2. De
ordine et numero librorum.
Omnis divina scriptura in duobus
testamentis continetur, in veteri videlicet et novo. utrumque testamentum
tribus ordinibus distinguitur. Vetus Testamentum continet legem,
prophetas, hagiographos, Novum autem evangelium, apostolos, patres.
Primus ordo Veteris Testamenti, id est, lex quam Hebraei
thorath nominant, Pentateuchum habet, id est, quinque libros Moysi. in hoc
ordine primus est bresith, qui est Genesis, secundus hellesmoth, qui est
Exodus, tertius vaiecra, qui est Leviticus, quartus vaiedaber, qui est Numeri,
quintus adabarim, qui est Deutronomius.
Secundus ordo est prophetarum. hic continet octo volumina.
primum Iosue ben Nun, id est, filium Nun, qui et Iosue et Iesus et Iesu Nave
nuncupatur, secundum sophtim, qui est liber Iudicum, tertium Samuel, qui est
primus et secundus Regum, quartum malachim, qui est tertius et quartus Regum,
quintum Isaiam, sextum Ieremiam, septimum Ezechielem, octavum thareasra, qui
est duodecim prophetarum.
Deinde tertius ordo novem habet libros. primus est Iob,
secundus est David, tertius est masloth, quod Graece Parabolae, Latine
Proverbia sonat, videlicet Salomonis, quartus coeleth, qui est Ecclesiastes,
quintus, sira syrin, id est, Cantica canticorum, sextus Daniel, septimus
dabrehiamin, qui est Paralipomenon, octavus Esdras, nonus Esther. omnes ergo
fiunt numero xxii. sunt praeterea alii quidam libri, ut Sapientia Salomonis,
liber Iesu filii Sirach, et liber Iudith, et Tobias, et libri Machabaeorum, qui
leguntur quidem, sed non scribuntur in canone.
Primus ordo Novi Testamenti quattuor habet volumina:
Matthaei, Marci, Lucae, Ioannis; secundus, similiter quattuor: Epistulas Pauli
numero quattuordecim sub uno volumine contextas, et canonicas Epistulas,
Apocalypsim et Actus apostolorum. in tertio ordine primum locum habent
Decretalia, quos canones, id est, regulares appellamus, deinde sanctorum patrum
et doctorum ecclesiae scripta: Hieronymi, Augustini, Gregorii, Ambrosii,
Isidori, Origenis, Bedae, et aliorum multorum orthodoxorum, quae tam infinita
sunt, ut numerari non possint. ex quo profecto apparet quantum in fide
Christiana fervorem habuerint, pro cuius assertione tot et tanta opera
memoranda posteris reliquerunt. unde nostra quoque pigritia arguitur, qui
legere non sufficimus quae dictare illi potuerunt. in his autem ordinibus
maxime utriusque testamenti apparet convenientia, quod sicut post legem,
prophetae, et post prophetas, hagiographi, ita post Evangelium, apostoli, et
post apostolos, doctores ordine successerunt. et mira quadam divinae
dispensationis ratione actum est, ut cum in singulis plena et perfecta veritas
consistat, nulla tamen superflua sit. haec breviter de ordine et numero
divinorum librorum perstrinximus, ut quae sibi sit praescripta materia lector
agnoscat.
|