46 - De Sancto Georgio XLVIII

171. Georgius XLVIII. Iste iuvenis aetate, capillo crispo capitis, grandes oculos. Ab Gregorio IV. papa Romanus cunsecratus fuit. Sed postquam sacramentum a corpore beati Petri praebuit, egressus Romam, statim cuntrarius ordinatori suo extitit. Hic postquam accepit regimen, omnes gazas ecclesiae cunfregit et criptas disrupit, et thesauros praedecessorum pontificum extraxit.

Et ut filiam Lotharii de fonte levaret, magnas ope exinde expendit. Eo anno ivit Papiam; et post omnia exenia augustali tributa, emit ex palatio eiusdem imperatoris vestimenta baptismalia quingentos aureos, ex auro ornata, bissina alba; et suscepit filiam praedicti augusti nomine Rotrudam, quam mihi porrexit, et manibus meis vestivi et calciamenta in pedibus decoravi auro et iacintho ornata, et postmodum missas ad augustum celebravit.

Pariter Ermengarda augusta stipata puellis, induta clara veste, aureo circumdata limbo, cunligata crines vittis, iacintinis gemmis, prosobsi velata, facies stillatas sarduisque, smaragdis, auro.

Et ante introitum missarum fatebat, se exardescere siti, et bibit occulte plenam fialam vini peregrini, et post haec caelesti participavit mensae infra palatium eiusdem civitatis in monasterio sancti Michaelis.

172. Igitur tempore illo, die 7. mense Madii dedicatio basilicae sancti Michaelis, hic Ravennae pluit sanguinem. Indictione 2, 8. eiusdem mensis, in vigilia noctis apparuit in caelum signum mirabile discurrentium inter se stellas ab oriente in occidentem velocissimum cum luna 20.

Item die quinta mensis Madii, indictione 3. factus est meridie sol tenebrosus nimis per universum mundum usque ad horam nonam. Et apparuit in caelum stellam ardens tanquam facula, superans virtutem solis, et aliqua modica sub ipsius quasi passos duos ibant ab orientem in occidentem, et post virtutem radiat solis, iterum candor earum in ipsis erat stellis.

Mortuusque est Lodovicus imperator, ut aiunt quidam, ipsa die. Et successit Lotharius, filius eius, post eum. Et antequam hic moreretur augustus, divisit imperium suum inter reges filios suos: Lotharius augustus maxima pars, Pipinus Aquitania regnum, Lodovicus Baioariae. Hiis Ermengardae filii.

Ad Carolum vero plus fertilem et optimam largivit partem, et Giselam, filiam suam, tradidit marito Curadum nomine, piissimushomo. Hic et haec Iudit augusta parturit. Mortuo autem Lodovico, semper bellum inter germanos fuit, eratque pax, sed instabilis.

173. His itaque gestis, sensit Georgius archiepiscopus, quod legati sedis apostolicae Franciam ire deberent ad impetrandum inter fratres pacem: misit missos suos ad Lotharium augustum, ut peteret ad Gregorium papam, quatenus ipse cum legatis Romanis Franciam pergeret. Factumque est ita; et ivit cum maledictione apostolica.

Et putans se ipse Georgius vicem apostolicam tenere, ivit cum equis 300, qui diversa portabant onera; et sumpsit secum aurummultum et argentum, depopulata gaza ecclesia, et coronas aureas, quas beatus Petrus antistes fecit, et calices et patenas aureas etdiversa vascula et argentea et aurea, et gemmas de cruce et coronis, quas demolivit, secum detulit, ut ad omnes larga manu largiret.

Cogitansque, quod per eam posset subvertere imperatorum corda, ut exiret desub potestate Romano pontificis; et privilegia, quae Maurus et ceteri pontifices Ravennenses meruerunt a sacris principibus, omnia deportabat.

174. Et pervenit cum legatis Romanis usque ad imperatorem, et invenerunt eum in campo praelii in loco qui dicitur Fontaneum, contra Carolum dimicantem. Tantaque plenitudo exercitus Lotharii erat, ut aiunt, ut nulla quadrupedia aut minuta volatilia evadere vel transvolare potuissent.

