109-delea | delec-innum | inobo-perma | permi-sitim | socia-xxv
bold = Main text
Pars. Cap. grey = Comment text
501 comm | certitudinem debemus esurire, delectantur, ut nec nostris nec futuris
502 lib1, 20| animum ab illa vera quiete et delectatione revocant, fugere, nisi quantum
503 lib2, 16| munda sit et absque carnalis delectationis peccato, virgo tamen ipsa
504 lib1, 10| Mirum enim est, si deus sic delectatur aut eget sanguine innocentis,
505 lib1, 1 | intellectu et contemplatione delectentur, et ut sint, quantum possunt, «
506 lib2, 15| alicuius eorum peccatum delet: quomodo potest aliarum
507 lib1, 7 | fuisse et per mortem Christi deletum esse, et putat aliquis per
508 lib2, 17| me gerere, quod petis non denego; sed quia de futuris incertus
509 lib1, 7 | quia dicitur chirographum deoreti. Decretum enim illud non
510 lib1, 3 | humana restauratio, non deriderent nostram simplicitatem, sed
511 lib1, 24| quod habere non potest? Sed derisio est, ut talis misericordia
512 lib1, 3 | asserimus in uterum mulieris descendisse, natum esse de femina, lacte
513 lib1, 9 | mortem, non per oboedientiam deserendi vitam, sed propter oboedientiam
514 lib1, 12| corrupta est veritas, immo quae deserendo veritatem corrupta est.
515 lib2, 19| rationabilius, nihil dulcius, nihil desiderabilius mundus audire potest. Ego
516 lib1, 1 | quaerunt et rationem eius desiderant. Quoniam ergo de hac multi
517 lib1, 20| secundum quod est, amas, et desideras, et de quo, quia nondum
518 lib2, 1 | voluntatem, non habendo quod desiderat; quod nimis absurdum est.
519 lib1, 6 | Quaecumque itaque timetis aut desideratis, eius voluntati subiacent,
520 lib2, 18| BOSO:~Multum propinquas desiderio meo.~ ~Sed sustine ut quaeram
521 lib1, 20| ad quod pertinet oratio - desiderium perveniendi ad id ad quod
522 lib1, 20| angustias quasdam ducas, desidero tamen multum ut, sicut incepisti,
523 lib1, 18| dei. Si boni angeli tantum designantur per utrumque, idem est quod
524 lib1, 25| si non possunt ullo modo, desinant nos irridere, et accedant
525 comm | promittit, gratiae suae dona non desinit impertiri. Et ut alia taceam
526 lib1, 22| consolaretur, hoc solum me cogeret desperare.~ANSELMUS:~Audi tamen.~BOSO:~
527 praef | toto corpore sit quod non despiciat.~ ~
528 lib2, 14| bonum est quam mala est eius destructio, plus est bonum incomparabiliter,
529 lib2, 11| quoniam neutra facit aut destruit hominem, sed altera valet
530 lib1, 18| indubitanter tenendum sit determinent, non arbitror reprehendi
531 lib1, 24| perdidit illam potestatem et devenit in hanc impotentiam. Idem
532 lib2, 9 | munita ratione, ut neque ad dexteram neque ad sinistram videam
533 lib2, 16| rationem intelligere nihil dicendo probaveris.~ANSELMUS:~Video
534 lib1, 18| coegi te, ut de angelis haec diceres. Nam non frustra factum
535 lib1, 18| malitiae: cur non et bonus homo dicetur «angelus» propter imitationem
536 lib1, 1 | nulli praestituis, ut cui dictamen tuum non placet, pulchrius
537 lib1, 1 | incompto et contemptibili dictamine exarare praesumo.~BOSO:~
538 lib2, 10| tres nequivisse proferre dictiones sine aliis verbis, ut sic
539 lib2, 10| quia hoc quaesivi; dic quae dicturus eras.~ANSELMUS:~Dicamus
540 lib2, 17| ipse voluit (Is. 53,7), didicerat. Quapropter quoniam vera
541 lib1, 18| rebus sic exponimus divina dieta, ut diversis sententiis
542 lib1, 1 | dicendum est in aliud tempus differamus. ~ANSELMUS:~Hoc quoque multum
543 lib1, 9 | fecisti propter quod sumere differebas. Multo igitur minus inusitata
544 lib1, 18| in numero perfecto, quia differebat deus - sicut adhuc differt -
545 lib1, 9 | factum est propter quod differebatur; quia non nisi per illud
546 lib1, 18| nec post eius perfectionem differendum. Unde colligi potest deum
547 lib1, 9 | navi transiturum et idcirco differo transmeare, quia navis abest:
548 lib1, 18| mundi futuram renovationem differre deus voluerit inconveniens
549 lib1, 18| si Adam non peccasset, differret tamen deus illam civitatem
550 lib1, 18| eorum confirmatio diu non differretur, propterea quia mundi novi
551 lib2, 15| 1Cor. 2,8). Tantum namque differunt scienter factum peccatum
552 lib1, 1 | ignorantia quaedam facit difficilia, quae per earum notitiam
553 lib1, 1 | quaerendo valde videatur difficilis, in solvendo tamen omnibus
554 lib2, 11| Nihil autem asperius aut difficilius potest homo ad honorem dei
555 lib2, 11| satisfaciens pro peccato tanta difficultate vincat diabolum ad honorem
556 lib2, 22| verum esse potest aliquis diffiteri.~ANSELMUS:~Si quid diximus
557 lib2, 17| illum de quo agimus hominem diffundatur, et incidere in quasdam
558 lib1, 1 | illa curabo quod deus mihi dignabitur aperire, petentibus ostendere.
559 comm | superna gratia mihi dare dignatur, aliquantum conor assurgere;
560 lib2, 16| veniam iterum peccent, si digne satisfacere et corrigi deinceps
561 lib2, 9 | dignitatem nativitatum. Digniorem namque nativitatem habebit
562 lib1, 12| rationabiliter intelligere, ut dignitati eius non videamur repugnare.
