Par.

 1  2|         bene faceret dolabrum, nisi esset instructus a fabro lignario,
 2  2|          non instructus, hoc a casu esset. Deus autem nihil a casu
 3  3|            quibus rebus exauditurus esset, sine initio ante praescivit.
 4  4|          est futurum. ~Item: si ita esset, quod Socrati non posset
 5  8|          ita est, numquid laudandus esset bonus angelus de bene velle,
 6  8|         etiam tunc in sua potestate esset etiam velle male, si voluisset?
 7  8|              nisi in potentia etiam esset bene velle; - Patet igitur,
 8  8|         relativorum. Et quamvis ita esset, quod nunquam fuisset creatura
 9  8|           tale sit exemplum: si ita esset, quod lux ab aeterno fuisset,
10  8|       vestigium ab aeterno fuisset, esset necessitate verumtamen alterius
11  8|            hoc fieret nesciens hoc, esset transmutabilis.~Eodem modo
12  8|            essent ista diversa, non esset substantia summe simplex,
13  8|             absentiam. Et si radius esset visio, eadem visione videret
14  8|      illuminandi et non illuminandi esset in radio. Et sic est penitus
15  8|           eadem res ad scire Dei si esset futura, vel e contrario
16  8|       ordinibus» et nisi nomen fati esset suspectum et superstitiosum,
17  8|            sine dubio si nunc prius esset auditum et non esset usu
18  8|          prius esset auditum et non esset usu attritum hoc Augustini
19  8|         principum, aeque propinguum esset, ut ex hoc Augustini verbo
20  8|          vero Hilarii si nunc prius esset auditum, quanto amplius
21  8|             quod talis argumentatio esset necessaria oporteret sic
22 10|            Unde malum»: «Si materia esset increata et praeiacens,
23 10|             est a gratia, illud non esset meritorium.  Item: ipsum
24 10|         illud non efficit, quia sic esset causatum melius quam causa,
25 10|             opere dividuo, ipse non esset efficiens intime eiusdem
26 10|             ipse non fecerit, sicut esset, si materia ab ipso creata
27 10|          materia ab ipso creata non esset, sed ab aeterno extitisset,
28 10|        sicut ponit Aristoteles , et esset ei subiectum solum, in quo
29 11|            hunc intellectum aliquid esset, manifestum est, quod omnia
30 11|           arbitrium. Quapropter hic esset locus ostendere, fatum hoc
31 11|         malum, eo ipso et ipsa mala esset; si ad bonum, hoc adhuc
32 11|              si ad bonum, hoc adhuc esset iniustum, quia ex eo, quod
33 12|       universitati creatae adiectum esset a principio non posse peccare
34 12|         initio fuisset. Ergo melius esset universum, si sic esset
35 12|             esset universum, si sic esset conditum.~Item: si dicatur,
36 12|             eam talem fecisset, nec esset tunc ipsa homo vel angelus,
37 12|           Et bene sequitur: si tunc esset aliquis talis status eum
38 12|       status eum non posse peccare, esset melior statu cum posse peccare,
39 12|            universum melius si tale esset in primo statu, quia licet
40 12|         totus homo melior, si totus esset oculus, sed multo peior
41 12|        quiddam universi, si ablatum esset posse peccare: hoc enim
42 12|       quaedam est. -- Et iterum: si esset rationalis creatura sine
43 12|      potentia ad posse peccare, non esset voluntaria. --Et scias,
44 12|         quaeri potest, utrum melius esset hominem confirmatum fuisse
45 12|           scias, quod non; quia, si esset confirmatus antequam temptatus
46 12|          restitisset temptanti, nec esset vel praemium perseverantis
47 12|           multa bona, quae sunt, et esset defectus integritatis et
48 12|       universi, nisi ut dictum est, esset posse peccare non confirmatum
49 12|   retributionis, quantum staret, si esset solum bene agens, cui esset
50 12|         esset solum bene agens, cui esset sola retributio praemii. ~
51 13|        posset ei invito dominari et esset haec potestas ex parte peccati
52 13|          subicere peccato, velut si esset homo potens liber, in quem
53 13|             nihilominus propter hoc esset ille potens liber. ~Sed
54 13|             posset evadere: nunquam esset adhuc liber, immo patet,
55 15|                Quod patet: alioquin esset omne praeceptum cassum.
56 15|            forte et ipsa necessitas esset voluntaric assumpta et posset
57 15|              quod sic ageretur, non esset necessarium, sed a principio
58 15|        fecisse? Si enim necessarium esset fieri, iniusta esset redargutio
59 15|    necessarium esset fieri, iniusta esset redargutio et cassa omnis
60 15|              nisi liberum arbitrium esset» ~Bernardus quoque dicit «
61 16|        malique discretio. Sed cassa esset diseretio, nisi esset potestas
62 16|         cassa esset diseretio, nisi esset potestas libera eligendi
63 17|            debet.~Item: si conditum esset non potens velle quod debet,
64 17| indifferentia et nullum oppositorum esset contra Dei voluntatem, posset
65 18|          deorsum ad eligendum, quod esset fugiendum, iam non habet
66 18|            delectabile est. Et haec esset libertas etiam a miseria
67 19|   depravatae dimisit, ut haec eidem esset poena non faciendo quod
68 20|            est. Ergo et ipsum a Deo esset, si ab eo esset liberum
69 20|         ipsum a Deo esset, si ab eo esset liberum arbitrium. At hoc
70 21|         enim ab alio moveretur, non esset verum dicere, quoniam est
71 21|         dixisset, tamen suum movere esset a Deo causaliter, licet
72 21|              et sic quamvis hoc ita esset, sequeretur bene adhuc,
73 21|           malus se bonum efficeret, esset ipse malus se bono melior.
74 21|      simpliciter, tunc ut prius non esset illud meri -torium; si sub
75 21|         habito quaeri posset, utrum esset in genere praedicamentorum
76 21|          secunda?~Item: utrum ipsum esset simplex an compositum? utrum