| ANSELMUS:~Ostendimus, ut puto, certam rationem quomodo deus assumpserit
258 lib1, 25| propter illud debet. Et ut certiores sint argumentationes tuae,
259 lib1, 19| nequeunt.~ANSELMUS:~Tene igitur certissime quia sine satisfactione,
260 lib1, 18| compleatur; et eo completo cessabit esse hominum generatio,
261 lib1, 1 | ordo exigit ut profunda Christianae fidei prius credamus, quam
262 comm | Quapropter, mi pater et domine, Christianis omnibus cum reverentia amande
263 lib1, 18| cum illam in aliquibus tam cito perfecerit, et cum intelligi
264 lib1, 9 | extinguere, qui non vult claudere fenestram, per quam ventus
265 lib1, 18| fieri ut beatorum numero coaequentur; et sic plures erunt homines
266 lib1, 18| BOSO:~Non me paenitet quia coegi te, ut de angelis haec diceres.
267 lib1, 8 | quodam tamen modo illum coegisse videtur praecipiendo. Dicitur
268 lib1, 10| dedit illi pater, non tamen cogendo, mandatum (Io. 14,31) et
269 lib2, 18| aut pro se indigeret aut cogeretur pro aliis, quibus nihil
270 lib2, 14| ANSELMUS:~Verum dicis. Cogita etiam quia peccata tantum
271 lib1, 19| provehere.~BOSO:~Dic tu quod cogitas, et ego considerabo prout
272 lib1, 19| pretiosissima quae possidet.~BOSO:~Cogito hoc, velut ante nos sit.~
273 lib2, 15| autem absque omni dubietate cognito: cuncta quae ipse dicit
274 lib2, 4 | ANSELMUS:~Ex his est facile cognoscere quoniam aut hoc de humana
275 lib2, 15| possent pro nimietate sua, si cognosceretur, veniale sit, quia ignoranter
276 lib1, 19| nunc respondere. Cum enim cognosces cur Christus est mortuus,
277 lib1, 20| intentionem illuc perveniendi cognoscis sufficere. Dationem vero
278 lib1, 18| nec illud tenere volo si cognovero. Sed si in illis rebus de
279 lib2, 15| apostolus qui dixit, quia si cognovissent, numquam dominum gloriae
280 lib2, 18| esse et magis placere deo cognovit, praesertim cum creatura
281 lib1, 9 | retributionem huius oboedientiae collata sit - prius enim quam pateretur,
282 lib1, 18| sanctorum assumatur; et colligetur ex utraque translatione,
283 lib1, 18| perfectionem differendum. Unde colligi potest deum ab initio proposuisse,
284 lib1, 25| necessaria ratione veraciter esse colligitur, id in nullam deduci debet
285 lib1, 1 | quia saepe contingit in colloquendo de aliqua quaestione, ut
286 lib1, 10| si maiori non vincitur, comitatur necessitas.~BOSO:~Nihil
287 comm | COMMENDATIO OPERIS AD URBANUM PAPAM
288 lib1, 1 | quaerentibus, memoriae scribendo commendem. Dicunt enim eas sibi placere
289 lib2, 17| audeo, sed dei dispositioni committo.~ ~
290 lib1, 14| licet deus hoc ad usum sui commodi non transferat quod aufert -
291 lib2, 12| beatitudinem non pertinet commodum quod habet quis contra voluntatem,
292 lib1, 10| ut hoc pactum inter nos communiter servetur.~ANSELMUS:~De incarnatione
293 lib1, 21| gravissimum quiddam et nulli damno comparabile intelligo. Sed solemus aliquando
294 lib1, 8 | dilectum in quo sibi bene complacuit (Mat. 3,17;17,5), vocavit
295 lib1, 18| est humanam naturam aut ad complementum eiusdem perfectionis esse
296 lib1, 18| civitas, sed de hominibus complenda fuisse dicatur. Quae si
297 lib1, 18| imminutum erat, aut pro complendo quod nondum perfectum erat