563 lib1, 13| servat deus iustius quam suae dignitatis honorem.~BOSO:~Concedere
564 lib2, 8 | virgine aut de non-virgine dignius hoc fiat, non est opus disputare,
565 lib2, 11| maiori non possit? An non est dignum quatenus, qui se sic abstulit
566 lib1, 18| est. Nunc redi ad id unde digressi sumus.~ ~
567 lib2, 8 | potestati et ad hoc ipsum opus dilatum esse, nil convenientius,
568 lib1, 8 | quem pater filium suum dilectum in quo sibi bene complacuit (
569 lib1, 6 | bonis angelis quantum eos diligat, pro quibus talia non sustinet?
570 lib1, 16| irascaris, hilarem datorem diligit deus (2 Cor. 9,7). Nam nemo
571 lib1, 24| debere nisi illi, cui penitus dimissa sunt peccata, nec hanc dimissionem
572 lib1, 20| accipere quod non habet. De dimissione vero breviter dico quia
573 lib1, 24| dimissa sunt peccata, nec hanc dimissionem fieri nisi debito reddito,
574 lib1, 10| pervenire quemquam nisi dimissis peccatis, nec ullum hominem
575 lib2, 19| profundo miseriarum, ut eis dimittatur quod pro peccatis debent,
576 lib1, 20| et misericordiam dandi et dimittendi, et oboedientiam.~ANSELMUS:~
577 lib1, 20| vitae calco, in dando et dimittendo quae mea sunt largior, in
578 lib2, 9 | ad domnum papam Urbanum directa, quantum ad praesentem investigationem
579 comm | secure tenere debeam, alieno discam iudicio.~ ~Quapropter, mi
580 lib1, 9 | dictum est pro: alios fecit discere, aut quia quod per scientiam
581 lib2, 1 | namque rationalis est, ut discernat inter iustum et iniustum,
582 lib2, 13| nisi qui illud a malo scit discernere. Hanc quoque discretionem
583 lib2, 1 | discernendi, quia in vanum discerneret, si secundum discretionem
584 lib1, 9 | Ut mihi videtur, non bene discernis inter hoc quod fecit exigente
585 lib1, 1 | quam ea praesumamus ratione discutere, ita negligentia mihi videtur,
586 lib1, 19| ipso permittente, et eam disponat recondere in thesaurum suum,
587 lib1, 8 | quam spontanea voluntate disponente mortem sustinuisse. ~ ~
588 lib1, 18| insensibilis creatura per dei dispositionem naturaliter exhiberet. Solemus
589 lib1, 9 | patre sanctoque spititu disposuerat se non aliter quam per mortem
590 lib1, 1 | sollicitat, accipiam mecum disputantem, ut Boso quaerat et Anselmus
591 lib2, 8 | dignius hoc fiat, non est opus disputare, sed sine omni dubitatione
592 lib2, 16| tuis obiecerim in huius disputationis nostrae principio, quia
593 lib1, 25| dictis dicenda alio exordio distinguamus.~ ~ ~ ~
594 praef | nominavi et in duos libellos distinxi. ~ ~Quorum prior quidem
595 lib1, 23| negari.~ANSELMUS:~Intende in districtam iustitiam, et iudica secundum
596 lib1, 23| deus recuperet.~BOSO:~Nec districtius nec iustius potest aliquid
597 lib2, 7 | duobus individuis animalibus diversarum specierum masculo et femina
598 lib2, 17| hoc enim valuit in Christo diversitas naturarum et unitas personae,
599 lib1, 7 | percutiens iuste percuti meruit. Diverso igitur intuitu iusta et
600 lib1, 9 | erat ex humanitate, sed ex divinitate. Proprio vero filio suo
601 lib1, 8 | Christo, non pertineant ad divinitatem, tamen inconveniens videatur
602 lib2, 18| exigendum a paupere, sed a divite. Deus quoque dicitur omnibus
603 lib2, 18| accipere, non est aliud quam divites debere pauperibus eleemosynam
604 lib2, 18| dicimus debere pauperes a divitibus eleemosynam accipere, non
605 lib1, 18| ANSELMUS:~Si quis ergo dixerit quia tantum laetabuntur
606 lib1, 9 | Quod autem apostolus, cum dixisset: humiliavit semetipsum,
607 lib2, 14| peccatorum omnium.~ ~Nunc rogo ut doceas me, quomodo mors eius praevaleat
608 lib2, 11| et beatitudinis aeternae docendo reducturus, cum hominibus
609 comm | apostolos sancti patres et doctores nostri multi tot et tanta
610 lib1, 9 | quale est et illud: mea doctrina non est mea (ib. 7,16).