Igitur inito certamine die sabbato post esterno die sancti Iohannis baptistae, diversa inter se miscebant lucida tela. Sonant arma, humeris ventilantur splendida scuta, tremebant multi animo, se terga dabant, pavida corda et gemitos immensos, cadebant corpora ferro.

Lotharius armatus se medium mersit in hostes, videns victos suos fugientes passim undique, nec erat quies secantium gladiis membra. In media inimicorum, ut dixi, arma deventus, non ex eius lateri qui posset auxilium erant praebere, sed «solus acer multa demolivit cadavera hasta.» Bella solus vicit, sed sui omnes terga dederunt. Crinito sedens sonipede, pictas ornatus faleras ostro, calce equo percutit, inimicos morsibus vastans. Qualis in hoste solus, decem sicut ille fuissent imperium divisum non esset, nec tantos in sedilia reges.

Interea versa est victoria in manus Caroli. Adiuvabat eum Lodovicus frater suus Baioariorum rex. Sed postquam venit Pipinus filius Pipini Lotharii nepos rex Aquitaniae, cunfortatus exercitus Lotharii, iterum commissum est bellum, et aliquanti ex parte Caroli ceciderunt, quia erant vagi per loca. Quos colligentes se, inito certamine, ex parte Lotharii et Pipini ceciderunt amplius quam 40 milia hominum.

Captus est ibi Georgius archiepiscopus, deposueruntque cum de equo invite et abstulerunt pluviale, quod erat coopertus, et cumpellebat cum ire hostis suis ante equum suum quasi unum ex pecudibus; et cum non valebat gressu pedum incedere, percutiebat eum lancea hasta.

Tunc unus ex illis posuit eum pro subsannationem in iumentum dorso disruptum, sine stramento, aures et cauda abscissa valdeque deformis, et ibat moerens. Iterumque alius venit, deposuit eum exinde, et sedere fecit illum super alium iumentum strata ulta, flascones et sitarcium ad sellam ligatum, et perduxerunt eum ad Carolum regem, et iussit eum excubias detinere per dies tres.

Sacerdotes vero eius omnes dispersi sunt, et opes ecclesiae distructae sunt per manus praedantium. Legati vero Romani episcopi, qui fuerunt tres, fuga arrepti, iverunt in civitatem Altisiodorum.

Tunc Carolus misericordia motus iussit, ut, ubi inventi fuerint sacerdotes ecclesiae Ravennensis vel clerici, inlaesi et incolumes honorificeque ante eum allati fuissent.

Iudit vero, Caroli mater, dedit eisdem sacerdotibus tribilion argenteum modicum unum, asserens, se non plus habere, dicens: «Tollite hunc ferculum, refocillate penuriam vestram.»

Carolus vero et Lodovicus, germani ex uno patre nati, audientes de malignitate Georgii, eo quod saevus et pessimus esset, voluerunt eum [in] inrevocabile exilium mittere. Sed diu, quamvis malus fuisset, pro eo sui sacerdotes decertantes, cum Iudit augusta, Caroli mater, ad misericordiam adcommodans animum, cito postulavit filium et privignum suum, ut ad suam Georgius remitteret sedem.

Tunc iussit eum Carolus ante se venire.

Prostratus humo, eius pedibus se advolvens; stans autem rex indutus iuvenilibus armis, indutus purpurea, succinctusque aureas fibula, veste, ex sinistro latere obriziaca pendentia bulla, connixa smaragdus et iacintinis fulgens gemmis, clipeo tectus humero, lorica indutus, hastam tenens manibus et iuncta lancea ferro, stans acer in armis, cristatus in agmine caput, emissam palam omnibuserumpens de pectore vocem: «O tu pastor, si in te istud permanet nomen, cur reliquisti ecclesia tibi commissa et plebem, quam afflixisti, non recuperasti, sed per longinquo itinere, ut videres praelium, venisti? Quid tibi necesse fuit tuam depopulare ecclesiam, et quod a christianis principibus vel imperatoribus illatum fuit et a tuis praedecessoribus adquisitas una amisisti hora? Sciam, si centum vivas annos, non recuperabis.»

Tunc Georgius vates gemens, audiens improperium talem, deflexit transversa lumina terram et statim obmutuit amens et stabat aporiatus prae cunfusione nec valebat respondere purpurato regi. Submissoque in terra vultu, aiebat cum largissmis fletibus: «Nos pacem postulare venimus, non contra vos arma parare.»