298 lib1, 18| deus ut eam de hominibus compleret, quando corpoream mundi
299 lib1, 23| homines quot illum numerum completuri erant, ad quem complendum
300 lib1, 21| me hoc peccatum una sola compunctione delere.~ANSELMUS:~Nondum
301 lib1, 20| peccasti, non debes hoc computare pro debito quod debes pro
302 lib2, 12| secundum voluntatem. ~BOSO:~Concedendum est.~ ~
303 lib2, 5 | bonum quod facit.~BOSO:~Concedo.~ ~
304 lib2, 16| concepta est, et in peccatis concepit eam mater eius (Ps. 50,7),
305 lib2, 16| assumptus est, in iniquitatibus, concepta est, et in peccatis concepit
306 lib2, 16| licet ipsa hominis eiusdem conceptio munda sit et absque carnalis
307 lib2, 19| quidem tantam fiduciam ex hoc concipio, ut iam dicere non possim
308 lib1, 22| ex vulnere primi peccati concipitur et nascitur in peccato (
309 lib2, 16| necessarium esse possumus concludere. Si enim convenientius et
310 lib2, 20| considerabamus, tam magnam tamque concordem iustitiae invenimus, ut
311 lib2, 22| ipse idem deus- homo novum condat testamentum et vetus approbet:
312 lib2, 17| Nam violentia naturalis conditionis cogit caelum volvi, te vero
313 lib1, 15| honorat; non quia illi aliquid confert, sed quia sponte se eius
314 lib2, 16| ante vel post diem illam confessi fuerint se velle per illud
315 lib1, 18| angeli sunt dei; unde ipsi «confessores» aut «martyres» dicuntur.
316 lib1, 25| incepi, non in me sed in deo confidens, et faciam quod ipso adiuvante
317 lib1, 17| eorum non nisi aliorum casu confirmandi erant, aut nullus umquam
318 lib1, 17| aliquem casurum, qui ad alios confirmandos puniretur; quae utraque
319 lib1, 18| quam valeret iustitia ad confirmandum eum in libertate sibi in
320 lib1, 18| tentati non peccarent, ita confirmarentur cum omni propagine sua,
321 lib1, 17| erant, aut nullus umquam confirmaretur, aut necesse erat aliquem
322 lib1, 18| convenit. Quod autem eandem confirmationem usque ad mundi futuram renovationem
323 lib1, 17| putandum est bonos angelos esse confirmatos casu maiorum, sed suo merito.
324 lib2, 15| aperias; non ut me in fide confirmes, sed ut confirmatum veritatis
325 lib2, 22| veracem esse necesse est confiteri, ita nihil quod in illis
326 lib1, 18| martyres» dicuntur. Qui enim confitetur et testatur veritatem dei,
327 comm | parvae nimis scientiae, confortatus, ad eorum quae credimus
328 lib1, 18| excusaret atque diabolum confunderet, si ille casum suum infirmitati
329 lib1, 22| excusationem et honorem dei et ad confusionem diaboli, cum ille infirmior
330 comm | nostrae ratione dicant ad confutandum insipientiam et frangendum
331 lib1, 18| quaeque suo modo aeterne congaudendo iucundaretur. Quatenus quod
332 lib1, 18| maiorum nostrorum exaltatione congaudere, ut cum in nataliciis sanctorum
333 lib1, 18| melius suo quodam modo quasi congratularetur; immo omnis creatura de
334 lib2, 16| viderentur subsistere.~BOSO:~Congruenti ratione et cui nihil repugnare
335 praef | addidissem, si in quiete et congruo spatio illud mihi edere
336 lib2, 18| Nemo enim virginitatem sive coniugium dicit eligi non debere;
337 lib2, 7 | autem ita quolibet modo coniungi dicuntur hae duae naturae
338 comm | dare dignatur, aliquantum conor assurgere; et cum aliquid
339 lib1, 7 | convenientius quam ab illo, cui consenserat ut peccaret. Diaboli vero