611 lib1, 20| in tanto es periculo, non doles. Ad quod etiam pertinet
612 lib1, 20| id ad quod factus es, et dolor quia nondum ibi es, et timor
613 lib1, 9 | appetitum, quo humana caro dolorem mortis fugiebat. Voluntatem
614 lib2, 11| iniurias aut contumelias aut dolores aut mortem a iustitia non
615 lib1, 11| restituit, nisi pro illata doloris iniuria recompenset aliquid:
616 comm | Quapropter, mi pater et domine, Christianis omnibus cum
617 lib1, 7 | altero persuadente se ipsum domino suo furabatur. Quid enim
618 lib2, 9 | De incarnatione verbi ad domnum papam Urbanum directa, quantum
619 comm | promittit, gratiae suae dona non desinit impertiri. Et
620 lib1, 9 | deus illum exaltavit et donavit illi nomen, quod est super
621 lib2, 15| nos. Hoc autem absque omni dubietate cognito: cuncta quae ipse
622 lib1, 20| ANSELMUS:~Hoc quoque non dubitabis, ut puto, quia secundum
623 lib1, 25| iungant se nobis, qui non dubitamus hominem per Christum posse
624 lib2, 13| Christo semper fuisse non dubitarem, ideo tamen quaesivi, ut
625 lib2, 1 | illo fruendo beata esset, dubitari non debet. Ideo namque rationalis
626 lib2, 13| habiturus sit.~ANSELMUS:~Quid dubitas de deo utrum sit omnia sciens?~
627 lib2, 18| deo cum ratio postulat non dubitet, qui cum nullatenus aut
628 lib1, 20| me in angustias quasdam ducas, desidero tamen multum ut,
629 lib1, 4 | eius propositum ad effectum duci poterat, nisi genus hominum
630 lib2, 9 | BOSO:~Sic est via qua me ducis, undique munita ratione,
631 lib2, 9 | quo nihil possumus, nos ducit ubicumque viam veritatis
632 lib2, 9 | declinare.~ANSELMUS:~Non ego te duco, sed ille de quo loquimur,
633 lib2, 19| Nihil rationabilius, nihil dulcius, nihil desiderabilius mundus
634 | dum
635 lib1, 24| impotentiam illam sibi fecit. Dupliciter namque peccavit, quia et
636 comm | insipientiam et frangendum duritiam infidelium, et ad pascendum
637 | eademque
638 lib2, 10| scio eum: quis eum dicet easdem tres nequivisse proferre
639 lib1, 18| aeternum, creavit omnia simul (Eccl. 18,1) -, videtur necesse
640 lib1, 1 | et idcirco «altiora» me (Eccli. 3,22) tractare timeo, ne
641 praef | congruo spatio illud mihi edere licuisset. In magna enim
642 praef | secundum materiam de qua editum est, Cur deus homo nominavi
643 lib1, 18| poterat.~BOSO:~Non nihil effecisti.~ANSELMUS:~Est et alia ratio,
644 lib2, 13| numquam in illo erit, ab effectu restringitur. Nam etsi aliquando
645 lib2, 16| tempore eius protendatur effectus. Quod autem non solis praesentibus
646 lib2, 16| voluerint, per eiusdem pacti efficaciam iterum veniam recipiant.
647 lib2, 17| res facit. Praecedens et efficiens necessitas est, cum dicitur
648 lib2, 17| astruere. Hac sequenti et nihil efficienti necessitate, quoniam vera
649 lib2, 17| sequens vero et quae nihil efficit sed fit, est cum dico te
650 lib2, 19| personae, deus tamen non egebat ut de caelo descenderet
651 lib2, 5 | non propter se nullius egens incepit. Non enim illum
652 lib2, 19| retribuetur nullius rei egenti, et cui non est quod dari
653 lib2, 19| tantis debitis obligatos egestate tabescere in profundo miseriarum,
654 lib2, 16| est.~BOSO:~Immo quoniam eidem subiacent rationi, scilicet
655 lib1, 19| saltem in paradisum, de quo eiectus fuerat, reduceret?~BOSO:~
656 | eis
657 lib1, 18| infirmior et mortalis in electis de tanta infirmitate tanto
658 lib1, 18| dixi, et plures homines electos futuros quam sint angeli
659 lib2, 1 | talis, ut sic illud amet et eligat, nec ulla erit ratio cur
660 lib1, 18| nescimus utrum plures homines eligendi sint quam sint angeli perditi
661 lib2, 1 | Quamdiu ergo amando et eligendo summum bonum iusta faciet,
662 lib2, 1 | Quod si ad summum bonum eligendum et amandum iusta facta est,
663 lib2, 18| virginitatem sive coniugium dicit eligi non debere; sed dicimus
664 lib1, 15| magis a qualibet caeli parte elongarentur, tanto magis oppositae parti
665 lib1, 15| vellent non esse sub caelo aut elongari a caelo, nullatenus possent
666 comm | et quae corrigenda sunt emendentur.~ ~
667 lib1, 18| procreatio, donec numerus eorundem electorum compleatur; et
668 lib1, 25| misericordia divitem (cf. Eph. 2,4) supra intellectum
669 lib2, 9 | magis fieri oporteat, in epistola De incarnatione verbi ad
670 lib1, 9 | erat. Nam si fluvium quem equo et navi transire possem,
671 | eramus
672 | eras
673 lib1, 7 | diabolum vel ad parcendum illi eriperet: quae haec iniustitia esset?
674 | ero
675 lib2, 10| facit, prohibebat.~BOSO:~Erubesco quia hoc quaesivi; dic quae
676 | estis
677 lib2, 8 | mei loqueris..~ANSELMUS:~Estne hoc solidum quod diximus,
678 | esto
679 comm | eius certitudinem debemus esurire, delectantur, ut nec nostris
680 | etsi
681 lib2, 9 | enim personae nequeunt unum eundemque hominem assumere in unitatem
682 lib2, 16| et de salvatione Adae et Evae.~ ~Quapropter sicut eorum
683 lib2, 8 | sine femina, sicut fecit Evam; aut de femina sine viro,
684 lib1, 1 | eius firmitate me valeat evellere, a te peto mihi aperiri
685 lib1, 7 | iustum aut iniustum iudicari. Evenit enim ut aliquis innocentem
686 lib1, 15| non satisfaciente poenae exactio - excepto hoc quia deus
687 lib1, 8 | natura hominis creditur exaltata.~BOSO:~Ita sit, nihil imputetur
688 lib1, 9 | mortis oboedientiam, et haec exaltatio non nisi in retributionem
689 lib1, 18| namque in maiorum nostrorum exaltatione congaudere, ut cum in nataliciis
690 lib1, 1 | contemptibili dictamine exarare praesumo.~BOSO:~Nec hoc
691 lib1, 1 | omnes excusationes tuas excludam: quod postulo non facies
692 lib2, 16| quod illos duos ab hoc excluserit proposito.~BOSO:~Immo illos
693 lib1, 18| infirmior erat, quasi deum excusaret atque diabolum confunderet,
694 lib1, 24| impotentiae, aliquatenus excusari potest. Sed si in ipsa impotentia
695 lib1, 1 | scribat. Verum ut omnes excusationes tuas excludam: quod postulo
696 lib2, 16| BOSO:~An es oblitus quid excusationibus tuis obiecerim in huius
697 lib1, 24| non possit esse beatus nec excusetur impotentia.~ ~ANSELMUS:~
698 lib1, 19| margaritam ab aliquo invido excuti de manu sua in caenum, cum
699 comm | eius indagine se voluerit exercere. Nam et illi, quia breves
700 comm | ut a mortalibus nequeat exhauriri; et dominus in ecclesia
701 lib1, 14| solvendo, voluntate spontanea exhibet, aut deus eum invitum sibi
702 lib1, 15| nullus potest honorare vel exhonorare; sed quantum in se est,
703 lib2, 11| diabolo ut deum peccando exhonoraret, ut facilius non posset:
704 lib1, 11| deo quod suum est, et deum exhonorat; et hoc est «peccare». Quamdiu
705 lib1, 11| reddere, si non secundum exhonorationis factam molestiam aliquid,
706 lib1, 11| quod placeat illi quem exhonoravit, restituit. Hoc quoque attendendum
707 lib2, 18| sit melius, neutrum tamen exigatur determinate, sed sive faciat
708 lib2, 19| revinceret; sed quidquid ab illo exigebatur, hoc deo debebat non diabolo.~ ~
709 lib2, 18| Hoc namque debitum non est exigendum a paupere, sed a divite.
