1.
Convenit etiam ut presbyteri Eugippii opera necessaria legere debeatis, quem
nos quoque vidimus, virum quidem non usque adeo saecularibus litteris eruditum,
sed Scripturarum divinarum lectione plenissimum. hic ad parentem nostram
Probam, virginem sacram, ex operibus sancti Augustini valde altissimas
quaestiones ac sententias diversasque res defiorans, in uno corpore necessaria
nimis dispensatione collegit et in trecentis triginta octo capitulis
collocavit. qui codex, ut arbitror, utiliter legitur, quando in uno corpore
diligentia studiosi viri potuit recondi, quod in magna bibliotheca vix
praevalet inveniri.
2.
Generat etiam hodieque catholica ecclesia viros illustres probabilium dogmatum
decore fulgentes. fuit enim nostris temporibus et Dionisius monachus, Scytha
natione sed moribus omnino Romanus, in utraque lingua valde doctissimus,
reddens actionibus suis quam in libris Domini legerat aequitatem. Scripturas divinas tanta
curiositate discusserat atque intellexerat, ut, undecumque interrogatus
fuisset, paratum haberet competens sine aliqua dilatione responsum. qui mecum
dialecticam legit, et in exemplo gloriosi magisterii plurimos annos vitam suam
Domino praestante transegit. pudet me de consorte dicere, quod in me nequeo
reperire. fuit enim in illo cum sapientia magna simplicitas, cum doctrina
humilitas, cum facundia loquendi parcitas, ut in nullo se vel extremis famulis
anteferret, cum dignus esset regum sine dubitatione colloquiis. interveniat pro
nobis qui nobiscum orare consueverat, ut cuius hic sumus oratione suffulti,
eius possimus nunc meritis adiuvari. qui petitus ab Stephano, episcopo
Salonitano, ex Graecis exemplaribus Canones ecclesiasticos moribus suis pares,
ut erat planus atque disertus, magna eloquentiae luce composuit, quos hodie usu
celeberrimo ecclesia Romana complectitur. hos etiam oportet vos assidue legere,
ne videamini tam salutares ecclesiasticas regulas culpabiliter ignorare. alia
quoque multa ex Graeco transtulit in Latinum, quae utilitati possunt
ecclesiasticae convenire; qui tanta latinitatis et graecitatis peritia
fungebatur, ut quoscumque libros Graecos in manibus acciperet, Latine sine
offensione transcurreret, iterumque Latinos Attico sermone relegeret, ut
crederes hoc esse conscriptum, quod os eius inoffensa velocitate fundebat.
3.
Longum est de illo viro cuncta retexere. qui inter reliquas virtutes hoc
habuisse probatur eximium, ut, cum se totum Deo tradidisset, non aspernaretur
saecularium conversationibus interesse, castus nimium cum alienas cotidie
videret uxores, mitis cum furentium vaesano turbine pulsaretur. fundebat
lacrimas motus compunctione cum audiret garrula verba laetitiae, ieiunabat sine
exprobratione prandentium, et adeo conviviis gratanter intererat ut inter
epulas corporales inquisitus spiritales semper copias exhiberet. quod si tamen
aliquando comederet, parvo quidem cibo sed tamen escis communibus utebatur.
unde summum genus aestimo patientiae inter humanas esse delicias et
abstinentiae custodire mensuram. sed ut bona mentis eius infucata laude
referamus, erat totus catholicus, totus paternis regulis perseveranter
adiunctus, et quicquid possunt legentes per diversos quaerere, in illius
scientia cognoscebatur posse fulgere. cuius nomini glorioso aliqua pravi
homines calumniose nituntur ingerere, unde sua videantur errata aliquatenus
excusare. sed ille iam saeculi perversitate derelicta, praestante Domino in
ecclesiae pace susceptus, inter Dei famulos credendus est habere consortium.
4.
Dicerem adhuc fortasse reliqua de sancto viro, quae nobis totius probationis
veritate comperta sunt. sed necesse est ut propositum nostrum potius
exsequamur, ne, cum simus debitores alterius promissionis, aliud diu referre
importuna loquacitate videamur. et ut vobis in regulis fidei nulla possit
nocere subreptio, legite quas habetis in promptu synodum Ephesenam et
Calchedonensem necnon et Encyclia, id est epistulas confirmationis supradicti
concilii; quae si diligenter excurritis, versutiae improborum nulla vobis
occasione praevalebunt.
|