340 lib1, 22| ut vinceret diabolum non consentiendo suadenti peccatum, ad excusationem
341 lib1, 10| talem patrem tali filio consentire, si quid vult laudabiliter
342 lib2, 16| propositiones quas praemittis, nec consequentias quas infers, ullatenus infirmare
343 lib1, 24| esse beatus.~BOSO:~Nec hoc consequi negare possum.~ANSELMUS:~
344 lib1, 24| quod fieri non deberet pro conservatione omnis rei quae deus non
345 lib2, 20| dei et peccatum hominis considerabamus, tam magnam tamque concordem
346 lib1, 19| tu quod cogitas, et ego considerabo prout potero.~ANSELMUS:~
347 lib1, 14| voluntate fateri recusat. In quo considerandum quia, sicut homo peccando
348 lib1, 20| sufficere. Dationem vero ita considerare debes te facere ex debito,
349 lib1, 3 | monstravit. Si enim diligenter considerarent quam convenienter hoc modo
350 lib1, 1 | possit plene sine aliis considerari. Et ideo tractatus earum
351 lib2, 16| bene quae supra dicta sunt considerasses, hanc quaestionem in illis,
352 lib1, 21| delere.~ANSELMUS:~Nondum considerasti, quanti ponderis sit peccatum.~
353 lib1, 3 | multa alia quae studiose considerata, inenarrabilem quandam nostrae
354 comm | existimo.~ ~Hac igitur ego consideratione, licet sim homo parvae nimis
355 lib1, 7 | enim idem aliquid diversis considerationibus esse iustum et iniustum,
356 lib2, 15| possunt, proruerunt. Nam non consideravimus eius magnitudinem ad videndum,
357 lib2, 11| nequeo intelligere.~ANSELMUS:~Consideremus adhuc utrum conveniat.~BOSO:~
358 lib1, 24| ANSELMUS:~Neque ego, si bene considerentur, existimo. Verumtamen, si
359 lib2, 21| intelliges, si diligenter humanam consideres. Sicut enim homo non potuit,
360 lib2, 16| velit omnes qui suo credent consilio reconciliare quodam servitio
361 lib1, 7 | neuter extra potestatem dei consistat: quam causam debuit agere
362 lib1, 6 | obtenditis, in eius voluntate consistunt. Ira namque dei non est
363 lib1, 22| deo.~BOSO:~Nisi fides me consolaretur, hoc solum me cogeret desperare.~
364 comm | vestrae sanctitatis praesento conspectui subditum opusculum, ut eius
365 lib2, 17| nisi quia tanta est in illo constantia servandi veritatem, ut necesse
366 lib1, 10| homine numquam fuisse; et constet inter nos hominem esse factum
367 lib1, 25| super firmum fundamentum constituas.~ANSELMUS:~Adiuvet me nunc
368 lib1, 18| perfectum erat de illo numero constituendae civitatis, sit factus? Sed
369 lib1, 16| aut si scit, in eo illam constituet, quem ad hoc decentiorem
370 lib1, 16| numero melius eam deceat constitui, quod falsum est; aut si
371 lib1, 18| ut puto - dicere deum constituisse terminos populorum iuxta
372 lib2, 16| impetrare et ad pactum ibi constitutum accedere, ab omni culpa
373 lib2, 16| quot ad supernae civitatis constructionem necessarii sunt, etiam si
374 praef | vellem sum coactus, ut potui, consummare. Nam plura quae tacui inseruissem
375 lib1, 18| gloriosa et tam admirabili sui consummatione ipsi creatori et sibi et
376 comm | cum qua se esse usque ad consummationem saeculi (Mat. 28,20) promittit,
377 lib1, 25| insipiens est.~ANSELMUS:~Ergo contemnendem est quod dicit.~BOSO:~Verum
378 lib1, 24| exire possit, et servus ille contemnens mandatum et monitionem domini