710 lib1, 9 | moreretur nec hoc ab illo exigeretur, sed huius rei a te audire
711 lib2, 11| Hoc enim ex debito non exiget deus ab illo; quoniam namque
712 lib2, 18| tamen ab homine determinate exigitur, sed qui coniugio uti et
713 lib1, 24| monstrat, unde nullatenus exire possit, et servus ille contemnens
714 lib2, 17| esset, qui utrumque perfecte existens, per humanam solveret quod
715 lib1, 9 | ANSELMUS:~Deo autem nequaquam existimabis convenire, ut quam fecit
716 lib2, 22| rationabiliter invenisse existimamus, deo non nobis attribuere
717 lib1, 4 | super nubem pingere nos existimant. Monstranda ergo prius est
718 lib2, 14| debere. ~ANSELMUS:~Recte existimas. Sed dic mihi cur ita cor
719 lib1, 18| factos in perfecto numero existimat.~BOSO:~Dic illam. ~ANSELMUS:~
720 lib1, 1 | non sibi satisfacere, plus existimet rei veritatem mihi deficere,
721 lib1, 25| generetur, a dictis dicenda alio exordio distinguamus.~ ~ ~ ~
722 lib1, 24| impotentia.~ ~ANSELMUS:~Expecta adhuc parum. ~BOSO:~Quid
723 lib1, 18| usque ad eandem mundi quam expectamus renovationem; aut si non
724 lib1, 20| dicitur nisi illis, qui aut expectaverunt Christum antequam veniret,
725 lib2, 17| per divinam posset quod expediebat. Denique virgo, quae per
726 lib2, 11| operibus, quam velut ante experimentum sola ratione monstrari possint.
727 lib1, 9 | scientiam non ignorabat, expertmento didicit. Quod autem apostolus,
728 lib2, 11| monstrari possint. Quis enim explicet quam necessarie, quam sapienter
729 lib1, 9 | Necesse habeo ut hoc apertius exponas.~ANSELMUS:~Cur persecuti
730 lib1, 10| dicta sunt similia, sic sunt exponenda, ut nulla necessitate, sed
731 lib1, 4 | quasi picturae corporis sunt exponendae.~ANSELMUS:~Nonne satis necessaria
732 lib2, 19| sponte dedit, non est opus exponere.~BOSO:~Sufficienter patet.~
733 lib1, 18| hominibus; et uno solo modo exponi posse video constituit terminos
734 lib1, 18| in huiusmodi rebus sic exponimus divina dieta, ut diversis
735 lib1, 18| angelorum dei (Septuaginta), sic exponunt, ut secundum numerum bonorum
736 lib2, 9 | oraturus, et diabolus quem erat expugnaturus, ambo falsam similitudinem
737 praef | qui, antequam perfectum et exquisitum esset, primas partes eius
738 lib2, 17| inquirere vitas, quasi debitum exsolvas. ~ANSELMUS:~Quoniam voluntatem
739 lib2, 18| quod offert deo praemium exspectat. Cum ergo dicis creaturam
740 comm | intentionem ad intellectum extendere, cum docet qualiter ad illum
741 lib2, 21| ad illos aliquando debere extendi, rationabiliter convincitur
742 lib1, 12| inconveniens videtur. Ad hoc etiam extenditur haec inconvenientia, ut
743 lib1, 9 | dicimus illum velle lucernam extinguere, qui non vult claudere fenestram,
744 lib1, 9 | ventus intrat, qui lucernam extinguit. Sic igitur voluit pater
745 lib1, 18| nataliciis sanctorum festiva exultatione iucundamur, de gloria illorum
746 lib2, 19| non possim quanto gaudio exultet cor meum. Videtur enim mihi
747 lib2, 19| debiti quo ipse non eget, et exundantiae suae plenitudinis, quam
748 lib1, 20| iniustitia et fecerit iustitiam (Ez. 18,27), omnes iniustitias
749 lib2, 14| alia creatura?~BOSO:~Non facerem, etiam si infinitus mihi
750 lib1, 25| sed in deo confidens, et faciam quod ipso adiuvante potero.
751 lib1, 11| peccata hominibus. Et ut hoc faciamus apertius, prius videamus
752 lib2, 7 | impossibile est, ut ambo faciant quod fieri necesse est.