Ad haec superiunxit Carolus, dicens: «Ut video, inreverens et infronitus es. Dic modo fronte duelli: Nonne hesternam cum esses die, in tua dicebas tentoria, quia: «Cum victus fuerit Carolus et innodatus lora brachia, post exutas palmas ego eum clericabo et ad meam deportabo parrochiam»? Quare propria dicta negabis? Ecce duo mala, una, inexpedibilia quia dixisti, altera, propter metus hominis inhonoras Deum et periuras Deum viventem in caelum, qui te ex nostris liberavit manibus. Cum venerit, secundum tua propria reddet tibi. Ecce, sicut mea praecepit genetrix solvam. Revertere ad propriam sedem.»

Tunc iussa regum allatae sunt sanctorum reliquia et sanctum lignum crucis Domini sanctaque euangelia, et eiectis omnibus foris, introducti sunt postea viri, non multa matura corpora, et praebuit sacramentum Georgius Ravennae sedis episcopus, iuxta quod sibi fuerat imperatum, et statim dimisit eum.

Et ubicumque de rebus ecclesiae apud eum inventae sunt, statim reddere iussit. Euangelia vero habentes alapas aureas unus ex clericis in superiori sinu habens, dolorem simulans, pronus super eum recubans, per quinque dies noctesque haec laborante liberavit.

Privilegia antiqua, cum quibus se fatebat ex potestate Romani papae subtrahere, in loto proiectae sunt et ab hastis lanceae comminutae.

Corona vero aurea de ecclesia beatorum martirum Iohannis et Pauli ibidem capta fuit, habens preciosissimas gemmas, similiteret canistrum aureum et calicis gemmas infixas et multae species ibi sublatae sunt.

Sacerdotes vero et alii populares, qui non sunt inventi in manu Caroli, nimia ab hostibus afflictione omnia perdiderunt, tantum in linea veste dimissi sunt, et qui antea ascensores erant equorum, postea pedestres effecti sunt, et veluti peregrini omnes elemosinas petebant per vias.

Hora vero eadem cum se recepisset a suis, promittens fortiter coram inopibus sacerdotibus in cunspcetu divini, omnia emendare et resipiscere a mala, quae antea perpetravit. Et cum aliquantos solidos ab his, qui fuga lapsi sunt, inventi fuissent et se cibum potuique refocillasse, reversus a mala conscientia, postquam Iovis montem obtectus nube istis partibus calcatas vias remeantes, mentitus est omnia, quae dixit, et non recordatus iusiurandum, quod Domino pollicitus est.

Sacerdotes vero adnihilati et fame cunfecti dixerunt ei: «Mutua nobis aliquanta pecunia unde vivamus. Ibimus Ravennam, duplum exige.» Qui noluit adquiescere petitioni eorum, sed amplius in crudelitate sua permansit.

175. Istiusque temporibus die dominico crepitavit panem in furno cuiusdam iudicis, et inventi sunt omnes panes lutum et omnes oblatas nigras sicut fuliginem; similiter in furnum ipsius episcopi. Multique proceres mutuaverunt ad vicinos panes, et facta est lamentatio in civitate ista.

Sed haec, fratres, quid aliud in hoc ostenditur nisi tenebrosa sacerdotis opera, ut manifestaretur, qualis ille fuisset et quale sacrificium offerre deberet? Adprobat hoc, quamvis de sua malitia oves suas dicere contra pastorem suum non ausissent, oblationes, quas discerpere segnius solebat, ipsa contra eum clamabat et a se suum repellebat sacrificatorem.

Miranda talia sunt signa et lacrimanda, fratres mei, quando creatura in variam per nostras facinoras mutantur figuram. Cum enim non cunvertimur, ut emendemus, nec sanctam acquiescemus nobis protestantem scripturam neque euangelica praecepta, per creaturam nobis cuminatur, ut resipiscere debeamus.

Interea infirmavit pessima infirmitatem, et dicunt quidam, quod male tradidisset animam suam, quod mihi necesse dicere non est, quia melius est maligni facta praeterire, quam laus iusti tacere. Mortuus est die 20. mensis Ianuarii, et nunc est sepultus, sicut mos est, a suis sacerdotibus, sed cum deducebatur . . . . . . . . . . . .