379 lib1, 18| quoniam Iudaei apostolos contempserunt, ea tunc fuit occasio, ut
380 lib1, 1 | decoram materiam incompto et contemptibili dictamine exarare praesumo.~
381 lib2, 17| ea quam diximus ratione contenti, quae de incepto restant
382 lib2, 19| intelligere, ipsam tamen rationis contextionem a te volo fieri.~ANSELMUS:~
383 lib2, 16| absoluti praeterita; et si contigerit ut post hanc veniam iterum
384 lib1, 15| enim ea quae caeli ambitu continentur, vellent non esse sub caelo
385 praef | illam repugnare, respuentium continet obiectiones et fidelium
386 lib1, 1 | figura pingi video, ita mihi contingat, si tam decoram materiam
387 lib1, 7 | iniusta est eadem actio, quam contingere potest ab alio iudicari
388 lib1, 21| Sed considera etiam, si contingeret, ut contra voluntatem dei
389 lib2, 9 | nec in incarnatione verbi contingunt. Est et aliud cur magis
390 lib1, 25| volenti legere nimis longa continuatione generetur, a dictis dicenda
391 lib1, 18| scripturae absque dubio contradicat, quia falsum est; nec illud
392 lib2, 22| Rationabilia et quibus nihil contradici possit quae dicis, omnia
393 lib1, 24| misericordia dei nimis est contraria iustitiae illius, quae non
394 lib2, 17| necessitates convertuntur invicem contrarie, sicut necesse et impossibile.
395 lib1, 24| quemadmodum deum sibi esse contrarium, ita hoc modo illum esse
396 lib1, 20| eius et amorem in cordis contritione laetitiam temporalem abicio,
397 lib1, 20| BOSO:~Paenitentiam, cor contritum et humiliatum (Ps. 50,19),
398 lib1, 7 | homo ad illum se sponte contulerat: non video quam vim habeat.
399 lib1, 11| quod ablatum est, sed pro contumelia illata plus debet reddere
400 lib1, 22| illi cum calumnia huius contumeliae deo irrogatae, nisi prius
401 lib2, 16| reconciliationem. Quod non solum conveniens sed etiam necessarium esse
402 lib1, 3 | diligenter considerarent quam convenienter hoc modo procurata sit humana
403 lib1, 18| quam illa perfecti numeri convenientia exigeret. Si ergo omnia
404 lib1, 4 | veritatis plus niteat, istae convenientiae quasi picturae corporis
405 lib1, 4 | vestigia. Quapropter cum has convenientias quas dicis infidelibus quasi
406 lib2, 17| divina, et si divinae minime conveniret, exhiberet humana; et non
407 lib2, 7 | has duas naturas integras conveniri in unam personam - quemadmodum
408 lib2, 7 | corpus et anima rationalis conveniunt in unum hominem -, quoniam
409 lib2, 11| reducturus, cum hominibus conversaretur (Bar. 3,38) et in ipsa conversatione,
410 lib2, 11| hominum similitudinem et conversationem absque peccato (Hebr. 4,
411 lib2, 5 | Tale est, cum quis sanctae conversationis sponte vovet propositum.
412 lib2, 17| impossibile est esse, et conversim. Cum autem dicimus aliquid
413 lib2, 7 | divina et humana natura, aut conversione alterius in alteram, aut
414 lib1, 20| quia legimus: si iniustus conversus fuerit ab iniustitia et
415 lib1, 18| occasio, ut ad gentes illi converterentur.~BOSO:~Nullo modo video
416 lib2, 7 | posset ut altera in alteram converteretur, aut esset tantum deus et
417 lib2, 17| quae duae necessitates convertuntur invicem contrarie, sicut
418 lib2, 21| extendi, rationabiliter convincitur quia irrationabiliter decipitur.