753 lib1, 10| id est quam magna res facienda sit per oboedientiam. Nam
754 lib2, 11| animam suam ponat nullo alio faciente, sive alius hoc faciat,
755 lib1, 1 | excludam: quod postulo non facies doctis, sed mihi et hoc
756 lib1, 1 | per earum notitiam fiunt facilia.~BOSO:~Sic breviter de his
757 lib2, 8 | aliquis modus ex tribus istis facilior est deo quam alii, ut eo
758 lib1, 8 | mandatum dedit mihi pater, sic facio (ib. 14/31). Item: Calicem
759 lib1, 6 | vobismetipsis, quia impotentem illum facitis. Aut si fatemini quia potuit,
760 lib1, 12| terrenae potestates hoc recte faciunt, ipse facit, a quo ad hoc
761 lib1, 9 | proponimus nos aliud prius facturos, per quod illud fiat: cum
762 lib1, 16| rationem habere.~ANSELMUS:~Faliis me. Non enim proposuimus
763 lib2, 17| posset velle mentiri aut fallere aut mutare voluntatem, quam
764 lib2, 9 | erat expugnaturus, ambo falsam similitudinem dei per propriam
765 lib1, 19| ita cogitare nequeo, sicut falsitatem non possem intelligere veritatem
766 lib1, 3 | convenire - lassitudinem, famem, sitim, verbera et inter
767 lib1, 25| adiuvante potero. Sed ne fastidium haec volenti legere nimis
768 lib1, 10| quod bene vult: quamvis fateamur nos velle ut illam poenam
769 lib2, 18| aeternaliter servare potuerit, fatebor illum tale quid sponte dedisse
770 lib1, 6 | impotentem illum facitis. Aut si fatemini quia potuit, sed non voluit
771 lib1, 8 | rationi, cum deum ea voluisse fatemur quae de eius incarnatione
772 lib1, 1 | simplicitatem Christianam quasi fatuam deridentes obicere, et fideles
773 lib2, 18| quaeram quiddam, quod quamvis fatuum forsitan putes quaerere,
774 lib1, 18| ut diversis sententiis favere videantur, nec alicubi invenitur
775 lib1, 9 | cibum, propterea quia iam fecisti propter quod sumere differebas.
776 lib2, 8 | fecit in solo Adam, nec feminam, ut de utroque sexu multiplicarentur
777 lib1, 9 | extinguere, qui non vult claudere fenestram, per quam ventus intrat,
778 lib1, 23| humana corrupta et quasi fermentata est peccato, cum quo nullum
779 lib2, 16| peccato quasi azimum de fermentato deus assumpsit. Nam licet
780 praef | nesciente sibi transcribebant, festinantius quam mihi opportunum esset,
781 lib1, 18| in nataliciis sanctorum festiva exultatione iucundamur,
782 lib2, 8 | Pinge igitur non super fictam vanitatem, sed super solidam
783 lib1, 1 | fatuam deridentes obicere, et fideles multi in corde versare:
784 lib2, 19| potest. Ego quidem tantam fiduciam ex hoc concipio, ut iam
785 lib1, 4 | quoniam non rem gestam, sed figmentum arbitrantur esse quod credimus,
786 lib1, 1 | cum ipsum dominum informi figura pingi video, ita mihi contingat,
787 lib1, 18| Quod quidam, quia pro filiarum Israel invenitur angelorum
788 lib1, 1 | de «specioso forma prae filiis hominum» (Ps. 44,3), sic
789 lib2, 19| fundamentum hoc aedificatur, super firmam petram fundatur (cf. Luc.
790 lib2, 11| immortalitas ipsius immutabiliter firmata esset, non tamen minus homo
791 lib1, 1 | nihil tamen sit quod ab eius firmitate me valeat evellere, a te
792 lib1, 1 | placent, unum ex illis qui hoc flagitant, qui inter alios instantius
793 lib1, 9 | dispositum erat. Nam si fluvium quem equo et navi transire
794 lib1, 1 | sicut est de «specioso forma prae filiis hominum» (Ps.
795 lib1, 22| eodem diabolo suadente, qui fortior peccavit in caelo nullo
796 lib1, 22| talis debet esse, ut sicut fortis ac potestate immortalis
797 lib1, 7 | liberaret hominem, quam per fortitudinem, ut cum diabolus eum, in
798 lib2, 17| significatur potentia et fortitudo. Non enim aliud intelligitur,
799 comm | confutandum insipientiam et frangendum duritiam infidelium, et
800 lib2, 19| plenitudinis, quam parentes et fratres suos, quos aspicit tot et
801 lib2, 19| ANSELMUS:~Quibus convenientius fructum et retributionem suae mortis
802 praef | est in corpore et anima, fruereter; ac necesse esse ut hoc
803 lib1, 18| natura ante maiorem quae deo frui deberet, nequaquam perficeretur,
804 lib1, 9 | humana caro dolorem mortis fugiebat. Voluntatem vero patris
805 lib1, 7 | persuasisset, ac traditor fugitivum, fur furem cum furto domini
806 lib2, 19| super firmum fundamentum fundata est.~BOSO:~Vere quidquid
807 lib2, 19| aedificatur, super firmam petram fundatur (cf. Luc. 6,48).~ANSELMUS:~
808 lib1, 7 | persuadente se ipsum domino suo furabatur. Quid enim iustius fieri
809 lib1, 7 | traditor fugitivum, fur furem cum furto domini sui suscepisset?
810 lib1, 7 | fugitivum, fur furem cum furto domini sui suscepisset?
811 lib1, 18| et plures homines electos futuros quam sint angeli mali.~BOSO:~
812 lib1, 20| per dilectionem operatur (Gal. 5,6), spero me posse salvari,
813 lib1, 18| angelorum perditione, quantum gaudebunt de sua assumptione, quoniam
814 lib2, 4 | quam rationalem naturam ad gaudendum de se, valde alienum est
815 lib1, 18| igitur habebit aliquis cur gaudere debeat de alterius perditione.~
816 lib1, 18| unde ullus de alieno damno gauderet.~BOSO:~Ita videtur.~ANSELMUS:~
817 lib2, 19| dicere non possim quanto gaudio exultet cor meum. Videtur
818 lib1, 18| factum videtur dicere (cf. Gen. 1,1ss.), aliter sunt intelligendi,
819 lib1, 18| completo cessabit esse hominum generatio, quae fit in hac vita.~ ~
820 lib1, 25| nimis longa continuatione generetur, a dictis dicenda alio exordio
821 lib2, 8 | erat quae causa fuit humano generi totius mali, multo magis
822 lib1, 18| sicut quidam intelligunt in Genesi, non video posse me per
823 lib1, 19| nostra (Mat. 6,12), et omnis gens orat deum quem credit, ut
824 lib1, 18| vocarentur, quia in omni gente qui timet deum et operatur
825 lib1, 18| Nonne similiter est in gentibus quae ad fidem vocatae sunt,
826 lib1, 18| constituit terminos populorum seu gentium iuxta numerum angelorum
827 lib2, 17| voluntatem hanc scio me gerere, quod petis non denego;
828 lib1, 4 | quasi quasdam picturas rei gestae obtendimus, quoniam non
829 lib1, 4 | obtendimus, quoniam non rem gestam, sed figmentum arbitrantur
830 lib1, 18| exultatione iucundamur, de gloria illorum laetantes. Quam
831 lib2, 15| cognovissent, numquam dominum gloriae crucifixissent (1Cor. 2,
832 lib1, 18| immo omnis creatura de tam gloriosa et tam admirabili sui consummatione
833 lib2, 5 | vovit, non minus sed magis gratus est deo, quam si non vovisset;
834 lib1, 24| peccatum quod facit.~BOSO:~Et grave nimis est, et ita esse necesse
835 lib1, 6 | quod facile posset, cum gravi labore sine ratione faceret,
836 lib1, 21| non debet.~BOSO:~Nimis est gravis haec sententia.~ ~
837 lib1, 21| sit contra voluntatem dei, gravissimum quiddam et nulli damno comparabile
838 lib1, 21| supra dixi.~ANSELMUS:~Sic greviter peccamus, quotienscumque
839 lib1, 3 | Et ut diabolus, qui per gustum ligni quem persuasit hominem
840 lib1, 1 | sufficiat ad praesens opus habeamus, et quod plus dicendum est
841 lib1, 18| immortalitatem transmutarentur. Habebant enim in paradiso quandam
842 lib2, 1 | erit contra voluntatem, non habendo quod desiderat; quod nimis
843 lib1, 10| beatitudinem, quae in hac vita haberi non potest, nec ad illam
844 lib2, 21| enim in dignitatem quam habituri erant non possunt restitui,
845 lib1, 7 | hominem; et quare videatur habuisse cur deus hoc modo hominem
846 lib1, 18| caelesti civitate suum locum habuissent. Sequitur itaque quia in
847 lib1, 6 | diabolum de caelo descenderet? Hacc nobis infideles obicere
848 lib2, 10| qui numquam fuerit, sicut hactenus fecimus, sed velut de eo
849 lib2, 19| Aut quos iustius faciet haeredes debiti quo ipse non eget,
850 lib2, 16| illum mori.~ANSELMUS:~Nimis haeres in nihilo, et ut dici solet,
851 lib2, 16| potestatem haberet, hoc a se ipso hatuit ut non posset velle mentiri,
852 lib2, 16| igitur ut pro tarditate et hebetudine nostri quaeram ingenii,
853 lib1, 16| quaestiones.~BOSO:~Ne irascaris, hilarem datorem diligit deus (2
854 lib1, 16| Nam nemo magis probat se hilariter dare quod promittit, quam
855 lib2, 5 | sed gratis. Nam si quod hodie sponte promittis cras te
856 lib2, 11| BOSO:~Ita est.~ANSELMUS:~Hoe autem nec sub illo nec extra
857 lib2, 7 | Non igitur potest fieri homo-deus quem quaerimus, ex divina
858 lib1, 24| non est qua evadat miser homuncio, et misericordia dei perire
859 lib2, 8 | ostendatur quia mundius et honestius procreabitur homo ille de
860 lib1, 15| cum vult quod debet, deum honorat; non quia illi aliquid confert,
861 lib1, 22| deo irrogatae, nisi prius honoraverit deum vincendo diabolum,
862 lib1, 15| custoditur.~ANSELMUS:~Dei honori nequit aliquid, quantum
863 lib1, 12| omni solutione ablati sibi honoris deceat deum peccatum dimittere.~
864 lib1, 20| his das deo?~BOSO:~An non honoro deum, quando propter timorem
865 lib2, 14| cor tuum iudicat, ut plus horreat unum peccatum in laesione
866 lib1, 25| modo fieri posse. Quod si horrent, credant nobiscum in Christum,
867 lib1, 3 | femina, lacte et alimentis humanis nutritum crevisse, et -
868 lib1, 9 | homo ille deo patri, et humanitas divinitati, et hanc ab illo
869 lib1, 9 | quam habebat, non erat ex humanitate, sed ex divinitate. Proprio
870 lib2, 16| praesumat vel cogitare quod humanus intellectus valeat penetrare,
871 lib1, 12| est sicca, et ignis est humidus; neutrum enim verum est.
872 lib1, 8 | cum dicimus deum aliquid humile aut infirmum pati, non hoc
873 lib1, 20| Paenitentiam, cor contritum et humiliatum (Ps. 50,19), abstinentias
874 lib1, 8 | incarnatione dei ulla eius humilitas intelligitur facta, sed
875 lib1, 10| et omne donum perfectum (Iac. 1,17). Et sicut pater trahere
876 | ibidem
877 lib1, 3 | vero, quia credimus: unum idemque tamen est quod quaerimus.