419 lib2, 18| filii immensa quaedam in cordibus audientium, cum patrem filius
420 lib2, 14| ergo quia violationi vitae corporalis huius hominis nulla immensitas
421 lib1, 18| ipsi quoque homines in corporum - ut ita dicam - immortalem
422 lib2, 22| corrigendum sit, non renuo correctionem, si rationabiliter fit.
423 comm | sunt approbentur, et quae corrigenda sunt emendentur.~ ~
424 lib2, 22| ANSELMUS:~Si quid diximus quod corrigendum sit, non renuo correctionem,
425 lib2, 16| si digne satisfacere et corrigi deinceps voluerint, per
426 lib2, 11| mortalitatem ad puram, sed ad corruptam hominis naturam pertinere.
427 lib2, 11| sinceritatem humanae naturae corruptibilitas sive incorruptibilitas,
428 lib2, 7 | ita, ut fieret ex duabus corruptis quaedam tertia - quemadmodum
429 lib2, 7 | alterius in alteram, aut corruptiva commixtione utriusque in
430 lib2, 5 | tamen bonitate sua illum creando sponte se ut perficeret
431 lib1, 6 | solo iussu, quem cuncta creasse iubendo dicitis, repugnatis
432 lib1, 17| repugnare videatur primae creationis perfectioni -, quia non
433 lib1, 4 | nisi genus hominum ab ipso creatore suo liberaretur?~ ~
434 lib1, 1 | Christianae fidei prius credamus, quam ea praesumamus ratione
435 lib1, 25| posse. Quod si horrent, credant nobiscum in Christum, ut
436 lib1, 10| libera voluntate mortuus credatur. Erat namque omnipotens;
437 lib1, 25| indubitanter in illa esse credenda est. Quod enim necessaria
438 lib2, 16| esse nisi veram eius mortem credendo, nec ille de illa potuit
439 lib2, 16| viverent homines.~ ~Nec credendum est, ex quo factus est homo,
440 comm | invitat: ubi dicit: nisi credideritis, non intelligetis (Is. 7,
441 lib2, 11| definitione a philosophis, qui non crediderunt totum hominem aliquando
442 lib1, 18| Non. Nam si Iudaei omnes credidissent, gentes tamen vocarentur,
443 lib1, 19| omnis gens orat deum quem credit, ut dimittat sibi peccata?
444 lib1, 1 | etiam si nulla possum quod credo ratione comprehendere, nihil
445 lib1, 3 | alimentis humanis nutritum crevisse, et - ut multa alia taceam
446 lib1, 3 | verbera et inter latrones crucem mortemque sustinuisse.~ANSELMUS:~
447 lib2, 15| numquam dominum gloriae crucifixissent (1Cor. 2,8). Tantum namque
448 lib2, 14| subiacent, sicut tu supra cuidam meae interrogationi respondisti.~
449 praef | praefigant postulo; quatenus in cuiuscumque manus venerit, quasi in
450 lib2, 5 | dationis illi facere non es cunctatus. Tale est, cum quis sanctae
451 lib1, 1 | dictum sit, tamen de illa curabo quod deus mihi dignabitur
452 lib1, 15| non integre nec perfecte custoditur.~ANSELMUS:~Dei honori nequit
453 lib2, 20| accipe unigenitum meum et da pro te; et ipse filius:
454 lib2, 16| admitterentur. Plures enim sunt daemones, quam de quibus restaurandus
455 lib1, 8 | salvare non potuit quam iustum damnando: ubi est eius omnipotentia?
456 lib1, 8 | ut nocentem liberaret, damnandus non iudicaretur? Ad idem
457 lib1, 8 | Quis homo, si innocentem damnaret, ut nocentem liberaret,
458 lib2, 20| peccatori tormentis aeternis damnato et unde se redimat non habenti
459 lib1, 20| corporis, et misericordiam dandi et dimittendi, et oboedientiam.~
460 lib1, 20| tibi aut auxilium aut spem dant perveniendi. Non enim mereris
461 lib2, 11| Exemplum autem se ipsum quomodo daret infirmis et mortalibus,
462 lib1, 20| perveniendi cognoscis sufficere. Dationem vero ita considerare debes
463 lib2, 5 | te debitorem ante tempus dationis illi facere non es cunctatus.