878 lib1, 8 | laborare. Sed dominum Christum Iesum dicimus verum deum et verum
879 lib2, 18| debet esse. Dominus itaque Iesus cum mortem, sicut diximus,
880 lib1, 12| dicat: si aqua est sicca, et ignis est humidus; neutrum enim
881 lib1, 9 | quia quod per scientiam non ignorabat, expertmento didicit. Quod
882 lib2, 13| sciet bonum, ita nullum ignorabit malum. Omnem igitur habebit
883 lib2, 13| poterit homo ille esse vere ignorans, sicut vere mortalis erit?~
884 lib2, 13| nullus scit facere, qui malum ignorat. Sicut igitur ille de quo
885 lib2, 16| secretis tantae rei quod ignoremus. Quippe mirabilius deus
886 lib2, 13| ita nullum bonum erit quod ignoret. Bonum autem nemo perfecte
887 lib2, 18| suam mortem pro tali causa illatam declinasset?~BOSO:~Videtur
888 lib2, 18| quam oboedienter servabat, illatas benigna patientia sustinuit,
889 lib1, 9 | et iam video quid sibi illatum, quia oboediendo perseveravit,
890 lib1, 1 | solum litterati sed etiam illitterati multi quaerunt et rationem
891 lib1, 25| mihi parcis nec consideras imbecillitatem scientiae meae, cui tam
892 lib1, 18| vocari, quia vitam angelicam imitantur atque similitudo et aequalitas
893 lib1, 18| dicetur «angelus» propter imitationem iustitiae? Quare possumus -
894 lib2, 19| iustitiam dedit? Frustra quippe imitatores eius erunt, si meriti eius
895 lib2, 14| corporalis huius hominis nulla immensitas vel multitudo peccatorum
896 lib2, 11| numquam peccasset homo et immortalitas ipsius immutabiliter firmata
897 praef | institutam esse, ut aliquando immortalitate beata totus homo, id est
898 lib2, 5 | ut bonitas dei propter immutabilitatem suam perficiat de homine
899 lib1, 8 | naturam absque dubio asserimus impassibilem, nec ullatenus posse a sua
900 lib1, 8 | intelligimus secundum sublimitatem impassibilis naturae, sed secundum infirmitatem
901 lib1, 7 | sed instinctu malitiae impellebatur. Nam non hoc faciebat deo
902 lib2, 11| de se.~BOSO:~Ad hoc nos impellit ratio.~ANSELMUS:~Videamus
903 lib1, 10| indeclinabiliter vult, trahitur vel impellitur, non inconvenienter trahere
904 lib2, 18| debere pauperibus eleemosynam impendere. Hoc namque debitum non
905 lib2, 5 | minus tibi debet ille pro impenso beneficio cui das, quam
906 comm | gratiae suae dona non desinit impertiri. Et ut alia taceam quibus
907 lib1, 1 | accepisti» (Mat. 10,8) libenter impertiris, altiora ad quae nondum
908 lib2, 16| quod ea die fiet, veniam impetrare et ad pactum ibi constitutum
909 lib1, 18| hoc futurum esse, donec impleatur numerus electorum hominum
910 lib2, 16| probaveris.~ANSELMUS:~Video me ab importunitate tua non posse liberari.
911 lib1, 2 | ANSELMUS:~Quoniam video importunitatem tuam et illorum qui hoc
912 lib2, 17| paenitet, ut hoc faceres, importunum tibi extitisse.~ANSELMUS:~
913 lib2, 21| reconciliationem de qua quaesivisti, impossibilem intelliges, si diligenter
914 lib1, 15| inconvenientia, ita sunt impossibilia, necesse est ut omne peccatum
915 lib1, 12| intelligatur, sicut cum de duobus impossibilibus dicimus: si hoc est, illud
916 lib2, 17| subditur necessitati aut impossibilitati. Nihil enim est necessarium
917 lib1, 23| Et nihil iustius et nihil impossibilius. Sed ex his omnibus videtur
918 lib1, 6 | repugnatis vobismetipsis, quia impotentem illum facitis. Aut si fatemini
919 lib1, 24| nulla est in illo causa impotentiae, aliquatenus excusari potest.
920 lib1, 10| mortem filium traxisse vel impulisse: quis non videat eadem ratione
921 lib1, 10| affirmatur. In quo tractu vel impulsu nulla intelligitur violentiae
922 lib2, 5 | propter se? Quomodo etiam imputabimus nostram salutem eius gratiae,
923 lib2, 5 | deficere, totum gratiae debemus imputare, quia hoc propter nos, non
924 lib1, 18| casum suum infirmitati suae imputaret, cum ipsa infirmior staret;
925 lib1, 8 | exaltata.~BOSO:~Ita sit, nihil imputetur divinae naturae, quod secundum
926 lib2, 9 | semper aequales esse debent, inaequalitas secundum dignitatem nativitatum.
927 lib2, 13| quia sapienter fiet illa incarnatio? Sapienter namque assumet
928 lib2, 9 | virgine. Item si pater fuerit incarnatus, erunt duo nepotes in trinitate,
929 lib2, 9 | Si quaelibet alia persona incarnetur, erunt duo filii in trinitate,
930 lib2, 10| quasi nondum sit, sicut incepimus. Dico igitur: Si peccare
931 lib1, 19| paenitebit eum tantum bonum incepisse; quae duo absurda sunt.~
932 lib1, 25| macula fecit, ne aut boni incepti paenitere aut propositum
933 lib2, 5 | sponte se ut perficeret inceptum bonum quasi obligavit. Denique
934 lib2, 17| denego; sed quia de futuris incertus sum, promittere non audeo,
935 lib2, 17| hominem diffundatur, et incidere in quasdam alias quaestiones
936 lib1, 25| argumentationes tuae, sic a longe incipe, ut eas super firmum fundamentum
937 lib1, 8 | altissimum ad tam humilia inclinari, omnipotentem aliquid facere
938 lib2, 18| quatenus propter nulla incommoda quae sentire possunt, a
939 lib2, 12| nulla necessitate aliquod incommodum secundum voluntatem. ~BOSO:~
940 lib1, 7 | faciebat deo iubente, sed incomprehensibili sapientia sua, qua etiam
941 lib1, 1 | si tam decoram materiam incompto et contemptibili dictamine
942 lib1, 10| trahitur vel impellitur, non inconvenienter trahere aut impellere deus,
943 lib1, 25| multo magis propter eandem inconvenientiam impossibile est nullum hominem
944 lib2, 11| naturae corruptibilitas sive incorruptibilitas, quoniam neutra facit aut
945 lib2, 16| non pronuntiet.~ANSELMUS:~Incredibile quoque videtur, quando deus
946 lib2, 18| unusquisque quod aliquando incunctanter amissurus est, pro se ipso
947 lib2, 5 | ne apostatae damnationem incurrat, et licet cogi possit servare,
948 lib1, 9 | perseveravit, ut inde mortem incurreret.~ ~Potest etiam dici quia
949 lib2, 11| ANSELMUS:~Nunc autem restat indagare utrum possit mori secundum
950 comm | stabilitus in rationis eius indagine se voluerit exercere. Nam
951 lib1, 3 | eramus, ad tanta et tam indebita bona quae perdideramus,
952 lib1, 12| dicenda est quae aliquid deo indecens operatur. Quod autem dicitur
953 lib1, 6 | quem sine ulla ratione tam indecentia velle pati asseritis? Omnia
954 lib2, 5 | deus necessitate vitandi indecentiam, ut salutem procuret humanam.
955 lib1, 24| sufficientia in qua nulla est indigentia, sic nulli convenit, nisi
956 lib1, 21| restaurare; sed deus nullo indiget et omnia si perirent posset,
957 lib1, 1 | ne, quemadmodum ego soleo indignari pravis pictoribus, cum ipsum
958 lib1, 18| est intelligenda in numero individuorum quantum in numero naturarum,
959 lib2, 9 | attribuitur culpae vindicta aut indulgentia. Quapropter cum nos ratio
960 lib1, 12| quas aliis facimus solemus indulgentiam petere.~ANSELMUS:~Verum
961 lib1, 3 | laudamus et praedicamus ineffabilem altitudinem misericordiae
962 lib1, 3 | quae studiose considerata, inenarrabilem quandam nostrae redemptionis
963 lib1, 12| repugnantiam quam putabam inesse; sed est aliud ad quod tuum
964 lib2, 9 | Quapropter cum nos ratio inevitabilis perduxerit ad hoc, ut necesse
965 lib1, 24| quod debet, quia peccavit, inexcusabilis est. Ipsa namque impotentia
966 lib1, 24| una de omnibus quas posui inexpugnabili veritate roboratur, sufficere
967 lib1, 24| pluribus argumentis veritas inexpugnabiliter monstretur, aequaliter ab
968 lib2, 13| videtur, sicut dicis; sed in infantia sicut non erit tempus congruum,
969 lib2, 16| humano genere, quod totum infectum erat peccato, hominem sine
970 lib1, 6 | Nam in cuius potestate est infernus aut diabolus, aut cuius
971 lib1, 7 | putant diabolum illam iuste inferre. Contingit enim idem aliquid
972 lib2, 16| nec consequentias quas infers, ullatenus infirmare valeo.~ ~
973 lib1, 21| sicut iste est?~BOSO:~Si infinito numero multiplicarentur
974 lib1, 24| tuarum rationum aliquatenus infirmari posse video.~ANSELMUS:~Neque
975 lib1, 18| quia victi peccaverunt, sic infirmati sunt, ut quantum in ipsis
976 lib2, 11| autem se ipsum quomodo daret infirmis et mortalibus, ut propter
977 lib1, 18| mortalis in electis de tanta infirmitate tanto altius ascenderet,
978 lib2, 13| ignorantiam quoque sicut alias infirmitates nostras habiturus sit.~ANSELMUS:~
979 lib1, 18| confunderet, si ille casum suum infirmitati suae imputaret, cum ipsa
980 lib2, 13| XIII – Quod cum aliis infirmitatibus nostris ignorantiam non
981 lib1, 8 | deum aliquid humile aut infirmum pati, non hoc intelligimus
982 lib1, 22| poenam mortalitatis, ita: infirmus et mortalis, qualem ipse
983 lib1, 1 | pictoribus, cum ipsum dominum informi figura pingi video, ita
984 lib2, 16| hebetudine nostri quaeram ingenii, quatenus mihi et illis
985 lib1, 1 | multis et maxime tardioribus ingeniis magis patent et ideo plus
986 lib2, 19| plures quam meum aut mortale ingenium comprehendere valeat huius
987 lib2, 18| propter quam aliae multae se ingesserunt, persolvendum videatur.~
988 lib2, 16| Christi paradisum caelestem ingredi potuit, sicut supra dixi
989 lib2, 16| ut nullus palatium eius ingrediatur, donec factum sit hoc unde
990 lib2, 5 | quasi necessitate vitandi inhonestatem, quam utique non timet,
991 lib1, 15| quantum ad illam pertinet, inhonorat, quoniam non se sponte subdit
992 lib1, 22| vincendo diabolum, sicut illum inhonoravit victus a diabolo. Victoria
993 lib2, 16| ipsa unde assumptus est, in iniquitatibus, concepta est, et in peccatis
994 lib1, 3 | causa nostrae damnationis, initium habuit a femina, sic nostrae
995 lib1, 24| reddentem debitum. Nam si quis iniungat opus aliquod servo suo,
996 lib1, 25| meae, cui tam magnum opus iniungis. Tentabo tamen, quandoquidem
997 lib1, 20| iustitiam (Ez. 18,27), omnes iniustitias eius tradi oblivioni (cf.
998 lib2, 16| Ille autem qui solus est innocens, tantam apud regem habet
999 lib1, 10| delectatur aut eget sanguine innocentis, ut non nisi eo interfecto
1000 lib2, 15| ex illis salvati sunt et innumerabiles alii salvantur.~ANSELMUS:~
|