464 lib1, 16| BOSO:~Ne irascaris, hilarem datorem diligit deus (2 Cor. 9,7).
465 lib2, 5 | sponte promittis cras te daturum, eadem cras voluntate das,
466 lib1, 9 | 9) - cui simile est quod David dixit: de torrente in via
467 lib1, 20| nullam laetitiam sentire debeas, nisi de iis quae tibi aut
468 lib2, 10| gratia illi pro iustitia sua debebitur? Solemus namque dicere deum
469 lib1, 18| cum hoc vitio beati esse debebunt? Deinde qua audacia dicemus
470 lib1, 21| conservanda tota creatura nihil deberem facere contra voluntatem
471 lib2, 11| doceret verbo qualiter vivere deberent, se ipsum exemplum praeberet?
472 lib2, 10| necessitate iusti essent, non deberentur.~ANSELMUS:~Nonne angeli
473 lib1, 21| quo contra voluntatem dei deberes illum aspectum facere. ~
474 lib1, 14| invito accipit. Nam aut homo debitam subiectionem deo sive non
475 lib2, 5 | promisisses, quoniam te debitorem ante tempus dationis illi
476 lib1, 21| quo peccatum facere non debueras.~BOSO:~Et rationem video
477 lib1, 4 | deus ea quae dicimus facere debuerit: quia genus humanum, tam
478 lib1, 16| ergo de illo numero esse debuerunt: aut restaurandus est ex
479 lib1, 4 | eius, omnino perierat, nec decebat ut, quod deus de homine
480 lib1, 12| et nihil sit rectum aut decens nisi quod ipse vult: mirum
481 lib1, 16| constituet, quem ad hoc decentiorem intelliget. Quapropter aut
482 lib2, 21| convincitur quia irrationabiliter decipitur. Quod non dico, quasi pretium
483 lib2, 9 | videam ab illa me posse declinare.~ANSELMUS:~Non ego te duco,
484 lib2, 18| mortem pro tali causa illatam declinasset?~BOSO:~Videtur quod nulla
485 lib2, 18| iustitia quam deo debent declinent, quod minime dedisset, si
486 lib1, 15| dei nullatenus laedat aut decoloret.~ ~Si enim ea quae caeli
487 lib1, 1 | ita mihi contingat, si tam decoram materiam incompto et contemptibili
488 lib1, 7 | obtenditur chirographum illud decreti, quod adversum nos (Col.
489 lib1, 9 | illam exaltationem facere decrevit. Potest hoc et eo modo intelligi
490 lib1, 25| sicut me rationabiliter deduxisti ad hoc, ut videam peccatorem
491 lib2, 16| sapientiam et potentiam illi non deesse, ut hoc sine peccato fiat.~
492 lib1, 8 | sed non voluit: quomodo defendemus sapientiam eius atque iustitiam?~
493 lib1, 18| caderet, multo magis deum defenderet contra diabolum et contra
494 lib1, 18| hac perversa gratulatione defendi? Aut quomodo dicemus angelos
495 lib2, 11| mortale ponitur in hominis definitione a philosophis, qui non crediderunt
496 lib1, 15| violata ordinis pulchritudine deformitas, et deus in sua dispositione
497 lib1, 19| peccati quamvis consentientem deiceret si enim prohibere vellet
498 lib1, 24| et praecipiat illi ne se deiciat in foveam quam illi monstrat,
499 lib1, 24| non potest, et sua culpa deiecit se in hanc impotentiam,
500 lib2, 15| XV – Quomodo deleat mors eadem etiam peccata
|